Η νοσταλγία κι εγώ

Η Μάρω Βαμβουνάκη γεννήθηκε στα Χανιά και έζησε εκεί τα παιδικά της χρόνια. Στο τέλος του Δημοτικού ήρθε με την οικογένειά της στην Αθήνα, σπούδασε Νομικά και Ψυχολογία. Έζησε για έντεκα χρόνια στη Ρόδο όπου εργάσθηκε ως συμβολαιογράφος. Σήμερα ζει στην Αθήνα.

Κυρία Βαμβουνάκη, το βιβλίο σας «Μάρω Βαμβουνάκη » κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αρμός. Επίσης, έχετε στο ενεργητικό σας αμέτρητα βιβλία, συμμετοχές, βραβεύσεις και χιλιάδες φανατικών αναγνωστών. Πως θα χαρακτηρίζατε πλέον τη σχέση σας με τη συγγραφή;

Κρατάει τόσα χρόνια αυτή η ιστορία μου με τη γραφή που καταντάει αχαρακτήριστη… Από 4 χρόνων που μου έμαθε ο πατέρας μου να γράφω,  έγραφα λέξεις και στους τοίχους! Νιώθω πως, διαβάζοντας και γράφοντας, είναι όχι μόνο σχέση αλλά τρόπος ύπαρξης.

Θεωρείτε πως η λογοτεχνία είναι ένα είδος δράσης, είναι οι λέξεις πράξεις; Για ποιους λόγους  επιλέξατε να μοιραστείτε  αληθινά περιστατικά στο βιβλίο σας;

Η λέξη είναι ο κύριος τρόπος συνειδητοποίησης. Με τη λέξη, με το όνομα, εντοπίζουμε το αόριστο που μας τρώει και μας αποσαφηνίζεται. Η λέξη είναι φωτισμός. Οι λέξεις μας κυνηγούν για αυτό τις κυνηγούμε. Εν αρχή ην ο Λόγος! Φαντάζεστε ένα νου, μια καρδιά, χωρίς λέξεις;

Αναγκαστικά μοιράζομαι βιώματα μου γιατί μόνο βιωματικά γνωρίζουμε οτιδήποτε. Με σκέτη φαντασία ψευτίζει το θέμα σου όπως και η ζωή σου.

Ανοίξατε την ψυχή σας και μας διηγηθήκατε κομμάτια της ζωής σας. Πόσο εύκολη ή δύσκολη ήταν αυτή η έκθεση σε κοινή θέα, του δικού σας εσωτερικού κόσμου, ήταν λυτρωτικό ενδεχομένως; Τι είδους ανάγκες κάλυψε;

Μεγάλη ελευθερία η δυνατότητα της εξομολόγησης! Στην αρχαία εκκλησία μας η εξομολόγηση γινόταν δημόσια προς το εκκλησίασμα και είχε την αξία του αυτό. Γρήγορα το ανακάλυψα και το χαίρομαι. Και, ειλικρινά, ίσως επειδή μιλούσα πάντα με εμπιστοσύνη προς τον αναγνώστη μου, ποτέ δεν εισέπραξα ότι με παρεξηγούν! Αυτή η εμπιστοσύνη νομίζω ότι έχτισε την πολύχρονη σχέση μου με όσους με διαβάζουν.

Στη διαδικασία της συγγραφής, ποια ιδιότητα σας έχει τον πρώτο λόγο; Η συγγραφέας ή μήπως η ψυχολόγος;

Α, η συγγραφέας, η συγγραφέας χωρίς αμφιβολία! Άλλη ελευθερία σου χαρίζει η λογοτεχνία, άλλη ποίηση και πτήση. Η ψυχολογία ήρθε βοηθητική και όχι πάντα βέβαιη για τις θεωρίες της.

Ο Φρόυντ έγραψε ότι, αν μπορούσα να γράφω σαν τον Ντοστογιέφσκι δεν θα σπούδαζα ποτέ μου ψυχιατρική.

