Ήταν κάποτε το τίποτα – Κωνσταντίνος Μπουτόπουλος, Χάρις Σαπουντζή – Ρωτά ο δημοσιογράφος ‘Αγγελος Τάσκος.
Το «ήταν κάποτε το τίποτα» , είναι το πρώτο σας παραμύθι;
Το «Ήταν κάποτε το τίποτα», αποτελεί το έβδομο εκδοτικό μας εγχείρημα. Είχαν προηγηθεί ένα θεατρικό κείμενο με τίτλο «Σημείο Μηδέν», το οποίο απευθύνεται σε ενήλικο κοινό, «Η Συμμορία των ξένων», ένα εφηβικό μυθιστόρημα, ενώ από παιδικά βιβλία έχουμε προχωρήσει στην έκδοση των βιβλίων «Μια γραμματική ιστορία», «Μια αριθμητική ιστορία», «Η Πέτρα» και το «Όταν το κορίτσι αποφάσισε».
Tι είναι αυτό που αρχικά σας ώθησε στην γραφή παραμυθιών;
Ως εκπαιδευτικός, περνάω το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου μου με παιδιά. Ο τρόπος που σκέφτονται, οι ερμηνείες που δίνουν στον κόσμο και τη ζωή, ακόμα και ο τρόπος που κινούνται, δε θα μπορούσαν παρά να αποτελούν μια αδιάκοπη πηγή έμπνευσης. Παρόλα αυτά θεωρώ ότι η πιο κομβική στιγμή στάθηκε η γέννηση της κόρης μας, της Φαίδρας και η δίψα της για ιστορίες. Μου άρεσε πολύ η ιδέα να της αφηγούμαι παραμύθια που έχω γράψει ο ίδιος και να της δείχνουμε εικόνες που έχει δημιουργήσει η σύζυγος και συνεργάτιδά μου, Χάρις Σαπουντζή. Αποτέλεσμα ήταν να καταλήξουμε στο σχηματισμό της ομάδας Φ και να επικεντρωθούμε στο παιδικό βιβλίο.
Είναι ένα παραμύθι μόνο για μικρούς ή και για μεγάλους;
Κάθε παραμύθι, όταν επιτελεί την αποστολή του ασφαλώς, απευθύνεται εξίσου σε μεγάλους και μικρούς. Το «Ήταν κάποτε το τίποτα», είναι ένα εξαιρετικά ανοιχτό παραμύθι, που αφήνει πολύ μεγάλα περιθώρια προσέγγισης και ερμηνείας. Κατά βάσιν πρόκειται για ένα φιλοσοφικό κείμενο, που εισάγει τα παιδιά στις έννοιες του κενού και της δημιουργίας, του μηδενός και του ένα, της παρουσίας και της απουσίας. Θεωρώ πάντως ότι οι ενήλικες αναγνώστες θα βρουν πολλά στοιχεία που πιθανόν να τους προβληματίσουν περισσότερο απ’ ότι τα παιδιά.
Από πού αντλείτε την έμπνευσή σας;
Αντλούμε την έμπνευσή μας από τη παρατήρηση του κόσμου, από όλες εκείνες τις μικρές και φαινομενικά ασήμαντες λεπτομέρειες, που κρύβουν μέσα τους όλη τη μαγεία.
Λίγα λόγια για την ομάδα Φ.
Η ομάδα μας αποτελείται από εμένα, τη σύζυγό μου και την κόρη μας, αν και η μικρή μας δε θέλει να δεσμευτεί από τόσο νωρίς, όπως δηλώνει εμφατικά. Εγώ καταπιάνομαι με την κειμενική απόδοση μιας ιδέας και η Χάρις με την εικονογράφηση. Βρισκόμαστε σε διαρκή αλληλεπίδραση και προσπαθούμε να δημιουργούμε κάθε φορά ένα σύνολο όσο το δυνατόν αρτιότερο.
Ποιες αξίες πρεσβεύει το βιβλίο σας αυτό;
Ένα βιβλίο κουβαλά ιδέες, που κάθε αναγνώστης μεταφράζει σε αξίες κατά το δοκούν. Όπως έχουμε ήδη επισημάνει πρόκειται για ένα παραμύθι πολύ ελεύθερο και ανοιχτό σε ερμηνείες και αυτός ακριβώς ήταν ο στόχος μας.
Πως εμφανίζεται το «κάτι» στις ζωές μας;
Το μόνο που χρειάζεται είναι ανοίξουμε τα μάτια. Βέβαια καμιά φορά για να βρούμε το «κάτι», ίσως είναι απαραίτητο να τα κλείσουμε.
