Το σφυρί των μαγισσών, Malleus Maleficarum -Heinrich Kramer – Εκδόσεις Δαιδάλεως – Σχολιάζει η Λεύκη Σαραντινού.

Το σφυρί των μαγισσών, Malleus Maleficarum -Heinrich Kramer – Εκδόσεις Δαιδάλεως – Σχολιάζει η Λεύκη Σαραντινού.

Η μαγεία ήταν πάντοτε συνυφασμένη στενά με τη ανθρώπινη φύση. Ήδη από τα αρχαία χρόνια έχουν σημειωθεί καύσεις μαγισσών στην πυρά, όπως της Θεώρης, μιας γυναίκας από τη Λήμνο που κάηκε δημοσίως για τη νεκρομαντεία που ασκούσε. Η μαγεία, επομένως, ήταν πάντοτε κάτι το καταδικαστέο σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης και σε όλες τις χρονικές περιόδους.

Το «Malleus Maleficarum», όμως, το εγχειρίδιο των Ιεροεξεταστών κατά της Μαγείας και των μαγισσών που κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1486, είναι ιστορικά αποδεδειγμένο ότι οδήγησε στον θάνατο χιλιάδες γυναίκες και ότι έδωσε ακόμη μεγαλύτερη ώθηση στο «κυνήγι των μαγισσών», ένα κυνήγι το οποίο, αντίθετα με ό,τι πιστεύεται συνήθως, εντάθηκε μετά από το τέλος του Μεσαίωνα. Πιο συγκεκριμένα, κατά την περίοδο της Αναγέννησης και των Πρώιμων Νεότερων χρόνων, δηλαδή μεταξύ του 15 ου και του 17 ου αιώνα παρατηρήθηκε κατακόρυφη αύξηση των δικών κατά των μαγισσών, καθώς και οι καύσεις τους στην πυρά. Οι αριθμοί των νεκρών δεν μπορούν να υπολογιστούν με ακρίβεια, μπορεί να κυμαίνονται όμως από 40.000 μέχρι και 100.000 θύματα. Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα η μαγεία
ταυτιζόταν με την Αίρεση. Έτσι η πρώτη γνωστή δίκη κατά αιρετικών-μάγων κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα έλαβε χώρα το 1022, ενώ η τελευταία το 1782.

Το εγχειρίδιο «Malleus Maleficarum» των Δομινικανών μοναχών, του Ιακώβου Σπρένγκερ, γεννημένου στη Βασιλεία της Ελβετίας το 1436-8 και του Ερρίκου Κράμερ, γεννημένου στο Σελεστά της Κάτω Αλσατίας, γνώρισε αλλεπάλληλες εκδόσεις αμέσως μετά το 1486, όταν πρωτοεκδόθηκε. Πιο συγκεκριμένα, μεταξύ των ετών 1587-1520 γνώρισε άλλες δεκατέσσερις εκδόσεις, ενώ μεταξύ των ετών 1547-1669 άλλες δεκαέξι.

Το εγχειρίδιο αυτό μεταφράζεται και εκδίδεται για πρώτη φορά στην ελληνική γλώσσα από την Άννα Βάντη και τις εκδόσεις Διαδάλεως.

Χωρίζεται σε τρία μέρη, ενώ στην έκδοση περιλαμβάνονται και δύο εισαγωγές, του ξένου εκδότη Μόνταγκιου Σάμερς, τα έτη 1928 και 1948 αντίστοιχα.

Το πρώτο μέρος η αφήγηση εκτυλίσσεται υπό μορφή ερωταποκρίσεων-δεκαοκτώ τον αριθμό- σχετικά με τη φύση και την ύπαρξη των μαγισσών. Μπορούν οι μάγισσες να μεταμορφώσουν τους άντρες σε κτήνη; Μπορούν να δημιουργηθούν παιδιά από το ζευγάρωμα μαγισσών με τους διαβόλους Ίνκουμπι και Σούκουμπι; Μπορούν οι μάγισσες να εμποδίσουν τη γενετήσια πράξη; Αυτές και άλλες πολλές, ακατανόητες για εμάς σήμερα ερωτήσεις περιλαμβάνονται στο πρώτο αυτό μέρος του βιβλίου.

Στο δεύτερο μέρος η αφήγηση γίνεται με κεφάλαια τα οποία μας περιγράφουν τις δράσεις των μαγισσών: πως ακριβώς αυτές βλάπτουν τα ζώα, αποκόπτουν ανδρικά μέλη από το σώμα των ανδρών, ζευγαρώνουν με τον διάβολο, μεταφέρονται από τόπο σε τόπο κ.α.

Στο τρίτο και τελευταίο μέρος του βιβλίου εκτίθεται αναλυτικά και με κάθε λεπτομέρεια η ανακριτική διαδικασία, με τη νόμιμη χρήση βασανιστηρίων, καθώς και οι ποινές που πρέπει να επιβάλλονται στις μάγισσες κατά περίπτωση, ανάλογα με τη βαρύτητα του αμαρτήματός του και το αν μετανόησαν για τις πράξεις τους.

Ένα εγχειρίδιο-σύμβολο του σκοταδισμού και του μισογυνισμού, που θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε καλύτερα- αν και όχι να δικαιολογήσουμε-τον σκοταδιστικό τρόπο σκέψης των ιεροεξεταστών.