Ποιο ήταν το πρώτο δείγμα πολιτισμού; – Γράφει ο Μπουζάρας Δημήτρης.
Τι είναι πολιτισμός; Ποια στοιχεία τον αποτελούν; Πως νοείται;
Πολιτισμός, είναι το σύνολο των υλικών και πνευματικών φαινομένων, που χαρακτηρίζουν μια κοινότητα ή ένα έθνος.
Πολιτισμός είναι αλλιώς, ο τρόπος ζωής, η κουλτούρα που παράγει η κάθε κοινωνία. Συνδέεται σαφώς με τις καλλιτεχνικές δημιουργίες και στο σημείο αυτό, αξίζει να αναφέρουμε πως η τέχνη, βαδίζει μαζί με τον άνθρωπο από τα πρώτα του βήματα, πρώτα μάθαμε να παράγουμε τέχνη και κατόπιν μάθαμε να τρώμε σαν άνθρωποι. Επίσης,συνδέεται με τη διανόηση, την πρόοδο της τεχνολογίας και φυσικά με το σεβασμό της ανθρώπινης αξίας.
Ο πολιτισμός λοιπόν, που έχει δημιουργηθεί από την ανθρωπότητα, έχει φτάσει σε ένα πολύ σημαντικό σημείο. Λέμε ανθρωπότητα, διότι ο πολιτισμός δεν είναι σωστό να πιστώνεται σε κάποιους π.χ. στους δυτικούς σωστά;Ο λεγόμενος δυτικός πολιτισμός, ο οποίος ουσιαστικά θεωρείται η κορωνίδα του πολιτισμού σήμερα, είναι ένα αποτέλεσμα νέο και συλλογικό.Νέο, όσον αφορά την εμφάνιση του, τα τελευταία χρόνια και συλλογικό, όσον αφορά την προέλευση.Μην ξεχνάμε πως μερικά χρόνια πριν, όχι τόσα πολλά όσα φαντάζεστε, η πολιτισμένη πλευρά του κόσμου, δε βρισκόταν στην πλευρά της Δύσης, άλλα της Ανατολής. Μάλιστα, της Ανατολής-Αραβικός πολιτισμός.
Δε θα πρέπει να ξεχνάμε επίσης, πως όλα κάποτε, από την Ανατολή άρχισαν. Εκεί έγινε η Νεολιθική επανάσταση, εκεί γίναμε γεωργοί και κτηνοτρόφοι, εκεί εγκατασταθήκαμε πρώτη φορά μόνιμα, εκεί δημιουργήθηκε η πρώτη πόλη -Ιεριχώ- από εκεί ξεκίνησε το μεγάλο ταξίδι, από εκεί εξελίχθηκε δηλαδή, ο πολιτισμός σε αυτό που γνωρίζουμε.
Τι είδους αποτέλεσμα είναι όμως; Είναι άραγε ένα αποτέλεσμα ατομικό ή συλλογικό;
Με βάση την επιστήμη, υπάρχει έως τώρα η θεωρία, η οποία μας επιτρέπει να πούμε πως κατά κάποιο τρόπο «είναι γραμμένο στο DNA μας» πάντα να πορευόμαστε μαζί, σε ομάδες μικρές ή μεγάλες. Με βάση αυτές τις ομάδες, είχαμε ασφάλεια, σιγουριά και τροφή. Έτσι εξελιχθήκαμε και έτσι, με αυτό τον τρόπο, εξελίχθηκαν όλα τα είδη σε αυτό τον πλανήτη.
