Το παρελθόν σου μου ανήκει – Συνέντευξη.
Κέλλυ Νικολαΐδου – Το παρελθόν σου μου ανήκει
Το νέο σας βιβλίο το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Αγγελάκη», δεν είναι η πρώτη σας συγγραφική προσπάθεια. Σε ποιο σταυροδρόμι της ζωής, συναντηθήκατε με τη γραφή; Πως προέκυψε; Τι ανάγκες σας καλύπτει;
Η γραφή υπήρχε κατά κάποιον τρόπο ανέκαθεν στη ζωή μου. Ξεκίνησα γράφοντας παιδικά ποιήματα, ύστερα στίχους και όταν ακόμα ήμουν στην εφηβεία, μάζευα τα μικρά μου ξαδέλφια για να τους παίξω κουκλοθέατρο με δικές μου ιστορίες. Όταν χαλάρωνα, έπαιζε πάντοτε στο μυαλό μου μια ιστορία – καθαρά μυθοπλασία – και δεν θυμάμαι ποτέ να κοιμήθηκα χωρίς μια τέτοια σκέψη. Στα 46 μου αποφάσισα να μεταφέρω όλες αυτές τις ιστορίες που πλάθονταν στο κεφάλι μου στο χαρτί κι εκεί μπήκαν στη ζωή μου τα μαθήματα δημιουργικής γραφής. Την πρώτη φορά που ολοκλήρωσα διήγημα, αισθάνθηκα πως είχα κατακτήσει την κορυφή του Ολύμπου. Δεν είχε σημασία αν ήταν καλό, μέτριο ή κάκιστο, η ικανοποίηση ήταν η ίδια. Εκείνη τη στιγμή πίστεψα στον εαυτό μου και συνειδητοποίησα ότι είχα την ικανότητα να προχωρήσω.
Στη δική μου περίπτωση η γραφή λειτουργεί με πολλαπλούς καθώς και παράδοξους τρόπους. Για παράδειγμα, όταν γράφω, δεν νιώθω πείνα, δίψα ή κούραση. Επίσης, λειτουργεί θεραπευτικά στο σώμα και την ψυχή μου. Οι ημέρες που περνούν χωρίς γραφή είναι χαμένες ημέρες για μένα, οπότε είναι κατανοητό ότι μου καλύπτει ζωτικές ανάγκες.
Τι σας εμπνέει; Τι δίνει δύναμη στην πένα σας;
Η έμπνευση μπορεί να προέρχεται από οτιδήποτε. Για παράδειγμα, όταν πήγα στα Μετέωρα, εντυπωσιάστηκα τόσο πολύ από το τοπίο, που αποφάσισα να φτιάξω μια ιστορία που θα ξεκινούσε από εκεί όπως ακριβώς έγινε στο μυθιστόρημά μου «Το παρελθόν σου μου ανήκει». Κάποιες φορές, είναι μια φράση κι άλλες μια έντονη προσωπικότητα που μπορεί να γνωρίσω. Όσο για τη δύναμη στην πένα μου, θεωρώ πως είναι οι αναγνώστες μου, που με ενθαρρύνουν με τα θετικά τους σχόλια.
Μεγαλώσατε σε ένα σπίτι βιβλία; Είναι προ απαιτούμενο για κάποιον που επιθυμεί να ασχοληθεί με τη συγγραφή;
Μεγάλωσα σε ένα σπίτι γεμάτο εγκυκλοπαίδειες και βιβλία κλασσικών συγγραφέων και ποιητών αν και δεν μπορώ να πω ότι απολάμβανα ιδιαίτερα το διάβασμα μέχρι κάποια ηλικία. Διάβασα ωστόσο κάποτε ένα βιβλίο που μου έκανε τεράστια αίσθηση κι έκτοτε, διαβάζω τα πάντα νιώθοντας απόλυτη ικανοποίηση κι ευχαρίστηση. Θεωρώ ότι είναι σημαντικό να έχεις διαβάσει διάφορα είδη λογοτεχνίας κι από διαφορετικούς συγγραφείς πριν ασχοληθείς με τη συγγραφή γιατί δεν υπάρχει υποκατάστατο των εσωτερικών διεργασιών που λαμβάνουν χώρα.
