Δέκα επιλεγμένες συλλογές διηγημάτων για το καλοκαίρι.
Δέκα επιλεγμένες συλλογές διηγημάτων για το καλοκαίρι,προτείνει, η Λεύκη Σαραντινού.
Συλλογικό, Τα καλοκαίρια μας, εκδ. Λέμβος, επιμ. Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης, 2024
Σαράντα τρεις γνωστοί Έλληνες συγγραφείς από πολλές διαφορετικές γενιές, καταθέτουν τις αναμνήσεις τους για τα υπέροχα ελληνικά καλοκαίρια τους σε κάθε γωνιά της Ελλάδος. Όπως είναι φυσικό, οι αυτοβιογραφικές παιδικές και εφηβικές αναμνήσεις είναι αυτές που πρωταγωνιστούν στα διηγήματα, χωρίς όμως να αποκλείονται και οι φανταστικές, μυθοπλαστικές ιστορίες.
Εικόνες καλοκαιρινές θα γεμίσουν ευχάριστα το μυαλό μας, όπως το κρώξιμο του γκιώνη στη σιγαλιά της νύχτας, φραπέδες στην παραλία, βουτιές μέχρι τελικής πτώσεως, μπύρα με μύδια σε ταβερνάκι πλάι στην ακροθαλασσιά, θερινά σινεμά, παγωτά χωνάκια, ερημικές παραλίες, γλυκές φέτες από καρπούζι, πολύχρωμα μαγιό, ατέλειωτα ομαδικά παιχνίδια των παιδιών, συναυλίες υπό το σεληνόφως και, πάνω απ’ όλα, έρωτες.
Σπύρος Κιοσσές, Τσιγάρο βαρ;, εκδ. Μεταίχμιο, 2024
Σαράντα οκτώ μικρές, αυτοτελείς ιστορίες ποικίλης θεματολογίας που κρατούν χρονικά κατά την ανάγνωσή τους μόλις ένα τσιγάρο… Αυτή ήταν, ίσως, η αρχική και πανέξυπνη ιδέα του ανερχόμενου και τόσο ιδιαίτερου συγγραφέα Σπύρου Κιοσσέ, όταν αποφάσισε να συγκεντρώσει τα μικροδιηγήματά του-τα δημοσιευμένα κάποιες φορές σε διάφορους ιστότοπους- σε έναν τόμο με τίτλο «Τσιγάρο βαρ;».
Αφετηρία έμπνευσης σε πολλά από αυτά αποτελούν τα παιδικά βιώματα, οι οικογενειακές μνήμες και η νοσταλγία του συγγραφέα για τον παρελθόντα χρόνο. Πίσω από όλα τα διηγήματα, όμως, αναντίρρητα κρύβεται ο άνθρωπος Σπύρος, παράλληλα με τον συγγραφέα Κιοσσέ: τα παιδικά του βιώματα, ο τρόπος που μεγάλωσε, οι οικογενειακές μνήμες, τα λάθη, οι κλασικές σπουδές που λάτρεψε και που τόσο τον επηρέασαν, όλα αυτά κατατίθενται στο βιβλίο με τρόπο αγνό, απλό και αληθινό.
Φιλολογικός Όμιλος Ελλάδος, Πατησίων και Βερανζέρου γωνία, εκδ. Γράφημα, 2023
Δέκα διηγήματα τεχνοτροπίας δομημένου ρεαλισμού α’ επιπέδου που μας ταξιδεύουν παραστατικότατα στην Αθήνα της δεκαετίας του ’60 υπογράφουν δέκα συγγραφείς, μέλη του Φιλολογικού Ομίλου Ελλάδος. Η συλλογή τιτλοφορείται “Πατησίων και Βερανζέρου γωνία, Αθήνα 1960-1970” και περιλαμβάνει ακόμη μία εισαγωγή του Κωνσταντίνου Λίχνου η οποία αναλύει την τεχνοτροπία α’ επιπέδου του δομημένου ρεαλισμού, καθώς και σύντομα περιληπτικά σημειώματα για κάθε διήγημα από την Αφροδίτη Διαμαντοπούλου.
