Γκρεμίζοντας το τείχος της σιωπής – Γράφει η Έλένη Περινού.
«Γκρεμίζοντας το τείχος της σιωπής» της Άλις Μίλλερ.
Ένα βιβλίο ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ της κρυμμένης αλήθειας.
Η Ελένη Περινού ψυχολόγος- ψυχοθεραπεύτρια, γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Στυλίδα.
Η Άλις Μίλλερ, στο μοναδικά αποκαλυπτικό βιβλίο της, καταγγέλλει το «έγκλημα» της δήθεν «διαπαιδαγώγησης», στον βωμό της οποίας κακοποιείται ψυχή τε και σώματι το παιδί από τους σημαντικούς άλλους γύρω του. Είναι «έγκλημα» αφού δια-βάλλει, μέσω «διανοητικών επιχειρημάτων»-δικαιολογιών, που κουκουλώνουν το αληθινό, αυθεντικό συναίσθημα του παιδιού – το συναίσθημα που του προκαλούν οι κακοποιητικές πράξεις των γονιών του προς αυτό και το οποίο, μη βρίσκοντας διέξοδο, θάβεται στα κατάβαθα της ψυχής του, με πρόσχημα πάντα τη «διαπαιδαγώγηση». Μια διαπαιδαγώγηση που στην ουσία είναι απόλυτη χειραγώγηση. H διανοητικοποίηση, η γενίκευση, οι χαρακτηρισμοί, οι προσβολές, υπό το πρίσμα των ηθικών αξιών και αρχών κάθε οικογένειας ή κοινωνίας, στρεβλώνουν την αλήθεια, ακρωτηριάζουν την αυθεντικότητα των συναισθημάτων του παιδιού, θρέφουν την ψεύτικη «τέλεια» εικόνα και δημιουργούν μια παθολογική προσωπικότητα που εκδηλώνεται κατά τη διάρκεια της ενήλικης ζωής. Η κάθε λογής βία ντύνεται τον μανδύα του καθωσπρεπισμού, των ηθικών κανόνων και αξιών ή ακόμα και της παράνοιας του εκάστοτε γονιού, πείθοντας τον παιδικό εγκέφαλο ότι τα λόγια είναι η αλήθεια και όχι η κακοποιητική πράξη αυτή καθεαυτή. Έτσι, πολλοί ενήλικες είναι βέβαιοι πως οι γονείς τους τους κακοποιούσαν «για το καλό τους». Η «δια-βολή» συμβαίνει εκεί όπου βρίθουν οι δικαιολογίες για την άδικη πράξη-τιμωρία, μεταμφιέζοντάς τη σε καλή, ενάρετη, πολλές φορές ακόμα και θεϊκή. Αυστηρά, κάθετα και ξεκάθαρα το παιδί είναι κακό, ή δεν είναι όπως πρέπει να είναι και άρα χρειάζεται να μάθει μέσα από την τιμωρία πώς να γίνει «άνθρωπος».
Όλος αυτός ο καταπιεσμένος θυμός του παιδιού, αλλά και ο φόβος, η ζήλια, η απόγνωση και η θλίψη του, εκδηλώνονται στην ενήλικη φάση ως φοβίες, κατάθλιψη, ψυχοπαθολογία. Δεν γίνεται να παραμείνουν κρυμμένα για πάντα αυτά τα συναισθήματα. Ασυνείδητα έρχονται στην επιφάνεια με νεύρα, αϋπνίες, παράνοια, ασθένειες, ατυχήματα αλλά και ανεξέλεγκτο θυμό ή μίσος που μπορεί να καταλήξει ακόμα και πραγματικό έγκλημα. Το θύμα γίνεται θύτης δίχως να το αντιληφθεί καν. Ελάχιστη συνέπεια αυτής της διαστρέβλωσης είναι πως, τις περισσότερες φορές, ο ενήλικας που κακοποιήθηκε ως παιδί θα κάνει το ίδιο και στα δικά του παιδιά με τη γνωστή δικαιολογία: «Εμείς τι πάθαμε που μας χτυπούσαν;»
Μια καίρια παρέμβαση, που λειτουργεί ως καταλύτης και επηρεάζει θετικά την εξέλιξη της προσωπικότητας του παιδιού που κακοποιήθηκε, είναι ο «άνθρωπος-αρωγός». Η Άλις Μίλλερ επισημαίνει ιδιαίτερα τη σημασία ενός τέτοιου «ανθρώπου-μάρτυρα» που, αν είναι παρών, τότε το παιδί έχει αμέσως ένα μέτρο σύγκρισης. Η κακοποιητική πράξη έχει τώρα έναν άλλον άνθρωπο που μαρτυρά το κακό. Αν αυτός ο μάρτυρας δεν υπάρξει, τότε η παρερμηνεία της πράξης είναι δεδομένη. Το παιδί πιστεύει πως τα συναισθήματα που του γεννήθηκαν και ένιωσε είναι λάθος, είναι απαράδεκτα και άρα κάτι δεν πάει καλά με αυτό το ίδιο. Εξιδανικεύει τον γονιό και τον θεωρεί θεό του, μην μπορώντας να κάνει αλλιώς, αφού η επιβίωσή του εξαρτάται εντελώς από αυτόν. Τον πιστεύει απόλυτα. Απωθεί κάθε αυθεντικό του συναίσθημα και υπακούει στην τέλεια εικόνα που ο γονιός απαιτεί από αυτό. Κατά τη συγγραφέα, και δίχως καμία απολύτως δικαιολογία για τις πράξεις των δικτατόρων, αν στα περιστατικά της βαριάς κακοποίησης του Χίτλερ ή του Τσαουσέσκου, όταν ήταν παιδιά, υπήρχε έστω ένας τέτοιος «άνθρωπος-αρωγός» παρών, η ιστορία θα είχε αλλάξει εντελώς πορεία.
