Η επάνοδος – Μιχάλης Κογχυλάκης – Ρωτά ο δημοσιογράφος Τάσκος Άγγελος.
Λίγα λόγια για τον φίλο μου και συγγραφέα Μιχάλη Κογχυλάκη….Είχα την τύχη να τον γνωρίσω μέσα από την Ομάδα Φιλαγνωσίας Ρεθύμνου, όπου ψυχή και εμπνεύστρια της ομάδας αυτής είναι η φίλη μας Ειρήνη Γαβριλάκη. Αυτό που από την πρώτη στιγμή, μου έκανε εν τύπωση στον Μιχάλη ήταν η ντομπροσύνη του. Είναι ένας ατόφιος και ειλικρινής άνθρωπος, δοτικός, υπέρμαχος της αλήθειας του. Ταπεινός στο λόγο του, γενναιόδωρος στη βοήθεια που μπορεί να σου δώσει. Το βιβλίο του Μιχάλη που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις 24 γράμματα, πραγματεύεται ένα δύσκολο κατά εμέ θέμα που αφορά το μελλοντικό παρόν μας , μέσα από ένα δυστοπικό κόσμο, που δεν απέχει και πολύ από την πραγματικότητα που ζούμε! Αξίζει να διαβαστεί από όλους μας, καθώς θα μας ανοίξει νέα μονοπάτια μέσα μας αναζήτησης για το πώς είναι και θα είναι ο κόσμος μας. Μιχάλη, φίλε μου, σε ευχαριστώ…
Από πότε θυμάσαι τον εαυτό σου να γράφει; Τι σε ωθούσε;
Άρχισα με στίχους και ποιήματα. Ήμουν 11-12 ετών. Εκείνη την περίοδο, οι επιρροές μου προέρχονταν από την μουσική (κυρίως Rock, Metal και Punk ήχοι). Μου άρεσε πολύ να ξεψαχνίζω με τις ώρες στίχους τραγουδιών, καθώς μου μάθαιναν μύρια πράγματα, για τα οποία εκείνα τα αθώα χρόνια δεν είχα καμία ιδέα. Πράγματα, όπως η φτώχεια, οι ψυχικές ασθένειες κι ο ρατσισμός. Κατ’ αυτόν τον «old school» τρόπο, ανακάλυψα γρήγορα πως αυτός ο μυστήριος κόσμος είναι το λιγότερο προβληματικός, κάτι που με ώθησε να γράφω από μικρή ηλικία αποκλειστικά γι’ αυτόν. Λίγο καιρό μετά, ήρθαν και τα βιβλία στην ζωή μου. Ο Ιούλιος Βερν ήταν η αρχή…
Ποια είναι τα λογοτεχνικά σου ινδάλματα;
Τα ινδάλματά μου είναι άνθρωποι που παλεύουν με φλογερό πάθος και αταλάντευτη διάθεση ενάντια στην αδικία, τον φασισμό, τη μισαλλοδοξία και την απολυταρχία της εποχής μας. Αυτό ήταν πάντα το αδιαπραγμάτευτο κριτήριο που είχα για τα «ινδάλματα». Τα δικά μου δεν προέρχονται από τη λογοτεχνία, αλλά κυρίως από τη μουσική. Για να είμαι ειλικρινής, τα περισσότερα από αυτά είναι απλοί, καθημερινοί άνθρωποι, φίλοι μου, περήφανοι χαρακτήρες.
Τι είναι για εσένα η συγγραφή;
Είναι μία κλεφτή, αλλά ωφέλιμη ματιά σε παρακμασμένους κόσμους, που ουρλιάζουν για βοήθεια και κατανόηση. Τώρα που το σκέφτομαι καλύτερα, ζούμε, υποκρινόμαστε και υποφέρουμε σ’ έναν τέτοιο διασυρμένο κόσμο. Επομένως, θα έλεγα, συγγραφή για μένα είναι η προβολή, η ειλικρινής έκθεση και το ξεμπρόστιασμα της κοινωνικοπολιτικής, ηθικής, πνευματικής και ψυχολογικής παρακμής της εποχής μας.
