Η ποίηση καταγραφή του Γιάννη Πανούση – Εκδόσεις Σμίλη – Σχολιάζει ο Θανάσης Μουσόπουλος.
Η ΠΟΙΗΣΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΝΟΥΣΗ -«ΑΘΕΑΤΟΣ ΧΡΟΝΟΠΟΙΟΣ», ΕΚΔ. ΣΜΙΛΗ, 2024
Τον Γιάννη Πανούση και το πολύπλευρο έργο του τον γνωρίζω εδώ και δεκαετίες, που τότε που ήταν καθηγητής στη Νομική Σχολή του ΔΠΘ, στην Κομοτηνή. Είχε την ευγενική πρωτοβουλία να μου στείλει την πρόσφατη ποιητική συλλογή του «Αθέατος Χρονοποιός». Έχει εκδώσει και άλλες ποιητικές συλλογές με ψευδώνυμο, αυτή εμφανίζεται με το όνομά του.
Θα προσεγγίσουμε τη συλλογή, αφού πρώτα παρουσιάσουμε ένα σύντομο εργοβιογραφικό σημείωμα.
Ο Γιάννης Απ. Πανούσης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1949. Μεγάλωσε στον Κολωνό και στον Λόφο Σκουζέ. Σπούδασε στη Νομική Αθήνας [πτυχίο], στο τμήμα Πολιτικών Επιστημών [πτυχίο] κι αναγορεύθηκε διδάκτωρ στο Πουατιέ της Γαλλίας [1978]. Δίδαξε ως καθηγητής εγκληματολογικά μαθήματα στη Νομική του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης [1978-1997] και στο τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ του ΕΚΠΑ [1997-2012]. Εξελέγη Πρύτανης του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης [1997] και βουλευτής ΔΗΜΑΡ [2012-14].
Έχει δημοσιεύσει 20 βιβλία και 300 άρθρα εγκληματολογικού/ σωφρονιστικού περιεχομένου και συμμετείχε σε δεκάδες νομοπαρασκευαστικές επιτροπές και σε επιστημονικούς φορείς. Με το ψευδώνυμο Γιάννης Απαρθινός έχει δημοσιεύσει 4 ποιητικές συλλογές [1975, 1977, 1978, 1984, εκδ. Διογένης] και μία [Μοιρόγραφτο] με το όνομά του [2018, εκδ. Ι. ΣΙΔΕΡΗΣ] – συμμετέχει με 24 ποιήματα στο συλλογικό «4Χ4» [μαζί με Κ. Κρεμμύδα, Τρ. Κωτόπουλο και Ν. Φωτόπουλο] [εκδ. Α-Ω, 2021].
Έχει εκδώσει ένα θεωρητικό βιβλίο Δίκαιο και άδικο, αθώοι και ένοχοι, Καλό και Κακό στην αστυνομική μυθοπλασία [εκδ. Παπαζήσης, 2021], καθώς και ένα βιβλίο με αστυνομικά διηγήματα Ο Φάνης Κρέμος ανα-λύει κι επι-λύει αστυνομικά αινίγματα [εκδ. Κύφαντας, 2021].
(Πηγή: “Εκδόσεις Ι. Σιδέρης”, 2022)
Στον Πρόλογο του βιβλίου του, ανάμεσα στα άλλα, γράφει:
«Η Ποίηση δεν είναι ατάκα, ευφυολόγημα, απόφθεγμα, μήνυμα, ρήση και διδαχή. Είναι κατα-γραφή χώρου, χρόνου, φόβου και ψυχής. Είναι στιγμή κι αιωνιότητα ταυτόχρονα.
Έμπνευση [εξεγερμένου;] μυαλού κι αντίδραση [ανικανοποίητου;] σώματος. Πολλοί προκρίνουν την Ποίηση της καθημερινότητας, άλλοι υπεραμύνονται της υπαρξιστικής Ποίησης ή και της ποιητικής έκφρασης του Μοντερνισμού.
Όμως, όσοι θεωρούν ότι «η Ποίηση αποτελεί σημείο [αποκλειστικής;] συνάντησης συναισθημάτων», κρύπτη βιωμάτων ή απόσταγμα εμπειριών ζωής και ότι ο ποιητής παραμένει ένας γνήσιος εκφραστής του δι-ιστορικού γίγνεσθαι, μοιάζει να ξεπερνιούνται από τα θαύματα της τεχνοεπιστήμης».
Απολαμβάνοντας τα ποιήματα της συλλογής του Γιάννη Πανούση, μου γεννήθηκε η πεποίθηση ότι ταξίδευα σε μια προσωκρατικής αίσθησης δημιουργία.
Γυμνός ήρθα στον κόσμο / Χωρίς δική μου ευθύνη
Απογυμνωμένος θα φύγω / Με δικές μου όλες τις απερίσκεπτες επιλογές.
ΑΝ ΚΙ ΕΦΟΣΟΝ…
Αν έχει άκρη η γη / Τότε έχει άκρη και ο ουρανός
Αν έχουν άκρη ο χαρές / Τότε έχουν άκρες και οι λύπες
Αν έχουν άκρα οι άνθρωποι / Τότε έχουν και οι εξωγήινοι
Όλα τα παραπάνω ισχύουν / εάν και εφόσον – ο Άρχων του Σύμπαντος / είχε αρχικό σκοπό της Δημιουργίας / την ισορροπία των πάντων / που επιτυγχάνεται μέσω μίας εύθραυστης / ισοδυναμίας των αντιθέτων.
*
Ένας κόσμος γεμάτος από τις αντιφάσεις της λογικής
Και τις αντανακλάσεις της πραγματικότητας
Περιμένει να τον γυρίσουμε ανάποδα
Για να δούμε τις αλήθειές του
*
Ο δημιουργός αποκαλύπτει τα βάθη και περιγράφει την πορεία στον χωροχρόνο:
Στα έξι μου χρόνια γνωρίζω τις αλάνες του Κολωνού / Στα εικοσιτέσσερα χρόνια μου την ξηρασία του στρατού στη Λάρισα / Στα τριάντα χρόνια μου την εθνική μοναξιά στην Κομοτηνή / Στα τριανταέξι χρόνια μου την παγανιά του κεραυνοβόλου Έρωτα / Στα εξήντα χρόνια μου τη Βία του τυφλού μίσους / Στα εβδομηνταδύο χρόνια μου συνειδητοποίησα γιατί το έξι ήταν για μένα ιερός αριθμός / όπως το επτά
Και το συμπέρασμα, συναίρεση ατομικού και κοινωνικού βιώματος:
ΤΟ ΝΟΗΜΑ
Τελικά / Το νόημα της ζωής / Είναι η ίδια η ζωή
Όλα τα υπόλοιπα αποτελούν εφήμερες αυταπάτες.
Οι απόψεις του εκάστοτε άρθρου, αντικατοπτρίζουν την προσωπική άποψη του συντάκτη. Προτείνουμε, ο εν δυνάμει αναγνώστης, αφενός να προβαίνει σε έλεγχο αγοράς, για την εύρεση της πιο συμφέρουσας τιμής, αφετέρου κατά την αγορά, να επισκέπτεται οποιοδήποτε βιβλιοπωλείο, ώστε να ελέγξει από μόνος του, κατά πόσο το συγκεκριμένο ανάγνωσμα, καλύπτει τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα του.