Μια ακόμη ελπίδα που δίνει η Άλις Μίλλερ στο υπέροχα διαφωτιστικό της κείμενο είναι ο «άνθρωπος-αρωγός» να γίνει ο ίδιος ο ενήλικας που κουβαλάει το πληγωμένο παιδί μέσα του και που αποφασίζει να αντιμετωπίσει τον «δαίμονά του», αυτόν τον θαμμένο πόνο του, μέσα από την ψυχοθεραπεία. Αλλά δεν φτάνει αυτό. Χρειάζεται, ως «μάρτυρας-αρωγός» ο ίδιος, να δικάσει και να καταδικάσει αυτόν που τον κακοποίησε για τη συγκεκριμένη πράξη. Να τον τιμωρήσει μέσα του, να αποδώσει τις ευθύνες εκεί που ανήκουν. Συνήθως οι άνθρωποι προσπερνάμε αυτό το στάδιο της καταδίκης, πηγαίνοντας νοητικά απευθείας στο στάδιο της συγχώρεσης. Κάτι που κατά την Άλις Μίλλερ συμβαίνει κατά κόρον και στις διάφορες μεθόδους ψυχοθεραπείας, αφού οι περισσότεροι ψυχολόγοι θεωρούν ότι κάνουν καλά τη δουλειά τους αν είναι εστιασμένοι στη συγχώρεση, δίχως όμως να μπορούν να αγγίξουν τα θαμμένα συναισθήματα. Είναι ένας από τους λόγους που η συγγραφέας διαχώρισε τη θέση της και κατήγγειλε τη μέχρι τότε ψυχαναλυτική μέθοδο. Αν ο ψυχολόγος δεν έχει έρθει αντιμέτωπος με τον δικό του κρυμμένο πόνο και δεν έχει περάσει τα στάδια της αναγνώρισης και αποδοχής γεγονότων και συναισθημάτων, δίκης και καταδίκης των δραστών, μέχρι να φτάσει στη βαθιά συγχώρεση, είναι αδύνατον να βοηθήσει τον θεραπευόμενο. Θα διανοητικοποιεί, θα θεωρεί, θα νομίζει, αλλά δεν θα μπορεί να είναι αληθινός «μάρτυρας-αρωγός» στον πόνο του ασθενή του, ώστε να τον βοηθήσει πραγματικά να θεραπευτεί.
Η Ελένη Περινού ψυχολόγος- ψυχοθεραπεύτρια, γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Στυλίδα. Οι πρώτες της σπουδές στα ΤΕΙ Αθηνών την ώθησαν να ασχοληθεί αρχικά με την παιδαγωγική ως νηπιαγωγός, ενώ αργότερα τελειώνοντας το τμήμα ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου το ενδιαφέρον της στράφηκε στον τομέα της ψυχοθεραπείας. Το 2004 εγκαταλείπει την Αθήνα και επιλέγει να ζήσει μόνιμα στην ανατολική Κρήτη όπου και εργάζεται ως ψυχολόγος. Ξεκίνησε τη βασική της εκπαίδευση στο χώρο της ψυχανάλυσης, αλλά σύντομα άλλαξε κατεύθυνση ακολουθώντας άλλες ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις. Καθοριστική στάθηκε η θεραπεία Gestalt, που σημάδεψε την πορεία της και παραμένει ως τώρα κύριος άξονας δουλειάς μέσα στη θεραπευτική σχέση. Εκτός από την ατομική ψυχοθεραπεία, τη θεραπεία ζεύγους και την οικογενειακή συμβουλευτική, έχει οργανώσει ψυχοεκπαιδευτικά σεμινάρια, ομάδες αυτογνωσίας, μουσικοθεραπείας, ψυχολογικής στήριξης ατόμων με ανίατες νόσους και ομάδες γονέων. Παράλληλα είναι μουσικός, στιχουργός και τραγουδοποιός. Μέσα από την μακρά μουσική συμπόρευση με τον συνθέτη Χρίστο Τσιαμούλη, ο οποίος μελοποίησε στίχους της, τα τραγούδια της ερμηνεύτηκαν από γνωστούς καλλιτέχνες όπως η Λιζέτα Καλημέρη, ο Μανόλης Λιδάκης, ο Δημήτρης Μπάσης, η Σοφία Παπάζογλου, η Κατερίνα Παπαδοπούλου κ.ά. Η πρώτη της συγγραφική εμφάνιση έγινε το 2001 με το Best Seller: Σαν να σε ξέρω χρόνια από τις εκδόσεις Διόπτρα. Ακολούθησε το δεύτερο μυθιστόρημα από τις ίδιες εκδόσεις: Είμαι κι εγώ σαν κι εσένα.
Άλις Μίλλερ
Οι απόψεις του εκάστοτε άρθρου, αντικατοπτρίζουν την προσωπική άποψη του συντάκτη. Προτείνουμε, ο εν δυνάμει αναγνώστης, αφενός να προβαίνει σε έλεγχο αγοράς, για την εύρεση της πιο συμφέρουσας τιμής, αφετέρου κατά την αγορά, να επισκέπτεται οποιοδήποτε βιβλιοπωλείο, ώστε να ελέγξει από μόνος του, κατά πόσο το συγκεκριμένο ανάγνωσμα, καλύπτει τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα του.