Η μέχρι τώρα πορεία σας, σαφέστατα, προϋποθέτει πολλή δουλειά και φυσικά πολύ αυστηρό προγραμματισμό, επίσης, ένα πρόγραμμα που δεν επιδέχεται παρέκκλιση. Αν λάβει υπόψιν κανείς πως δεν γεμίζουν μόνο τούτα το εικοσιτετράωρο σας, καθώς είστε επίσης, εργαζόμενη, μητέρα, σύζυγος, πόσο εύκολο ήταν να δημιουργηθεί ένα κενό στον χρόνο, το οποίο είναι απαραίτητο να χωρέσει μια ακόμη αγάπη σας, τη συγγραφή;
Εύκολο δεν είναι αλλά σίγουρα απολύτως απαραίτητο για να μπορούν να γίνουν όλα τα υπόλοιπα όπως πρέπει. Με αυτό κατά νου, πρέπει να πω ότι το κενό στον χρόνο μου δεν υπάρχει πάντα αλλά όταν περνούν κάποιες ημέρες χωρίς συγγραφή, νιώθω το κενό μέσα μου οπότε ρυθμίζω τα πάντα με τέτοιο τρόπο ώστε να επανέλθω δυναμικά στην ιστορία μου.
Ακριβώς επειδή πρέπει να είμαι οργανωμένη στην εργασία και τις υποχρεώσεις στο σπίτι, είμαι χαοτική στη συγγραφή. Στήνω σκαλέτες που πετάω μετά από λίγες ημέρες και ξαναρχίζω από την αρχή. Τελικά λειτουργώ μόνο με σημειώσεις κι ατελείωτες ώρες σκέψης κι εμβάθυνσης στους ήρωές μου.
Πόσος χρόνος απαιτήθηκε για την ολοκλήρωση του βιβλίου; Υπήρξε κάποιου είδους ερευνά; Τι δυσκολίες αντιμετωπίσατε;
Χρειάστηκα λιγότερο από έναν χρόνο για να ολοκληρώσω το μυθιστόρημά μου, τουλάχιστον για την πρώτη γραφή. Στη συνέχεια καταλήφθηκα από τον συνήθη ψυχαναγκασμό μου διορθώνοντας και ξαναδιορθώνοντας το κείμενο, πράγμα ιδιαίτερα χρονοβόρο κι απαιτητικό σε ένα μυθιστόρημα 484 σελίδων.
Η έρευνα είχε προηγηθεί με την επίσκεψή μου στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας (Μουσείο μανιταριών Μετεώρων) όπου ενημερώθηκα και για το κυνήγι της τρούφας. Ό, τι άλλο χρειάστηκα, το αναζήτησα στο διαδίκτυο.
Αν και η πλοκή βγήκε αβίαστα, επανερχόμουν τακτικά στους χαρακτήρες, οι οποίοι ήταν αρκετοί, ώστε να βεβαιωθώ ότι λειτουργούσαν σύμφωνα με την προσωπικότητά τους κι όχι παράταιρα.
Πέτρα, Ράνια και Χλόη, τρεις δυνατοί χαρακτήρες κυριαρχούν στο βιβλίο. Ένα βιβλίο άρτιο τεχνικά, με συναρπαστική και αναμφισβήτητα κινηματογραφική πλοκή. Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης;
Έχω δυο γιούς στην εφηβεία, τους οποίους βομβαρδίζω με νουθεσίες καθημερινά. Αν και καθώς έγραφα «Το παρελθόν σου μου ανήκει», δεν το είχα συνειδητοποιήσει, είμαι βέβαιη ότι οι ανησυχίες που τριβέλιζαν το μυαλό μου βρήκαν διέξοδο μέσα από τις ιστορίες των ηρωίδων μου. Κατά μία έννοια, λοιπόν, πηγή έμπνευσης ήταν τα αγαπημένα μου «βάσανα».
Υπάρχουν βιωματικά στοιχεία στο κείμενο; Αν όχι ποσό εύκολο ήταν να αποφευχθούν;
Δεν υπάρχουν βιωματικά στοιχεία διότι σαν προσωπικότητα είμαι εντελώς διαφορετική από όλους τους χαρακτήρες που δημιουργώ. Μπορώ να περάσω μια ολόκληρη ζωή αναλογιζόμενη «τι θα γινόταν αν» χωρίς να προχωρήσω σε πράξη ενώ οι ήρωές μου παίρνουν τη ζωή στα χέρια τους, ρισκάρουν και δρέπουν τους καρπούς των επιλογών τους ή υπομένουν αντίστοιχα τις συνέπειες των πράξεών τους.
Υπάρχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος που επιλέχθηκαν τρεις γυναικείοι χαρακτήρες;
Όχι. Δεν υπάρχει κανένας ιδιαίτερος λόγος. Έτσι γεννήθηκαν οι χαρακτήρες και δεν αναρωτήθηκα ποτέ για τον λόγο για να είμαι ειλικρινής.
