Πες μου την ιστορία σου και θα λυθούν τα μάγια.

Σουζάνα Παπαφάγου , Κλινική – Αναπτυξιακή Ψυχολόγος, Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεύτρια

Πες μου την ιστορία σου και θα λυθούν τα μάγια.

Ο Λ έσφιγγε το μαξιλάρι σα να ήταν κάποιο λούτρινο ζωάκι, η Κ τέντωνε τα πόδια σα να προσπαθούσε να ξεδιπλώσει το σώμα της, ήταν κουλουριασμένη κάθε φορά, σε κάθε μας συνάντηση.

Σήμερα ήταν η πρώτη φορά που έβλεπα την φιγούρα του κορμιού της να ξεδιπλώνεται.

Το ζευγάρι δεν μπορούσε να μιλήσει, δεν κοιτούσαν καν ο ένας τον άλλο.

Ο χρόνος κυλούσε και εγώ ανάσαινα απαλά.

Δεν ανησυχούσα, όμως, όπως άλλες φορές.

Στην τελευταία τους συνεδρία η Κ είχε αρχίσει να μιλά για την προσωπική της ιστορία.

Είχε δώσει το έναυσμα ένας τεράστιος καυγάς που κατέληξε σε βίαιες λέξεις και κλάματα από μέρους της.

Στην αφήγηση της ιστορίας της αναφέρθηκε στην μητέρα της, είχε νοσήσει από αλωπεκία.

Πριν από αυτό είχε πλούσια μακριά μαλλιά «Ήταν σαν την ραπουνζελ» έτσι την έβλεπε η τότε 5 χρονη Λ.

«Ο πατέρας μου δεν ηθελε να δεχτεί πως η γυναίκα του δεν θα είχε μαλλια. Παρόλαυτά, είμαι σίγουρη πως εκείνος της το προκάλεσε. Η μητέρα μου απο τότε φορούσε περούκες, και ακόμα φοράει.

Και εκείνος επέστρεφε κάθε βράδυ όλο και πιο αργά. Μια μέρα τους άκουσα να μαλώνουν εκείνος της έλεγε πως δεν σκόπευε από τα 45 του να μείνει με μια καραφλή αδύναμη που όλο κλαίει.

Εκείνη τον έδιωξε από το σπίτι αλλά εκείνος επέστρεψε μετά από κάποιες μέρες. Έμειναν μαζί, εκείνη μαράζωνε αλλά δεν τολμούσε να λήξει αυτή τη σχέση και εκείνος όμως μια χαρά βολευόταν.

Τον μίσησα, υποσχέθηκα να μην κλάψω ποτέ για άντρα και να μην κάνω ποτέ αυτό που έκανε η μητέρα μου.

Κυρίως να μην παντρευτώ.

Και ενώ είχα πει αυτό, συνάντησα τον Λ και αισθάνθηκα πως είναι διαφορετικός.

Όταν όμως επέστρεψα απο τον γιατρό και είχα ανησυχήσει (αναφέρθηκε σε μια γυναικολογική εξέταση που είχε κάνει στα πλαίσια προγεννητικού ελέγχου) εκείνο το βράδυ αισθάνθηκα τόσο μόνη και το ξέρει πως δεν το αντέχω να μην είναι κοντά μου, άλλο που δείχνω τόσο ανεξάρτητη.

Αλλά είπα όχι! Όταν έρθει θα γίνει χαμός! Θα τον διώξω! Τέλος, δεν θα πάθω εγώ ότι και εκείνη».

Ο Λ εκείνο το βράδυ την άκουγε να φωνάζει έσφιγγε τις γροθιές και μετά από ώρα που υπέμεινε τις προσβολές, έφυγε από το σπίτι, κοιμήθηκε στο αυτοκίνητο και δυο μέρες μετά, (τις επόμενες μέρες είχε κοιμηθεί στο γραφείο του) ξεκίνησε να αισθάνεται την καρδιά του να χτυπά άστατα, φοβήθηκε πως πάθαινε κάτι σοβαρό.

Ενώ οι γιατροί τον καθησύχασαν πήγε σε ένα εφημερεύον και έμεινε εκεί για δύο βράδια. Έκανε μια σειρά από εξετάσεις.

Βγήκε με μια διάγνωση, γενικευμένου άγχους, και με έναν φόβο.

Η Κ τον περίμενε έξω από το νοσοκομείο, και αποφάσισαν να δουλέψουν θεραπευτικά, πριν αποφασίσουν αν θα μείνουν μαζί ή θα χωρήσουν.

«Φοβάμαι μην γίνω όπως εκείνος, φοβάμαι πως κουβαλώ εκείνον μέσα μου. Εκεί μέσα σκέφτηκα τι είχε περάσει η μητέρα μου, εγώ και η αδελφή μου», είπε με τρεμάμενη φωνή.