Το βιβλίο σας «Η νοσταλγία κι εγώ» είναι ένα βιβλίο,  το οποίο,  δένει τον αναγνώστη από τις πρώτες σελίδες. Το  καταφέρνει με το ρεαλισμό, την οικειότητα της γραφής, την αμεσότητα λόγου  σας. Πέραν τούτου, είναι ένας μοχλός για περαιτέρω αναζήτηση, προβληματισμό  και συζήτηση. Το γεγονός αυτό, δημιουργεί μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα διά δράση με τον αναγνώστη, ήταν ζητούμενο εξ αρχής;

Στα βιβλία μου τα οποία θέλουν να μιλήσουν, ας πούμε, πιο ψυχαναλυτικά επιθυμία μου είναι να προκαλούν τον αναγνώστη να αναλογιστεί τα δικά του ζητήματα. Να αντιδρά, να συγκρίνεται. Να αισθανθεί ότι συνομιλούμε, ακόμα και πως μαλώνουμε. Πάλι κατά τον Φρόιντ, το πιο δυνατό θεραπευτικό εργαλείο είναι η Σχέση που δένει ανάμεσα σε θεραπευτή και θεραπευόμενο.

Έχουμε μια  ροπή να επιστρέφουμε σε θλιβερά γεγονότα, όπως σημειώνετε στο βιβλίο. Πότε αυτό αρχίζει να μας βλάπτει;

Σίγουρα έχουμε αυτή τη ροπή, όπως η γλώσσα πάει στο πονεμένο δόντι. Οι πληγές μας είναι εκκρεμότητες. Θέλουμε να τις σκαλίζουμε, να ψάξουμε αιτίες και ίσως λύσεις. Παθολογικό γίνεται όταν τούτη η αναβίωση καταλήγει να είναι ηδονή. Εμμονή να ξαναπονάμε, να μοιρολογούμε τον εαυτό μας. Είναι ναρκισσισμός η αυτολύπηση.

Αναφέρεστε σε κάποιο σημείο στις δυτικές κοινωνίες, τις «κοινωνίες του άγχους». Υπάρχει όντως πλήθος περιπτώσεων και περιστατικών στο γραφείο ενός ψυχοθεραπευτή στις κοινωνίες μας, ενδεχομένως πολύ μεγαλύτερο  από προηγούμενα χρόνια; Ποια-ποιες  κατά τη γνώμη σας η κύρια -ες πηγή -ες  αυτού του προβλήματος;

Η γνώση, η αποενοχοποίηση, το υπέρμετρο άγχος του σημερινού βίου. Ακόμα και η μόδα που θέλει τόσους επώνυμους να ομολογούν πως κάνουν ψυχοθεραπεία. Έχει βέβαια μεγάλη σημασία να βρεις τον κατάλληλο σοβαρό θεραπευτή που, για ένα διάστημα τουλάχιστον, θα επηρεάσει το νου σου, θα σε οδήγηση σε αυτογνωσία ή σε σύγχυση.

Το «Η νοσταλγία κι εγώ» περιέχει πολλά, εύστοχα, χαρακτηριστικά και σαφώς απολύτως ρεαλιστικά, παραδείγματα, προϊόντα της μακρόχρονης πείρας  και τριβής σας με το αντικείμενο. Παράλληλα, μέσα από την αναλυτική παρουσίαση των αναμνήσεων- περιστατικών- παραδειγμάτων ο αναγνώστης, κατανοεί αβίαστα συμπεριφορές- καταστάσεις και λαμβάνει απαντήσεις. Ήταν στη σκέψη σας να γράψετε ένα βιβλίο το οποίο θα βοηθά τον αναγνώστη και δε θα είναι αντικείμενο μιας, αλλά πολλών αναγνώσεων;

Η νοσταλγία είναι δίψα ζωής προς τα πίσω. Θες να ξαναζείς όσα υπήρξαν σημαντικά για σένα, ευχάριστα ή επώδυνα. Πρόκειται για μια βίωση εκ του ασφαλούς διότι τώρα πια γνωρίζεις το τέλος. Έληξε η ανασφάλεια κι ο κίνδυνος.

Σταματώ σε ένα από αυτά, εκείνο που αφορά την αέναη «μάχη» της νύφης και της πεθεράς, η οποία, συνεχίζει να ταλαιπωρεί ακόμη και τη γένια μας και προφανώς θα συνεχίζει να ταλαιπωρεί και την επόμενη, ιδιαιτέρως στις μικρές κοινωνίες. Υπάρχει θεωρείτε περίπτωση να επιτευχθεί εκεχειρία κάποτε, να τελειώσει ο πόλεμος; Μπορεί να βρεθεί λύση; Δύσκολο;