Τι πραγματεύεται το βιβλίο σου; Τι σημαίνει ο τίτλος του βιβλίου;
Είναι η τραγική ιστορία μιας παρέας μεταλλάδων, των Θράσερς, οι οποίοι ζουν κρυφά σε «δημιουργικά» υπόγεια, στη Νέα Αθήνα του 2104. Είναι αντιστασιακοί, υποστηρικτές-απομεινάρια ενός έκπτωτου ανθρωποκεντρικού συστήματος, αυτό της Κοινωνίας των Ελεύθερων Ανθρώπων, που έχουν υιοθετήσει ξεχασμένες συμπεριφορές και καλλιτεχνικά ή πολυπολιτισμικά στιλ παλαιότερων εποχών, ώστε να μην χαθεί στη λήθη η πολύτιμη αξία τους. Η Ενωμένη Πλανητική Ομοσπονδία είναι ο βασικός εχθρός τους. Είναι ένα παγκόσμιο απολυταρχικό καθεστώς, που απαγορεύει τις τέχνες, την έκφραση και τη σκέψη, αφήνοντας πολύ χώρο στην εκτός ηθικών ορίων επιστημονική πρόοδο και την ανελέητη δουλοκτημοσύνη του ανθρώπινου πολιτισμού. Ωστόσο, δεν είναι μόνον οι Ελεύθεροι που πολεμούν την Ομοσπονδία. Στον αγώνα εναντίον τους συμμετέχει ξεχωριστά και η Καπιταλιστική Συμμαχία, που προσπαθεί ,με αμφιλεγόμενους τρόπους, να επαναφέρει στον πλανήτη το καπιταλιστικό μοντέλο εκμετάλλευσης του παγκόσμιου πληθυσμού.
Θα έκανα spoiler αν αποκάλυπτα τι ακριβώς σημαίνει ο τίτλος. Παρ’ όλα αυτά, θα πω ότι ένα από τα μεγάλα θέματα που πρωταγωνιστούν και στην Επάνοδο και στην Κοινωνία των Ελεύθερων Ανθρώπων είναι η θριαμβευτική επάνοδος της ενσυναίσθησης. Νομίζω, κάπου στην πορεία τη χάσαμε. Δεν νομίζετε;
Από πού άντλησες έμπνευση για τους χαρακτήρες και τους πρωταγωνιστές του βιβλίου σας ;
Θα έλεγα κάποιοι από τους φίλους μου, τα αδέλφια μου ,όπως τους αποκαλώ, ήταν μία από τις κύριες επιρροές μου για τους χαρακτήρες του βιβλίου. Πληγωμένοι άνθρωποι, με σοβαρά τραύματα, αντικοινωνικά όντα, εχθροί του σάπιου συστήματος που ζούμε, ονειροπόλοι, καλλιτέχνες, κυνηγημένες διαφορετικότητες, εργάτες, περιθωριακοί, ορφανοί από στοργή και σκληροπυρηνικοί μεταλλάδες είναι μεταξύ άλλων ξεχωριστών «ελεύθερων» αυτοί που επηρέασαν τους χαρακτήρες της Επανόδου. Το βιβλίο, όπως και η συνέχεια του, η Κοινωνία των Ελεύθερων Ανθρώπων, είναι αποκλειστικά αφιερωμένο σ’ αυτές τις πανέμορφες ηρωικές ψυχές.
Σημαντικό ρόλο έπαιξαν επίσης η Φιλαναγνωσία Ρεθύμνου και τα γενναία κοινωνικά θέματα που αναλύουμε σ’ αυτήν. Τέλος, θα ήταν άδικο εκ μέρους μου να μην αναφέρω την προσφορά της συγγραφέως Ειρήνης Γαβριλάκης, η οποία, εκτός από την επιμέλεια των βιβλίων, επιμελήθηκε και εμπλούτισε τα ελληνικά μου.
-Ποιος είναι ο μεγαλύτερος εχθρός της ελευθερίας;
Σήμερα, εχθροί της ελευθερίας είναι το βόλεμα, οι τετριμμένες δικαιολογίες, ο εγωκεντρισμός, η επιλεκτική μόρφωση, η τηλεόραση, η τυραννία των ανιστόρητων, η οικογενειοκρατία και ο νεποτισμός, η τυφλή πίστη σε άχρηστους θεσμούς, η πατριδοκαπηλία, η έλλειψη αυτογνωσίας και αυτοκριτικής, η θρησκεία, η εκδικητική νοοτροπία της δικαιοσύνης, η έπαρση, η αυτοπροβολή. Είναι πάρα μα πάρα πολλοί οι εχθροί της λευτεριάς!
Κάποια στιγμή, θ’ ακολουθήσει κι ένα «Ποιος είναι ο μεγαλύτερος εχθρός της ελευθερίας;» part 2 με bonus υλικό!