Αρκεί να γυρίσουμε τη ματιά μας, αρκετά πίσω, όταν η ζωή έκανε τις πρώτες της προσπάθειες να βρει τη δική της θέση, στον ήλιο. Την εποχή εκείνη, οι πρώτες μορφές ζωής, οι μικροοργανισμοί που προήλθαν από τις θέρμες πηγές και τη θάλασσα, έκαναν την εμφάνιση τους πρώτα σε μικρές λιμνούλες θαλασσινού νερού και κατόπιν κατέλαβαν τη νέα πατρίδα τους, την ξηρά. Εκείνοι λοιπόν οι μικροοργανισμοί ενώθηκαν, συμπράξαν, μοιράστηκαν, προχώρησαν και οδήγησαν τη ζωή και φυσικά την εξέλιξη σε ένα άλλο επίπεδο.
Μιλάμε για τα γνωστά βακτηρίδια. Ένα λοιπόν, έκανε αυτή τη διαφορά, αυτό το τόσο μικρό άλλα συνάμα τόσο μεγάλο βήμα. Ένα λοιπόν, μια φορά και ένα καιρό, πριν από περίπου δύο δισεκατομμύρια χρόνια, έκανε κάτι εντελώς πρωτότυπο, τολμηρό και μεγαλειώδες.Ανέπτυξε κάποιου είδους πλοκάμια και συνδέθηκε με τα άλλα γύρω του, ώστε να μπορεί να αντλήσει γονίδια και υλικά ακόμη πιο ευκολά. Έτσι, με αυτό τον τρόπο, θα μπορούσαμε να πούμε πως ήταν η πρώτη ίσως, δημιουργίας μιας ομάδας. Το κάθε μέλος της ομάδας είχε τη δική του δουλειά και όλα μαζί απολάμβαναν τη συνέχεια της ζωής.Οι ομάδες αυτές στην πορεία του χρόνου εξελίχθηκαν, όπως όλοι γνωρίζουμε και κάθε είδος, είχε τη δική του ομάδα με βάση την οποία «την έβγαζε καθαρή» στα δύσκολα εκείνα χρόνια.
Κάποια χαρακτηριστικά, εκείνης και των εποχών που τη διαδέχθηκαν, έχουν μείνει έως και σήμερα, τα αισθανόμαστε, αλλά ίσως δε γνωρίζουμε την προέλευση τους.Λόγου χάρη, ο φόβος. Χάρη στο φόβο, επιβιώσαμε από το κυνήγι του τίγρη και χάρη στο άγχος -στην “καλή” του μορφή- προσαρμοζόμαστε και παίρνουμε καλύτερες αποφάσεις μπροστά σε μια πρόκληση.
Γνωρίζουμε επίσης, πως υπήρξαν κάποια πολύ φωτεινά, περίεργα και τολμηρά μυαλά. Μυαλά που δε τους ένοιαζε να αποτύχουν και να προσπαθήσουν ξανά. Δε τους ένοιαζε η γνώμη των άλλων και η περιθωριοποίηση κάποιες φορές. Άτομα που θυσίασαν ακόμη και τη ζωή τους στην επιστήμη και την πρόοδο και αλλάξαν εν τέλει, τον κόσμο μας.
Άρα λοιπόν, πρόκειται για ένα φαινόμενο ατομικό; Προφανώς όχι. Ο πολιτισμός είναι ένα συλλογικό αποτέλεσμα, όλοι μαζί δίχως κανένας να λείπει, δίχως κανένας να περισσεύει έχουμε δημιουργήσει πολιτισμό και κάναμε το επόμενο μεγάλο βήμα για την ανθρωπότητα.Έτσι λοιπόν και ο δυτικός πολιτισμός είναι αποτέλεσμα όλων των άλλων πολιτισμών που υπήρξαν πριν από εκείνον. Κάτι πήραμε από τον ένα, κάτι από τον άλλο, το αλλάξαμε, το εξελίξαμε, είχαμε περισσότερους ίσως λιγάκι πιο ικανούς και το πήγαμε παραπέρα, αυτό είναι όλο. Αυτό όμως, δε μας νομιμοποιεί να πιστωθούμε το αποτέλεσμα, έτσι δεν είναι;
Παράγουν όλοι; Φυσικά και όλοι παράγουν πολιτισμό, ακόμη και πιο απομακρυσμένη ομάδα ανθρώπων στα βάθη του Αμαζονίου έχει Ιστορία και παράγει πολιτισμό.