Σχεδόν κανένα από τα μείζονα γεγονότα της δεκαετίας του 1960 δεν αφήνεται απέξω στην τόσο παραστατική αυτή συλλογή διηγημάτων που θα μας μεταφέρει στην εποχή που τόσο καλά γνωρίζουμε όλοι μας μέσα από τις παλιές, καλές ελληνικές ταινίες.
Συλλογικό έργο, «Θερινοί έρωτες – Διηγήματα», Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης, Μπελίκα Κουμπαρέλη (επιμ.), εκδ. Καστανιώτη, Αθήνα 2021
Έρως και θέρος. Δύο εξ ολοκλήρου συνυφασμένες και αδιάλυτα πλεγμένες μεταξύ τους έννοιες, αφού στο μυαλό των περισσότερων από εμάς η πιο συχνή εποχή για να συνομιλήσουμε με τον μικρό φτερωτό θεό είναι το καλοκαίρι και, ιδίως, η διάρκεια των θερινών μας διακοπών. Το βιβλίο «Θερινοί έρωτες» είναι, επομένως, ακριβώς αυτό: η συλλογή σαράντα εννέα διηγημάτων καταξιωμένων Ελλήνων λογοτεχνών που εκδόθηκε τον Ιούνιο του 2021 από τις εκδόσεις Καστανιώτη υπό την επιμέλεια δύο συγγραφέων, του Ελπιδοφόρου Ιντζέμπελη και της Μπελίκας Κουμπαρέλη.
Έρωτες που μένουν αξέχαστοι ή έρωτες απαγορευμένοι, οι οποίοι συνέβησαν τη λάθος ώρα στα λάθος άτομα. Έρωτες προορισμένοι να διαρκέσουν για πάντα, έρωτες καταδικασμένοι να καταλήξουν άδοξα, έρωτες ξαφνικοί, έρωτες που αναβιώνουν απρόσμενα, έρωτες νέων, αλλά και γεροντικοί, έρωτες για τους οποίους, όπως και να ’χει, αξίζει να αφιερώσει κανείς ένα μικρό διήγημα. Όλα αυτά τα παρεπόμενα της λέξης έρωτα καλύπτει ο παρών τόμος.
Νίκος Τακόλας, Το αίνιγμα του Τάπιρου, εκδ. Εντύποις, 2022
Στην πληθώρα των διηγημάτων που εκδίδεται στις μέρες μας είναι, ειλικρινά, σπάνιο να συναντήσει κανείς ευφράδεια στην έκφραση, προσεκτική χρήση του λεξιλογίου, πρωτοτυπία στη θεματολογία και τη μορφή των διηγημάτων, καθώς και μία στρωτή ροή του λόγου. Κι όμως η συλλογή με τον ευφάνταστο- και λιγάκι παράξενο, είναι η αλήθεια- τίτλο «Το αίνιγμα του Τάπιρου» του καταξιωμένου λογοτέχνη Νίκου Τακόλα φαίνεται πως πληροί όλες τις παραπάνω προϋποθέσεις.
Στην εν λόγω συλλογή συμπεριλαμβάνονται τριάντα ένα διηγήματα, άλλα μικρότερα και άλλα μεγαλύτερα σε μέγεθος. Τα περισσότερα από αυτά έχουν ως κοινό τα ταξίδια ή τις μετακινήσεις που πραγματοποιούν οι πρωταγωνιστές και, γενικότερα, κάποια αλλαγή κατάστασης. Μερικά από αυτά για να γραφτούν προφανώς θα απαίτησαν και κάποιου είδους έρευνα από πλευράς του συγγραφέα. Φαίνεται πάντως μέσα από αυτά η ευρύτητα πνεύματος του ίδιου του συγγραφέα καθώς και οι πολλές γνώσεις που διαθέτει σχετικά με τον κόσμο που μας περιβάλλει, για τις άλλες χώρες, αλλά και για τη σύγχρονη πολιτική κατάσταση και την παγκοσμιοποίηση.