Οι άσχημες σχέσεις δεν είναι θέμα τόπου, χρόνου, αλλά τρόπου. Ποιότητας ύπαρξης. Δεν θα λήξουν ποτέ όσο τα πρόσωπα, νύφη και μάνα είναι κτητικά πάνω στο αντικείμενο του πόθου τους. Τον άντρα και γιό. Όσο θέλουν να αρχηγεύουν, να επηρεάζουν, να μη παραιτούνται από τον θρόνο τους. Οι σχέσεις μάνας, γιου και νύφης μπορούν να καταντήσουν θηριώδεις. Η ζούγκλα μιας λατρείας προς τον γιο κ σύζυγο που είναι εντέλει αυτολατρεία. Δεν λήγουν εύκολα τέτοια πάθη και, πιστέψτε με, δεν είναι θέμα μόρφωσης.

Ως ήρωες λογοτεχνικοί όλοι ψάχνουμε  την ευτυχία, απεγνωσμένα. Η εύρεση της, είναι τόσο απλή, όσο και περίπλοκη; Τι σημαίνει ευτυχία για εσάς;

Ναι, όλοι ψάχνουμε την ευτυχία γιατί κάποια στιγμή περάσαμε από τον απολεσθέντα παράδεισο ως ψυχές. Δεν γίνεται να τον περιγράψουμε με κοσμικά λόγια όμως τη δυνατή γεύση του την κρατήσαμε. Έχω υπάρξει πολλές φορές και με διάφορους τρόπους ευτυχισμένη. Είναι μια ευλογία αυτό, δεν είμαι δύσκολη στην ευτυχία.

Ενδεχομένως πολλές δυσάρεστες καταστάσεις ξεκινούν αφενός από την οικογένεια και αφετέρου από έλλειψη εν συναίσθησης. Μεγάλες ή λανθασμένες προσδοκίες, υπερβολικός εγωισμός, θεώρηση πως τα παιδιά είναι δικά μας, βοηθοί ή υπηρέτες, υπόχρεοι μια ζωή, ακριβής αντανάκλαση του εαυτού μας και πάει λέγοντας. Ποιος κατά τη γνώμη σας είναι ο σωστός γονέας;

Τα παιδιά μας δεν είναι καθόλου δικά μας. Ένας έξυπνος γονιός από πολύ νωρίς διαπιστώνει ότι το παιδί, το μωρό, αντιδρά και απαιτεί την επιθυμία του και την ελευθερία του. Κάτι άλλο φέρει μέσα του εκτός από την αγωγή της οικογένειας. Η ανεξαρτησία της θέλησης είναι πρώιμο και ζόρικο δώρο του Θεού στον άνθρωπο. Η οικογένεια επιδρά, στηρίζει ή και δυσκολεύει τον δρόμο του παιδιού όμως δεν είμαστε μονάχα οι γονείς μας, μονάχα η κοινωνία που βρεθήκαμε, είμαστε και μια μυστήρια δοσμένη ελευθερία μαζί με την προσωπική της ευθύνη.

Ποιο θεωρείτε πως είναι το σημαντικότερο πρόβλημα στη σχέση με τον εαυτό μας και τους άλλους;

Ο εγωισμός, η αλαζονεία, η έπαρση. Δεν υπάρχει δυστυχία να μην την γιατρεύει λίγη ταπείνωση. Όμως ο άνθρωπος, από τη Γένεση, επιμένει να είναι θεός του εαυτού του και των άλλων κι αυτό γυρίζει εναντίον του σαν ένα ολέθριο όσο και γελοίο μπούμερανγκ.

Ετοιμάζετε κάτι για το μέλλον;

Εγώ πάντα γράφω, σχεδιάζω βιβλία, σημειώνω σκέψεις, στήνω περιπέτειες. Άλλο το αν τα εκδίδω ή όχι. Θα δούμε το πότε και το πώς, αφήνομαι στο κύμα.

Οι απόψεις του εκάστοτε άρθρου, αντικατοπτρίζουν την προσωπική άποψη του συντάκτη. Προτείνουμε, ο εν δυνάμει αναγνώστης, αφενός να προβαίνει σε έλεγχο αγοράς, για την εύρεση της πιο συμφέρουσας τιμής, αφετέρου κατά  την αγορά, να επισκέπτεται  οποιοδήποτε βιβλιοπωλείο, ώστε να ελέγξει από μόνος του, κατά πόσο το συγκεκριμένο ανάγνωσμα, καλύπτει τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα του.

Πηγή:Bookia,gr