Υπάρχει ελευθερία στις μέρες μας; Αν όχι, πιστεύεις ότι θα υπάρχει στις επόμενες γενεές;
Θα ήταν πολύ απαισιόδοξη άποψη αν έλεγα ότι δεν υπάρχει έστω και σε μικρές ποσότητες. Ωστόσο, είναι άλλο το αν υπάρχει και άλλο το αν την αναζητούμε ή τη θέλουμε πραγματικά. Συνήθως, ελεύθεροι θεωρούνται εκείνοι, που πράττουν κατά τον δαίμονα εαυτών. Είναι ιδιαίτερα άτομα, που διαμορφώνουν έναν μοναδικό χαρακτήρα, εκκεντρικό για τον μέσο όρο, ταπεινό, ο οποίος δεν ακολουθεί κοινωνικά ρεύματα, ούτε επιλέγει να ζήσει σε τοξικές περιβάλλοντα ή πυρηνικές οικογένειες. Κι εννοείται, ένας ελεύθερος δεν έχει πρότυπα, ούτε επιθυμεί να γίνει ένα πρότυπο ο ίδιος, ενώ, μένει για πάντα μαθητής, διότι γνωρίζει πολύ καλά ότι η ελευθερία και η γνώση δεν έχουν ταβάνι.
Τι είναι εξουσία για σένα; To αντίπαλο δέος είναι η ελευθερία;
Το αντίπαλο δέος της εξουσίας είναι η ενσυναίσθηση. Αυτοί που την έχουν και τη χρησιμοποιούν στην ολότητά της και όχι επιλεκτικά, τα σκεπτόμενα και συμπονετικά όντα δηλαδή, συνήθως απορρίπτουν τέτοιου είδους παθογένειες, όπως είναι η τυφλή αποδοχή ενός ενεργητικού ή παθητικού ρόλου μέσα σ’ ένα εξουσιαστικό περιβάλλον.
Γράφοντας το βιβλίο σου, πιστεύετε ότι βρίσκετε κοινά σημεία με την πραγματικότητα που ζούμε ή με το εγγύς μέλλον μας;
Η Επάνοδος και η Κοινωνία των Ελεύθερων Ανθρώπων, που θα ακολουθήσει πολύ σύντομα, γράφτηκαν εξ ολοκλήρου με γνώμονα τη σκληρή πραγματικότητα που ζούμε, αυτήν την καλογυαλισμένη δυστοπία της υπηρεσιακής ατομικότητας. Το εγγύς μέλλον της Επανόδου εύχομαι να μην έρθει με τη μορφή που το περιγράφω ποιητική αδεία. Βέβαια, όταν έρθει, πιθανόν και θα περιλαμβάνει κάποια από αυτά τα άσχημα στοιχεία της Επανόδου. Εξάλλου, υπάρχουν ήδη αρκετοί κακοί «οιωνοί», που θα είναι καλύτερα να μην παραβλεφτούν. Ίδωμεν.
Η υποτίμηση και ο παραγκωνισμός της ανυπόκριτης τέχνης, η απολυτότητα των μονολιθικών ιδεολογικών «κινημάτων», το ξεπούλημα για λίγη μάταιη αναγνώριση, η διαταραχή μετατραυματικού στρες, ο φασισμός, η δουλικότητα και η πολεμολαγνεία είναι μερικές από τις καταστάσεις που διαμορφώνουν τον «φανταστικό» μελλοντικό κόσμο της Επανόδου. Ωστόσο, αυτές οι αφόρητες καταστάσεις συμβαίνουν και εδώ και τώρα, σήμερα, αυτήν τη στιγμή, δίπλα μας, την ώρα που διαβάζονται αυτές οι γραμμές.
Έχεις, λοιπόν, αρχίσει να γράφεις κάτι άλλο. Τι να περιμένουμε;
Μόλις τελείωσα την συνέχεια της Επανόδου, το δεύτερο και τελευταίο μέρος της ιστορίας, που, όπως προανέφερα, θα έχει τίτλο «Η Κοινωνία των Ελεύθερων Ανθρώπων». Ευελπιστώ να είναι στα ράφια των βιβλιοπωλείων τους επόμενους μήνες. Ιδέες υπάρχουν πάρα πολλές στα σκαριά και ανυπομονώ πολύ να ξεκινήσω να τις καταθέτω στο χαρτί. Αν μη τι άλλο, θέματα και storylines για ανάλυση και συζήτηση υπάρχουν πολλά. Χρόνος δεν υπάρχει.
Οι απόψεις του εκάστοτε άρθρου, αντικατοπτρίζουν την προσωπική άποψη του συντάκτη. Προτείνουμε, ο εν δυνάμει αναγνώστης, αφενός να προβαίνει σε έλεγχο αγοράς, για την εύρεση της πιο συμφέρουσας τιμής, αφετέρου κατά την αγορά, να επισκέπτεται οποιοδήποτε βιβλιοπωλείο, ώστε να ελέγξει από μόνος του, κατά πόσο το συγκεκριμένο ανάγνωσμα, καλύπτει τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα του.