Της μοίρας τα μαντέματα – Παναγιώτα Μαλισόβα – Σχολιάζει η Λεύκη Σαραντινού.
Της μοίρας τα μαντέματα – Παναγιώτα Μαλισόβα
Σχολιάζει η Λεύκη Σαραντινού
Τη βιογραφία της Σμυρναίας Μαριώς μας παραδίδει η πρωτοεμφανιζόμενη στον λογοτεχνικό στίβο Παναγιώτα Μαλισόβα, συγγραφέας γεννημένη στην Αθήνα. Το πρώτο
ολοκληρωμένο μυθιστόρημά της με τίτλο «Της μοίρας τα μαντέματα» έχει υπόθεση που διαδραματίζεται στη Σμύρνη, αλλά δεν μοιάζει με άλλα μυθιστορήματα που έχουν γραφτεί αφορώντας τη Σμύρνη εκείνης της εποχής. Και αυτό διότι η Μαλισόβα δεν θέλει να προσφέρει στους αναγνώστες της μια ακόμα περιγραφή των τραγικών γεγονότων του ’22, αλλά, αντίθετα, μία ολοκληρωμένη βιογραφία μίας γυναίκας προερχόμενης από τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα του Κουκλουτζά, ενός χωριού κοντά στη Σμύρνη, η οποία βασανίστηκε πολύ στη ζωή της και γνώρισε πολλές κακουχίες.
Αυτή είναι η Μαριώ, μια γυναίκα που μένει ορφανή από γονείς σε τρυφερή ηλικία. Τότε η αδελφή της μάνας την παίρνει για να μεγαλώσει κοντά της και να της μάθει την τέχνη της ραπτικής. Η Μαριώ δεν περνούσε μεν άσχημα, δεν μπόρεσε όμως να συνεχίσει το σχολείο κοντά στη θεία της, αφού αυτή θεωρούσε ότι τα θηλυκά δεν χρειάζονται γράμματα για να μεγαλώσουν. Κοντά στη θεία της η Μαριώ κατέπνιγε τις δικές της επιθυμίες και όφειλε να την υπακούει, όπως έμελλε να γίνει αργότερα και με τον πρώτο άντρα της, τον Μιχαήλο, ο οποίος την κακομεταχειριζόταν πολλές φορές και ζητούσε από εκείνη τυφλή υπακοή. Τα χρόνια όμως τότε δυστυχώς ήταν τέτοια για τις γυναίκες και εκείνες όφειλαν απόλυτη πίστη και υπακοή στους συζύγους τους.
Η Μαριώ, γεννημένη το 1878, θα αποκτήσει τρία παιδιά. Θα παντρευτεί δύο φορές, θα γνωρίσει άλλους τόσους αγαπητικούς στη ζωή της και θα εκμεταλλευτεί το θείο χάρισμά της να προβλέπει τα μελλούμενα. Κοντά σε σπουδαίες δασκάλες-γιάτρισσες, όπως την Αρμένισσα Ναργκίζ και την Τουρκάλα Ζεϊνέπ θα μάθει να λέει το φλιτζάνι και να εκμεταλλεύεται τις υπερφυσικές της ικανότητες. Θα κάνει πολλά λάθη, αναντίρρητα. Λίγο πριν από την καταστροφή της Σμύρνης η Μαριώ θα μετοικήσει στην Αθήνα. Εκεί νέες περιπέτειες θα τη βρουν, αφού ο πρωτότοκος γιος της θα μπλέξει στα δίχτυα του κομμουνισμού και θα ταλαιπωρηθεί στη ζωή του. Εν τέλει, όμως και τα τρία της παιδιά, ο Στρατής, η Φωτίκα και ο Αγγελής θα βρουν τον δρόμο τους στη ζωή, όπως και η ίδια η μάνα τους που, αν και τυραννισμένη, δεν έπαψε ποτέ της να πιστεύει ότι έζησε μια ζωή γεμάτη αγάπη. Και αυτό όχι τόσο χάρη στα αρσενικά που γνώρισε, αλλά χάρη στις φίλες της που έστειλε ο Θεός στον διάβα της, τη Μπεμπέκα και τη Ζωζώκα, τη Ζεϊνέπ και και τη Ναργκίζ και δεν την άφησε ποτέ μόνη της.
Μέσα από τον βίο και την πολιτεία της Μαριώς ρίχνουμε και μία σύντομη ματιά στην κοινωνική ιστορία της Ελλάδας στις αρχές του εικοστού αιώνα, από τα τέλη του δέκατου ένατου αιώνα ως τον Πρώτο, τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και τα μεταπολεμικά χρόνια.
Μια ευκολοδιάβαστη βιογραφία, ένα βιβλίο ανάλαφρο, κατάλληλο για να ξεκουράσει το μυαλό μας τις μελαγχολικές βραδιές του φθινοπώρου.
Η Παναγιώτα Μαλισόβα γεννήθηκε στην Αθήνα, με καταγωγή από τα Ιωάννινα. Το διάβασμα, ειδικά λογοτεχνικών βιβλίων, ήταν η μεγάλη της αδυναμία από μικρό παιδί. Ξεκίνησε τις πρώτες συγγραφικές της απόπειρες κοντά στα δεκαοχτώ της χρόνια. Στην αρχή πειραματίστηκε με την ποίηση και λίγο αργότερα με την πεζογραφία. Έχει γράψει μια ποιητική συλλογή και δύο θεατρικά έργα, μιας και ασχολείται με το ερασιτεχνικό θέατρο τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια. Της μοίρας τα μαντέματα είναι το πρώτο της ολοκληρωμένο μυθιστόρημα.
Οι απόψεις του εκάστοτε άρθρου, αντικατοπτρίζουν την προσωπική άποψη του συντάκτη. Προτείνουμε, ο εν δυνάμει αναγνώστης, αφενός να προβαίνει σε έλεγχο αγοράς, για την εύρεση της πιο συμφέρουσας τιμής, αφετέρου κατά την αγορά, να επισκέπτεται οποιοδήποτε βιβλιοπωλείο, ώστε να ελέγξει από μόνος του, κατά πόσο το συγκεκριμένο ανάγνωσμα, καλύπτει τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα του.