O χρόνος πόσο σημαντικός είναι για το «κάτι» ή για το «τίποτα»;
Κάθε πτυχή της ζωής είναι δεμένη με τον χρόνο. Το «τικ τακ κάτι» του παραμυθιού που βάζει τα πάντα σε σειρά. Χρειάζεσαι χρόνο για να βρεις το κάτι, χρόνο για το χάσεις, χρόνο για να αντιληφθείς το τίποτα. Υπάρχουν όμως και κάποιες στιγμές, που υψώνονται πέρα και πάνω από τα ρολόγια κι αυτές οι άχρονες στιγμές είναι ο λόγος που σε ωθεί να ζεις, να επιθυμείς, να υπάρχεις.
Μέσα από το «κάτι» μπορείς να βρεις αρμονία και ισορροπία τελικά;
Η αρμονία είναι εσωτερική υπόθεση. Βρίσκεσαι σε αρμονία με το κάτι και με το τίποτα, όταν βρίσκεσαι σε αρμονία με τον εαυτό σου.
Τι φοβόμαστε περισσότερο…το «κάτι» ή το «τίποτα» και γιατί;
Η βασική μας σκέψη είναι ότι το κάτι και το τίποτα αποτελούν τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Μάλλον τα φοβόμαστε εξίσου. Το πρόβλημα όμως είναι ότι αναλωνόμαστε στον φόβο και ξεχνάμε να ζήσουμε.
Το «κάτι» και το «τίποτα» διαφέρει σε μικρούς και μεγάλους;
Το κάτι και το τίποτα διαφέρουν από άνθρωπο σε άνθρωπο. Αν υπάρχει μια σημαντική διαφοροποίηση ανάμεσα στους μεγάλους και τους μικρούς, μάλλον αφορά στο γεγονός ότι τα παιδιά, παρότι δυσκολεύονται να ορίσουν τις έννοιες με λέξεις, τις διαχειρίζονται με εξαιρετική επιδεξιότητα στη ζωή τους, ενώ οι μεγάλοι όχι και τόσο.
Από το «τίποτα» μπορείς να βγάλεις κάτι ή και από το «κάτι» μπορείς και να βγάλεις τίποτα και γιατί;
Το τίποτα και το κάτι είναι διαφορετικές εκφάνσεις του ίδιου πράγματος. Συνυπάρχουν και καθορίζουν το ένα το άλλο. Όσο κι αν τίποτα δε γίνεται από το τίποτα, αντίστοιχα όμως τίποτα δε γίνεται δίχως το τίποτα.
Τι σημαίνει παραμύθι για εσάς; Σήμερα διαβάζουμε στα παιδιά μας παραμύθια;
Παραμύθι είναι ένας τρόπος για να δραπετεύεις από τον κόσμο και ταυτόχρονα ένας τρόπος για να τον πλάθεις από την αρχή.
Ευτυχώς όσο και να διαβάζουμε παραμύθια δεν είναι ποτέ αρκετό.
Ετοιμάζετε κάτι για το μέλλον;
Ετοιμάζουμε πολλά και τίποτα. Οι ιδέες πέφτουν στο τραπέζι διαρκώς, τις επεξεργαζόμαστε και όποια αντέξει, περνάει στο επόμενο στάδιο. Για την ώρα υπάρχουν κάποια βιβλία τα οποία είναι σχεδόν ολοκληρωμένα και περιμένουν τη σειρά τους.
Η Χάρις Σαπουντζή γεννήθηκε και ζει στην Αθήνα. Είναι απόφοιτη της αρχιτεκτονικής σχολής του Μετσόβιου Πολυτεχνείου και δραστηριοποιείται στους τομείς της αρχιτεκτονικής, της γραφιστικής και της εικονογράφησης.
Ο Κωνσταντίνος Μπουτόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1980. Είναι δάσκαλος και ασχολείται με τη συγγραφή, τη μουσική και το θέατρο.
Οι απόψεις του εκάστοτε άρθρου, αντικατοπτρίζουν την προσωπική άποψη του συντάκτη. Προτείνουμε, ο εν δυνάμει αναγνώστης, αφενός να προβαίνει σε έλεγχο αγοράς, για την εύρεση της πιο συμφέρουσας τιμής, αφετέρου κατά την αγορά, να επισκέπτεται οποιοδήποτε βιβλιοπωλείο, ώστε να ελέγξει από μόνος του, κατά πόσο το συγκεκριμένο ανάγνωσμα, καλύπτει τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα του.