Αδιέξοδο – Μ.Σκολιανός – Εκδόσεις Βακχικόν – Σχολιάζει ο Κώστας Α. Τραχανάς.
«Αδιέξοδο» Μ.Σκολιανός Εκδόσεις Βακχικόν
2025 σελ.158
Θεσσαλονίκη. Βρισκόμαστε στην εποχή των μνημονίων. Ο Κώστας είναι είκοσι εννέα χρόνων ,τελείωσε τη Νομική στο Α.Π.Θ. ,έκανε την πρακτική του άσκηση ως δικηγόρος , μιλάει τρεις γλώσσες, αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, τελείωσε με άριστα το μεταπτυχιακό του και αυτή την περίοδο εκπονεί τη διδακτορική του διατριβή.
Τώρα ψάχνει για δουλειά. Σε μια τεχνική εταιρεία που φτιάχνει το κτηματολόγιο έμεινε ενάμιση μήνα και σε ένα μεγάλο δικηγορικό γραφείο δούλεψε για λίγους μήνες. Τα χρήματα που έπαιρνε ήταν 400 και 500 ευρώ αντίστοιχα. Αν δεν του έστελνε η μητέρα του 600 δολάρια από την Αμερική δεν θα μπορούσε να ζήσει. Η μητέρα του είχε χωρίσει με τον πατέρα του, και ο πατέρας του είχε πεθάνει πρόσφατα από καρκίνο.
Όταν τελείωσε τη Νομική , ο Κώστας είχε τελειώσει οριστικά και με τα τελευταία ίχνη εκτίμησης που έτρεφε για τον εαυτό του .Από κάθε άποψη , είχε περάσει ανεπιστρεπτί στην απέναντι όχθη της ζωής , στην όχθη των αποτυχημένων. Η ζωή του ήταν μια διαρκής υπομονή. Υπομονή όμως γιατί ; Οι φίλοι του του έλεγαν να μην βιάζεται .Ως πότε όμως να περιμένει; Τι να περιμένει; Είχε φτάσει είκοσι εννέα χρόνων και το μόνο που κάνει από τότε που τελείωσε το πανεπιστήμιο είναι να περιμένει. Να περιμένει και να βλέπει τη ζωή να φεύγει. Και να μη μιλάει , να μη διεκδικεί, να μην επιρρίπτει ευθύνες στη γενιά που οδήγησε τη χώρα σε αυτή την κατάσταση, που έβαλε μεταφορικά ,θηλιά στη δική του γενιά.
Κάποιος καθηγητής στη σχολή τους έλεγε, ότι η ζωή είναι παιχνίδι. Όλα είναι ένα παιχνίδι. Από καθέδρας όλα είναι παιχνίδι. Στην καθημερινότητα τίποτα δεν είναι παιχνίδι. Όταν νιώθεις την ύπαρξή σου να σε πλακώνει και η πραγματικότητα να σε συμπιέζει αργά και βασανιστικά μέχρι να σε συνθλίψει δεν πρόκειται για παιχνίδι. Πρόκειται για βαθύ ολοκληρωτικό πόνο. Και ο πόνος δεν είναι παιχνίδι…
Παντού αδιέξοδο .Όποια επιλογή και αν έκανε , όποιο μονοπάτι και αν ακολουθούσε, παντού ορθώνονταν αδιαπέραστοι τοίχοι. Και όλα αυτά μόνος του. Με μία μητέρα 600 δολάρια και έναν πατέρα νεκρό. Δεν άντεχε άλλο. Η ίδια η πραγματικότητα είναι πνιγερή.