Κωνσταντίνος Λίχνος, Αδιέξοδοι Καιροί, εκδ. Γράφημα, 2023
Για αδιέξοδες καταστάσεις και ταραγμένους καιρούς μας μιλάει ο Κωνσταντίνος Λίχνος στα δεκαπέντε διηγήματά του, διηγήματα γραμμένα στην τεχνοτροπία του δομημένου ρεαλισμού. Από τα διηγήματα, αλλά είναι κυρίως περιγραφικά και καταγράφουν περισσότερο σκέψεις και άλλα αφηγούνται ένα συγκεκριμένο γεγονός. Άτομα του περιθωρίου, αλλά και απλοί καθημερινοί άνθρωποι αποτελούν τους ήρωες των διηγημάτων. Το σκηνικό ποικίλει, από τα καφενεία και τα καπηλειά, τη στάση λεωφορείων, μέχρι και την ύπαιθρο. Το κοινό σημείο όλων τους, όμως, είναι ότι όλα καταλήγουν σε κάποιο αδιέξοδο για τους ήρωές του
Ηθικά και κοινωνικά ζητήματα θίγονται και τα πολιτικά σχόλια δεν λείπουν. Τα περισσότερα από τα διηγήματα τοποθετούνται στο «σήμερα», ενώ δύο από τα διηγήματα διαδραματίζονται στην Ελλάδα της δεκαετίας του ’20. Ο αγώνας για κοινωνική αλλαγή, η αναζήτηση λύσεων και το αίτημα για μια καλύτερη ζωή είναι το ζητούμενο για τους ήρωες και τους πρωταγωνιστές των διηγημάτων.
Γκυ ντε Μωπασάν, Ιστορίες της μέρας και της νύχτας, εκδ. Gema, 2021, μετ. Βασ. Τσίγκανου
Μία συλλογή διηγημάτων γραμμένων από έναν κορυφαίο εκπρόσωπο του γαλλικού νατουραλισμού προσφέρουν στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό οι εκδόσεις Gema στην έξοχη μετάφραση της Βασιλικής Τσίγκανου, η οποία καταφέρνει να μεταφέρει σχεδόν αυτούσιο στην ελληνική τον ρυθμό και την ατμόσφαιρα της γαλλικής γλώσσας.
Οι “Ιστορίες της μέρας και της νύχτας” αδιαμφισβήτητα συγκαταλέγονται ανάμεσα στα καλύτερα έργα του Γκυ ντε Μωπασάν (1850-1893), ο οποίος μέσα από το έργο του, επαναστατεί για τα πάθη των απλών ανθρώπων. Σε αυτές τις ιστορίες, άλλες της ημέρας και άλλες της νύχτας, ανθρώπινα πάθη και ανατριχιαστικά εγκλήματα έρχονται σε ευθεία αντίθεση με περιγραφές πανέμορφων μερών όπως, για παράδειγμα, η Κορσική και η φύση του γαλλικού Νότου.
Σαμπαχατίν Αλή, διηγήματα, εκδ. Τσουκάτος, μετ. Θ. Ζαραγκαλής, 2021
Ο Σαμπαχαττίν Αλή αποδεικνύεται ένας συγγραφέας που ομοιάζει με έναν καλά κρυμμένο θησαυρό για όποιον αναγνώστη δεν τον γνώριζε και αποφασίσει να εντρυφήσει στα γραπτά του. Τα διηγήματά του εντάσσονται στον χώρο του μαγικού ρεαλισμού, με τα πραγματικά γεγονότα να διατηρούν μία φανταστική διάσταση. Η γλώσσα των διηγημάτων του διατηρεί έναν μουσικό ρυθμό και μία γλαφυρότητα που σπάνια τη συναντάμε σε τέτοιο επίπεδο τελειότητας στους σύγχρονους συγγραφείς.
Εκτός από τη φύση, την οικολογία, τα ζώα και τον κόσμο της υπαίθρου, ο Σαμπαχαττίν Αλή στα διηγήματά του έχει τις γυναίκες και τον έρωτα ως θεματικούς άξονες. Ένα από τα διηγήματα διαδραματίζεται στην Αφρική, δύο στη Σμύρνη, ενώ άλλα έχουν απροσδιόριστο τόπο και χρόνο. Τα θέματά του κάθε άλλο παρά ανάλαφρα είναι και, σχεδόν όλα, έχουν τραγικό-ή δυσάρεστο- τέλος. Αυτό επισφραγίζει την πικρία που νιώθει ο συγγραφέας για το κατεστημένο και τα κακώς κείμενα του γύρω κόσμου, τα οποία και καταδικάζει. Εν ολίγοις, πρόκειται για ένα βιβλίο έκπληξη, ένα μικρό διαμάντι της τουρκικής λογοτεχνίας στην πολύ καλή μετάφραση του θ. Ζαραγκαλή, το οποίο θα ωθήσει τους περισσότερους αναγνώστες να ανακαλύψουν και άλλα έργα του συγκεκριμένου συγγραφέα.