Ποιο όμως ήταν εκείνο το γεγονός που πραγματικά, όρισε την έναρξη του πολιτισμού;
Το να νοιαζόμαστε ο ένας για τον άλλο.
Το να μπορούμε να νιώθουμε τον πόνο και να τον θεραπεύουμε. Στην άγρια ζωή π.χ. ένας ακρωτηριασμός, ένα σπάσιμο, μπορεί να αποβεί μοιραίο για το άτυχο ζώο.Έχουν καταγραφεί ωστόσο και κάποιες ομάδες ζωών που βοηθούν ηλικιωμένα μέλη, ή μέλη που ατυχήσαν στο κυνήγι, με τη προσφορά τροφής.Π.χ. Ο λύκος, φροντίζει τα γηραιά μέλη και τα συντηρεί. Επίσης, οι νυχτερίδες βαμπίρ. Όσες δε καταφέρουν κατά τη διάρκεια της νύχτας να βρουν κάποιο ζώο για να πιούν αίμα, κατά την επιστροφή, γλύφουν τα χείλια των τυχερών και με αυτό τον τρόπο επιζούν έως το επόμενο κυνήγι.
Η Margaret Maed, είχε πει πως η πρώτη ίσως ένδειξη πολιτισμού, ήταν η θεραπεία ενός μηριαίου οστού σε ένα πολιτισμό.Το ότι κάποιος νοιάστηκε για το διπλανό του και δεν τον άφησε στην τύχη του, ήταν μια σημαντική στιγμή για τον πολιτισμό.
Έχει υποστηριχθεί ακόμη, πως ο πόλεμος λειτούργησε προωθητικά σε ότι αφορά την ταχύτερη προώθηση του πολιτισμού, ωστόσο, δεν υπάρχει πολιτισμός που να βασίζεται στη βία, το σκοτάδι και την ατομικότητα. Ο πολιτισμός βασίζεται στο πάθος, την υπομονή, την επιμονή, την αγάπη, την εν συναίσθηση, τη συλλογικότητα, την ιδιότητα του να είσαι πρώτα από όλα άνθρωπος.
Ο πολιτισμός λοιπόν, δε μεταφράζεται σε μια ωραία εικόνα, σε ένα ωραίο ρούχο, σε όμορφα υλικά αγαθά, είναι κάτι πιο βαθύ και σε κοιτάζει με τα μάτια της καρδιάς.
Μαζί ξεκινήσαμε και μαζί θα πρέπει να είμαστε σε αυτό το ταξίδι, από το οποίο, κανείς δε θα πρέπει να λείπει και κάνεις να περισσεύει. Μόνο τότε, θα συνεχίσουμε να παράγουμε πολιτισμό.
https://el.wikipedia.org/wiki/Μάργκαρετ_Μιντ
Η φωτογραφία του άρθρου είναι από το σπήλαιο της Αλταμίρα.Η Αλταμίρα είναι ένα σπήλαιο της παλαιολιθικής εποχής που βρίσκεται στη Σαντιγιάνα Ντελ Μαρ (περιοχή της Κανταβρία) στη βόρεια Ισπανία, το οποίο περιέχει προϊστορικές σπηλαιογραφίες.
Οι απόψεις του εκάστοτε άρθρου, αντικατοπτρίζουν την προσωπική άποψη του συντάκτη. Προτείνουμε, ο εν δυνάμει αναγνώστης, αφενός να προβαίνει σε έλεγχο αγοράς, για την εύρεση της πιο συμφέρουσας τιμής, αφετέρου κατά την αγορά, να επισκέπτεται οποιοδήποτε βιβλιοπωλείο, ώστε να ελέγξει από μόνος του, κατά πόσο το συγκεκριμένο ανάγνωσμα, καλύπτει τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα του.