Πώς μπορείς να αποδράσεις από αυτή ; Είχε ανάγκη τη δουλειά. Δεν μπορούσε να καλύψει τα έξοδά του με τα 600 δολάρια που του έστελνε η μητέρα του. Οι εισφορές στα ύψη , οι φόροι αλλεπάλληλα χτυπήματα. Και οι έχοντες και κατέχοντες , αυτοί που οδήγησαν τη χώρα σε αυτό το χάλι, και τη γενιά του είτε στη μετανάστευση είτε στην εξόντωση, στο απυρόβλητο. Εξουσιαστές που ακόμα μας κουνάνε το δάχτυλο και μας βγάζουν τη γλώσσα. Μια γενιά χάνεται για να εξακολουθούν να θησαυρίζουν αυτοί και οι θησαυροφύλακές τους. Και ο ανόητος πίστευε κάποτε ότι ανήκε στους ισχυρούς επειδή ήταν καλός μαθητής. Πραγματικά πόσο ανόητος! Εδώ Πολυτεχνείο…Εδώ μνημόνια…Εδώ πλούτος…Σωπάστε και περιμένετε…Πιστέψτε στο θαύμα…Μια λεμονιά ανθίζει στη γειτονιά…Όλα θα πάνε καλά… Θυσίες του ελληνικού λαού. Θυσίες, θυσίες, θυσίες. Από το πρωί μέχρι το βράδυ άκουγες στα κανάλια και διάβαζες στις εφημερίδες τη λέξη θυσία. Όλη η ελληνική κοινωνία μια Ιφιγένεια. Όταν η σφαγή γίνεται θυσία…Ακόμα μια στρέβλωση που μέσα από την επανάληψη γίνεται αλήθεια.
Πέντε χιλιάδες άνθρωποι που έδωσαν τέλος στη ζωή τους πνιγμένοι από τα χρέη και κατ΄ επέκταση από τα υπαρξιακά αδιέξοδα, που οι άνω τους δημιούργησαν για να μη μειωθούν λίγο και προσωρινά τα εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ κέρδη τους. Και αυτοί θυσιάστηκαν για το καλό της πατρίδας…Για να ορθοποδήσει η χώρα…Όλοι ήτανε αναλώσιμοι , δέσμιοι και παράγωγα του συστήματος , απλώς άλλοι σε μικρότερο και άλλοι σε μεγαλύτερο βαθμό. Για ακόμα μία φορά ο λαός ως εργαλείο στις δομές εξουσίας.
Γιατί ; Γιατί πήγαιναν όλα τόσο στραβά; Γιατί να είναι όλα τόσο σύνθετα και πολύπλοκα;
Δύο φορές δέσμιοι, η ύπαρξη και οι δομές. Η διπλή διάσταση της τραγικότητας .Και φόβος Ο φόβος ,που είχε ξεκινήσει από πολύ συγκεκριμένους απτούς λόγους, όπως η ανεργία και η τρομακτική αβεβαιότητα .
Όλο το σύστημα είναι δομημένο σε μια ατέρμονη αλληλουχία ομόκεντρων κύκλων εξουσίας. Όσο πιο μικρή η περίμετρος του κύκλου, τόσο μεγαλύτερη η εξουσία. Επομένως και ο Κώστας και η δικηγορική εταιρεία και οι τράπεζες , όλοι και όλα τα μέρη , εξαρτήματα του συστήματος. Ενός απρόσιτου ,απροσδιόριστου, άυλου και συγχρόνως τόσο απτού και συγκεκριμένου συστήματος , που επικαθορίζει τον κόσμο μας, συνθέτει τα ατομικά και συλλογικά πεπρωμένα μας.