Γιάννης Πολύζος, Οι σκλάβοι του κάμπου, εκδ. Υψικάμινος, 2024
Έξι διηγήματα γραμμένα στην απαιτητική τεχνοτροπία του δομημένου ρεαλισμού συγγράφει ο νέος και ανερχόμενος συγγραφέας Γιάννης Πολύζος, μέλος του Φιλολογικού Ομίλου Ελλάδος. Το βιβλίο του με τίτλο «Οι σκλάβοι του κάμπου» αποτελεί τον πρώτο τόμο που εκδίδεται με διηγήματα που να αφορούν το Κιλελέρ, τη ζωή και τους αγώνες των κολίγων του θεσσαλικού κάμπου στις αρχές του περασμένου αιώνα.
Τα διηγήματα απεικονίζουν με έξοχο τρόπο τη δύσκολη ζωή των κολίγων στα κτήματα των μεγαλοτσιφλικάδων και την απάνθρωπη μεταχείριση που οι τελευταίοι επεφύλασσαν σε αυτούς. Εστιάζει, εν ολίγοις, στην ιστορία της καθημερινότητας, κάτι το οποίο αποτελεί, βέβαια, τον κανόνα στην εφαρμογή της τεχνοτροπίας του δομημένου ρεαλισμού. Τα έξι διηγήματα αποτελούν το ένα τη χρονική, κατά κάποιον τρόπο, συνέχεια του άλλου. Πολλοί ήρωες παραμένουν οι ίδιοι, κυρίως ο πρωταγωνιστής Γκιώνης, ο οποίος στέκει, ως περιστασιακός εργάτης των κτημάτων και όχι κολίγος, στο «μέσον» μεταξύ τσιφλικάδων και κολίγων. Όλα τα διηγήματα εστιάζουν σε κάποια συγκεκριμένη στιγμή του θεσσαλικού κάμπου, είτε αυτή αφορά το ξημέρωμα, είτε το όργωμα, τη σπορά κ.α. και διαδραματίζονται κατά τα έτη 1906-1907.
Βαγγέλης Ραπτόπουλος, Έρωτες, έρωτες, έρωτες, εκδ. Κέδρος, 2021
Το βιβλίο με τον εύλογο τίτλο «Έρωτες, έρωτες, έρωτες» αποτελεί μία συλλογή δώδεκα διηγημάτων μεγάλης σχετικά έκτασης με βασική θεματική τον έρωτα, και, πιο συγκεκριμένα, πολλές και διαφορετικές όψεις του, μέσω διαφορετικών στυλ αφήγησης. Ο Βαγγέλης Ραπτόπουλος είναι γνωστός και αγαπητός συγγραφέας. Καθένας από τους αναγνώστες θα ξεχωρίσει οπωσδήποτε ένα από τα διηγήματα, όλα όμως υπόσχονται να τους καθηλώσουν.
Ανάλαφρες καλοκαιρινές ιστορίες με πρωταγωνιστή τον μικρό φτερωτό θεό, περιμένουν να μας συντροφέψουν στην παραλία. Λόγω θέματος, το πόνημα είναι ανάλαφρο και ευκολοδιάβαστο, ενώ η καλοδουλεμένη πένα του συγγραφέα εγγυάται μεγάλη αναγνωστική απόλαυση.
Οι απόψεις του εκάστοτε άρθρου, αντικατοπτρίζουν την προσωπική άποψη του συντάκτη. Προτείνουμε, ο εν δυνάμει αναγνώστης, αφενός να προβαίνει σε έλεγχο αγοράς, για την εύρεση της πιο συμφέρουσας τιμής, αφετέρου κατά την αγορά, να επισκέπτεται οποιοδήποτε βιβλιοπωλείο, ώστε να ελέγξει από μόνος του, κατά πόσο το συγκεκριμένο ανάγνωσμα, καλύπτει τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα του.