Ο πατέρας του είχε νοσηλευτεί σε κλινική από τα 40 του ως το τέλος της ζωής του, σε ψυχιατρική κλινική.

«Έκανε άσχημα πράγματα ο πατέρας μου. Πέθανε χωρίς να προλάβω να τον συγχωρήσω. Δεν ξέρω καν αν θα τον συγχωρήσω ποτέ. Πέθανε από την καρδιά του.»

Η Κ άκουγε, και το σώμα της άρχιζε πάλι να κουλουριάζεται.

Μοιράστηκα μαζί της τη σκέψη μου, «παρατήρησα πως ενώ είχατε τεντωθεί, τώρα σα να θέλατε να μαζέψετε το σώμα σας».

Ξανατέντωσε το σώμα της σα να έπρεπε να της δώσω το οκ. Δεν μίλησε.

Χτύπησε ρυθμικά το χέρι της στο μπράτσο του καναπέ.

Πήρε μια βαθιά ανάσα και κοίταξε τον Λ εκείνος κατέβασε το βλέμμα του και ανασήκωσε το σώμα, έβαλε το μαξιλάρι στην πλάτη, την κοίταξε και ξέσπασε σε κλάματα.

«Θα μπορούσα να σε είχα χτυπήσει, θα μπορούσα να σου είχα κάνει ότι έκανε εκείνος, εγώ δεν είμαι εκείνος. Όμως ήθελα να κάνω τα ίδια, φαντάστηκα να τα κάνω. Γι αυτό έφυγα. Εσύ όμως; Εσύ τί ήταν όλα αυτά που μου είπες; Δεν το χωρούσε το μυαλό μου! Μιλούσες σα να ήσουν κάποια άλλη, κάποιος άλλος, κάτι άλλο!»

Η Λ προσπάθησε να του πιάσει το χέρι, εκείνος στην αρχή αντιστάθηκε έπειτα αφέθηκε και κάθισε πιο κοντά της.

«Σου είπα, δεν ήμουν εγώ, ήταν σα να μιλούσε κάποιος άλλος, η μητέρα μου, ο πατέρας μου… κάποιος άλλος που ξύπνησε μέσα μου. Κάποιος που όμως, όσο και να μην το θέλω, τον κουβαλώ.

Όταν ήρθες τόσο αργά εκείνη την ημέρα και επανέλαβες το ίδιο πράγμα που ξέρεις πως με κάνει να χάνω τον εαυτό μου, τότε το έχασα γενικώς!

Το ξέρω πως είσαι εδώ, δίπλα μου, πως είναι τόσο απαιτητική η δουλειά σου, πως προσπαθείς για να είναι πιο απλή η ζωή μας σε λίγο καιρό, το ήξερα από την αρχή πως θα πρέπει να δουλεύεις τόσο.

Δεν ξέρω όμως γιατί γίνεται αυτό μέσα μου. Μάλλον τώρα καταλαβαίνω λίγο πιο καλά. Κάθε φορά που λέμε και κάτι προσωπικό μας εδώ μέσα, κάτι που αφορά την προσωπική μας ιστορία, καταλαβαίνω όλο και πιο πολλά. Σα να λύνονται τα μάγια» είπε η Λ

«Σα να λύνονται τα μάγια» επανέλαβα και έκανα μια μεγάλη παύση.

Σε αυτή την παύση σκέφτηκα πως κουβαλάμε ιστορίες μέσα μας που όσο τις κρατάμε κουλουριασμένες στο κουτάκι της ψυχής μας τόσο εκείνες δυναμώνουν και καταλαμβάνουν χώρο στις ιστορίες που υφαίνουμε στο τώρα. Ίσως γιατί δεν έχουμε καταφέρει να τις αντέξουμε, ή νομίζουμε πως δεν θα τις αντέξουμε αν τις δούμε. Το μυστικό είναι όμως ένα, να βγάλουμε αυτές τις ιστορίες από το σεντούκι, να τις δούμε, να τις ξεπλύνουμε στο νερό της γνώσης και να τις απλώσουμε στον ήλιο να ζεσταθούν.
Μόνο έτσι θα σταματήσουν να μας στοιχειώνουν, μόνο έτσι θα σταματήσουμε να επαναλαμβάνουμε τα μοτίβα που συνθέτουν τις ίνες τους.

Ο Λ έσπασε την σιωπή, σα να συντονίστηκε με τη σκέψη μου «Και εγώ έχασα τον εαυτό μου και έχασα τον κόσμο όλο. Όταν όμως άρχισες να μιλάς την προηγούμενη φορά για όσα συνέβαιναν στο σπίτι σου τότε που η μητέρα σου είχε αρρωστήσει και ήσουν τόσο μικρή και ο πατέρας σου φέρθηκε τόσο απάνθρωπα άρχισα να καταλαβαίνω πως όσα ζούμε μας επηρεάζουν σε σημείο που δεν μπορούμε να τα ελέγξουμε. Έτσι σκέφτηκα και την δική μου ιστορία, συγνώμη δεν είχα καταλάβει τίποτα».