Ο Κώστας του κόσμου το μόνο που έχει είναι η ελπίδα. Ο Κώστας του κόσμου μόνο έτσι μπορεί να συνεχίσει να πορεύεται. Όσοι χάνουν την ελπίδα παύει και ο κύκλος τους. Αυτή είναι η διαφορά σχετικά ισχυρών και παντελώς ανίσχυρων. Αν χαθεί η ελπίδα, χάνεται και η ύπαρξή τους…
Ο Κώστας δικηγόρος και μετέωρος…
Παντού κλειστές πόρτες. Όλη του η ζωή ένα απροσπέλαστο τείχος. Ολόκληρη η ζωή του μια ματαίωση. Δεν μπορεί να βρει μια αξιοπρεπή δουλειά. Είναι τόσο βαθιά η απογοήτευσή του ,που πλέον δεν ζητά πολλά. Δεν έχει ούτε όνειρα ούτε φιλοδοξίες .Αυτά χάθηκαν προ πολλού. Το μόνο που ζητάει πλέον είναι μια απλή δουλειά. Τόσα πολλά ζητάει;
Ο Κώστας αισθάνεται χαμένος .Έτοιμος να τσακιστεί. Η δική του ελπίδα παρέπαιε. Ο φάρος της ζωής του έφεγγε με δυσκολία. Είχε περικυκλωθεί από στρώματα ομίχλης. Είχε περιπέσει σε ένα τέλμα και όλα του φαίνονταν κενά, ανούσια. Δεν ήξερε αν θα μπορούσε πια να βγει από αυτό οριστικά. Δεν ξέρει τι να κάνει. Βρίσκεται στο μεταίχμιο…
Σου φορτώνουν τη ζωή σαν ένα καταναγκαστικό έργο. Ο Σίσυφος επί γης. Μόνο που όλο αυτό το μαρτύριο έχει ένα τέλος, μια ημερομηνία λήξης , δεν είναι αέναο, όπως του Σισύφου. Η ζωή που με το ζόρι πρέπει να είναι αγαθό, γίνεται η ταφόπλακά σου εν ζωή, η ύπαρξή σου βιώνει την κόλαση επί της γης. Η αγωνία γίνεται τρομακτική και τίποτα δεν μπορεί να σε σώσει, παρά μόνο το τέλος με την απολυτότητά του.
Ο Κώστας αισθάνεται ταπεινωμένος συνειδητοποιεί πόσο μικρός και τιποτένιος είναι μέσα σε αυτόν τον κόσμο. Και αυτή η συνειδητοποίηση της ανημποριάς του ,της πλήρους αδυναμίας και γι΄ αυτό της ασημαντότητας της θέσης του , που του επεφύλασσε η μοίρα σε αυτόν τον κόσμο, τον έπνιγε. Ήττα , αυτή ήταν η λέξη που του ερχόταν στο μυαλό. Η μοίρα, όπως ορίζεται από τον νόμο των πιθανοτήτων, τον καταδίκασε σε διαρκή ισόβια ήττα.
Όπως και τους περισσότερους ανθρώπους. Όταν η μοίρα του ήταν αυτή , αυτός πώς να έκανε υπέρβαση; Γιατί να κάνει υπέρβαση ; Η υπέρβαση, ως ο θρίαμβος της ατομικής βούλησης πάνω στη μοίρα , γίνεται μόνο στις ταινίες και στα εξώφυλλα των περιοδικών, για να επαναβεβαιώνεται το σύστημα. 2013 και ο Κώστας έμπαινε στα τριάντα ,και τι είχε κάνει στη ζωή του; Τίποτα , μια τρύπα στο νερό. Αν το υπέρτατο αγαθό σε αυτή τη μάταιη ζωή είναι η ευδαιμονία , τότε είχε αποτύχει παταγωδώς. Ήταν ένας δυστυχισμένος άνθρωπος…
Η ύπαρξη είναι η ίδια για φτωχούς και πλούσιους. Η φύση είναι δίκαιη. Ο άνθρωπος γεννά την αδικία παρά τη φύση…
Δεν είναι μεμονωμένο γεγονός η απόλυτη ξεδιαντροπιά του συστήματος σήμερα. Στην ουσία αποτελεί απόρροια της εγωπαθούς νοοτροπίας και της ανύπαρκτης ευαισθητοποίησης, παιδείας, αλλά και πολιτικοποίησής μας. Αυτές τις συνέπειες πληρώνουν οι νέες γενιές σήμερα και θα εξακολουθήσουμε να τις πληρώνουν και οι επόμενες γενιές στο μέλλον ,σε διαφορετικές εκφάνσεις ίσως και σίγουρα ανεξαρτήτως της απόχρωσης του εκάστοτε καθεστώτος, όσο θα σκεφτόμαστε τη βόλεψή μας. Και όχι το κοινό καλό. Την πάρτη μας. Και όχι τον συνάνθρωπό μας. Όσο θα επιβραβεύουμε /εκλέγουμε υπεύθυνους καταστροφών και ανίκανους εκπρόσωπους , με αποκλειστικό γνώμονα να μας «φτιάξουν» αφού έτσι λειτουργεί το σύστημα. Να …κερδίζουμε εμείς και οι άλλοι να πάνε να πνιγούν .Είναι δομικό το πρόβλημα και θλιβερά τα απόνερά του. Έχουν ποτιστεί οι ρίζες και θέλουν ξερίζωμα…
Κανένας δεν πρέπει να κάνει το λάθος να προεξοφλεί το πεπρωμένο του. Όποιος το κάνει απλώς πλάθει ο ίδιος την τιμωρία του εξαιτίας της οίησής του…
«Γιατί υπάρχουν και άτομα που γίνονται κομμάτια».Το σύστημα είναι παντού γύρω μας και πουθενά…
Θα αλλάξει η ζωή του Κώστα ;
Ποιος γεννά την αδικία στις μέρες μας ;
Ποιος είναι ο σύγχρονος φεουδάρχης ;
Είναι ζωή αυτή που ζει ο Κώστας ,άνεργος δικηγόρος ;
Θα τον συντρίψει και θα τον συνθλίψει το σύστημα ;
Είχε δίκιο ο Καμί που έλεγε ότι η μόνη λογική πράξη σε αυτόν τον παράλογο κόσμο είναι η αυτοκτονία;
Ποιο είναι το σύστημα , ποιο το πρόσωπό του, το σώμα για να χτυπήσουμε ;
Θα επαναστατήσει ο Κώστας;
Φθάνει ένας για να αντισταθεί και να χτυπήσει το σύστημα ;
Ο έρωτας τι ρόλο θα παίξει στη ζωή του Κώστα ;
Θα αρθεί το αδιέξοδο του ήρωα;
Υπάρχει ελπίδα για όλους αυτούς τους απoγοητευμένους νέους σήμερα ;
Ο Μιχάλης Σκολιανός είναι ένας οξυδερκής και ατρόμητος συγγραφέας στα δύσκολα θέματα της κοινωνικής πραγματικότητας. Η γλώσσα του είναι απλή και καθημερινή , αλλά το κείμενό του δονείται. Υπάρχει δύναμη κι ένα επίπεδο έντασης στην αφήγηση που εμφανίζεται στη λογοτεχνία μόνο όταν διακυβεύεται πραγματικά .
Ένα βιβλίο αψεγάδιαστης ομορφιάς.
Πραγματικό διαμάντι.
Πρόκειται για Αριστούργημα.
O Μιχάλης Σκολιανός γεννήθηκε στο Μάντσεστερ του Κονέκτικατ, στις ΗΠΑ.Μεγάλωσε και ζει στη Θεσσαλονίκη. Είναι διδάκτωρ της Νομικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου στην Κοινωνιολογία του Δικαίου. Από τον Οκτώβριο του 2016 εργάζεται ως επιστημονικός συνεργάτης – καθηγητής στην Ακαδημία Εμπορικού Ναυτικού στη Ν. Μηχανιώνα. Από τον Οκτώβριο του 2021 είναι επικεφαλής του προγράμματος της Νομικής στο Μητροπολιτικό Κολέγιο στη Θεσσαλονίκη. Η διδακτορική του διατριβή Εξελικτισμός και Σχετικισμός στο Δίκαιο. Διάλογος μεταξύ φυσικού και θετικού δικαίου κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Σάκκουλα (2016). Άρθρα του έχουν δημοσιευθεί στην ιστοσελίδα huffingtonpost.gr. Έχει εκδώσει τις νουβέλες Μ (Σαιξπηρικόν 2016) και Στο κεφάλι μου (Βακχικόν 2021). Το μυθιστόρημά του Αδιέξοδο κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Γαβριηλίδη το 2018 και επανακυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βακχικόν.
Οι απόψεις του εκάστοτε άρθρου, αντικατοπτρίζουν την προσωπική άποψη του συντάκτη. Προτείνουμε, ο εν δυνάμει αναγνώστης, αφενός να προβαίνει σε έλεγχο αγοράς, για την εύρεση της πιο συμφέρουσας τιμής, αφετέρου κατά την αγορά, να επισκέπτεται οποιοδήποτε βιβλιοπωλείο, ώστε να ελέγξει από μόνος του, κατά πόσο το συγκεκριμένο ανάγνωσμα, καλύπτει τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα του.