«Και εγώ το ίδιο κατάλαβα, αν δεν μιλήσουμε για όσα μας έχουν διαμορφώσει τότε δεν υπάρχει περίπτωση να καταλάβουμε γιατί κάνουμε όσα κάνουμε. Η ιστορία μου ξεδιπλώθηκε, το ίδιο και το σώμα μου»είπε η Κ.

Η προσωπική ιστορία του κάθε ανθρώπου είναι μοναδική και ας υπάρχουν κοινά στοιχεία.

Ερχόμαστε σε επαφή ο ένας με τον άλλο έχοντας μέσα μας κουλουριασμένες τις ιστορίες μας.

Η ενέργεια της προσωπικής μας ιστορίας ρέει στο σώμα μας και θα λέγαμε πως έχει την δύναμη να διαρρέει από οπουδήποτε και ας νομίζυμε πως την έχουμε φυλακίσει.
Τελικά, μας φυλακίζει η ίδια, γιατί δίχως να το καταλάβουμε, η ιστορία επαναλαμβάνεται!
Ο Λ και η Κ κατάφεραν να βρουν την δύναμη να ανοίξουν τα κουτιά, να ξεδιπλώσουν τις ιστορίες τους και ξεκινώντας να ακούνε ο ένας τον άλλο αλλά και ο καθένας το εαυτό του, κατάφεραν να ξεχωρίσουν τα στοιχεία εκείνα της προσωπικής τους ιστορίας που μετατρέπονταν σε εμπόδιο. Ξεκίνησαν έτσι να φτιάχνουν μια νέα προσωπική ιστορία σαν ζευγάρι.

Δεν αρκεί όμως μόνο το “μαζί”. Η προσωπική ιστορία του ζεύγους, όπως της οικογένειας και μιας ομάδας (και της κοινωνίας), για να είναι μια ιστορία με φωτεινά σημεία, με υγειή ορια και «καθαρή ενέργεια», θα πρέπει να είναι φτιαγμένη απο τη σύνθεση αντίστοιχων ιστοριών, ξεκάθαρων και φρεσκοπλυμένων.
Στην περίπτωση του ζευγουε για παράδειγμα, η Κ θα έπρεπε να συγκεντρωθεί στην προσωπική της ιστορία, στους δικούς της φόβους και ο Λ στην δική του και στους δικούς του φόβους. καθένας θα έπρεπε να λύσει τα προσωπικά του μάγια…

Κάθε ιστορία έχει μια αρχή, μια μέση και ένα τέλος, έχει δύναμη στο εδώ και τώρα και μπορεί να γίνει ένας σπουδαίος θησαυρός κάθε πληροφορία που θα αντλήσουμε από την επαφή μαζί της.

Ακόμα και αν η προσωπική ιστορία μας είναι επίπονη, ή έχει επίπονα σημεία, κατανοώντας την, γνωρίζοντάς την και αντέχοντάς την θα είμαστε όλο και πιο πολύ σε θέση να γιατρέψουμε την ψυχή μας ωστε να μην επαναλάβουμε τα ίδια βλαβερά μοτίβα.

Ας θυμόμαστε πάντα πως η προσωπική ιστορία του κάθε ανθρώπου είναι μοναδική και ας υπάρχουν κοινά στοιχεία.

Η ιστορίες γυναικών και αντρών για παράδειγμα μπορεί να μοιάζουν αλλά φιλτράρονται από διάφορα φίλτρα τόσο ενδοοικογενειακά όσο ψυχοκοινωνικά.

Τα σημεία του ορίζοντα και ο χάρτης της προσωπικής μας ιστορίας διαμορφώνονται μέσα από ερωτήσεις όπως

Ποια/Ποιός είμαι; πως έφτασα εδώ; ποια είναι η ιστορία μου ως τώρα; γιατί κάποια πράγματα έχουν εξελιχθεί με τον τρόπο που εξελίχτηκαν ως τώρα;

Είμαστε οι ιστορίες που λέμε για τον εαυτό μας, όλα τα νήματα που διατρέχουν τη ζωή μας, όλες οι συμπτώσεις, όλες οι νίκες και οι ήττες μας, όλα αυτά που μας οδηγούν μέχρι την σημερινή ημέρα.
Ο χάρτης μας διαγράφεται πάνω σε ένα πολύ σημαντικό υλικό, που διαμορφώνεται από το το σώμα και την ψυχή μας. Ας τολμήσουμε λοιπόν να είμαστε γνώστες του χάρτη μας για να είμαστε γνώστες και των διαδρομών μας.