Ποιος ενδεχομένως από τους χαρακτήρες, σας δυσκόλεψε και για ποιους λόγους;
Δεν μπορώ να πω ότι δυσκολεύτηκα ιδιαίτερα με τη σκιαγράφηση των χαρακτήρων ακριβώς επειδή ήταν τόσο διαφορετικοί μεταξύ τους. Η Χλόη αινιγματική και μυστηριώδης, η Πέτρα δυναμική και γεμάτη αυτοπεποίθηση κι η Ράνια τρυφερή και καταδεκτική. Αλληλοσυμπληρώνονται κι αυτό βοηθάει ιδιαίτερα στη ροή του μυθιστορήματος.
Με ποια από τις ηρωίδες περάσατε περισσότερες ώρες συνομιλώντας και για ποιο λόγο;
Σαφώς πέρασα πολύ χρόνο με την Αφρούλα, την πιο πονεμένη από τις ηρωίδες μου. Ήθελα να αποδώσω την μεταστροφή της με σαφήνεια, από την αθωότητα και την ανεμελιά στο χωριό μέχρι την κατρακύλα στη μεγαλούπολη, και να την παρουσιάσω στον αναγνώστη που σίγουρα αναρωτιέται στην αρχή του βιβλίου για το πώς και το γιατί.
Θίγετε διάφορα θέματα στο βιβλίο σας, τόσο ατομικά όσο και συλλογικά. Ένα από αυτά, είναι η κακοποίηση των γυναικών. Τι μέτρα θα πρέπει να παρθούν επιπλέον κατά τη γνώμη σας ώστε να εκλείψει αυτό το απαράδεκτο φαινόμενο; Τι είδους απόκοτο είναι;
Είναι ένα απύθμενο πηγάδι η κακοποίηση. Κατά τη γνώμη μου, τόσο η οικογένεια όσο και το σχολείο θα πρέπει να διδάσκουν με κάθε τρόπο την αγάπη, τον σεβασμό και την εκτίμηση προς τη γυναίκα. Ίσως έτσι σταματήσει η αδιαφορία και αποσιώπηση τραγικών καταστάσεων, όπως αυτών που βίωσε η Αφρούλα. Επίσης, θα πρέπει οι ποινές να αντιστοιχούν στο έγκλημα και να μην ισούνται με ατιμωρησία. Εδώ η νομοθεσία έχει μακρύ δρόμο να διανύσει.
Όταν πλέον δημιουργήσατε τους χαρακτήρες, τους αφήσατε να πορευτούν με βάση το χαρακτήρα τους; Επεμβαίνετε συνήθως στις πιθανές επιλογές στη ζωή των ηρώων σας;
Οι χαρακτήρες αυτονομούνται πολύ νωρίς στο μυθιστόρημα κι ορίζουν τις τύχες τους. Γνωρίζω εκ των προτέρων ότι αν επέμβω στις αποφάσεις τους, το αποτέλεσμα θα είναι φτωχό οπότε τους αφήνω και πορεύονται και μου υπαγορεύουν τις επόμενες κινήσεις τους.
Βλέπουμε μέσα από την κινηματογραφική σας πλοκή, πως το παρελθόν και οι επιλογές, όχι μόνο επανέρχονται, αλλά προσπαθούν να καθορίσουν τόσο το παρόν όσο και το μέλλον. Θεωρείτε πως τα λάθη του παρελθόντος μας καθορίζουν, έχουμε μια δεύτερη ευκαιρία;
Οι έννοιες παρόν, παρελθόν και μέλλον είναι συνυφασμένες αφού ο χρόνος είναι κάτι σχετικό. Το παρελθόν μπορεί να καθορίσει τον τρόπο που μας αντιμετωπίζει ο περίγυρος όχι όμως και τον τρόπο που θα χτίσουμε τη ζωή μας αν θελήσουμε να το προσπεράσουμε και να το ξεπεράσουμε. Το βέβαιο είναι ότι υπάρχει ένας κύκλος στη ζωή που κάθε τόσο μας επαναφέρει σε παρόμοιες καταστάσεις. Η γνώση, η εμπειρία, ακόμα κι η παρατήρηση των γύρω μας, σαφώς μας βοηθούν να αντιληφθούμε ότι δεν υπάρχουν αδιέξοδα, μόνο αποφάσεις που μπορεί να μοιάζουν οδυνηρές αλλά είναι απαραίτητες.
Τα λάθη του παρελθόντος είναι απαραίτητα για να προχωρήσουμε μπροστά, είναι μαθήματα, είναι «πανεπιστήμια» που απαιτούνται για να γίνουμε καλύτεροι αλλά δεν πιστεύω ότι μας καθορίζουν. Απλώς μας ωθούν προς μια δεύτερη, τρίτη ή ακόμα και τέταρτη ευκαιρία.
Υπάρχει τελικά ελεύθερη βούληση; Τι καθορίζει τελικά τη ζωή μας;
Στο κομμάτι που καθορίζεται από εμάς, η ελεύθερη βούληση παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο. Το πείσμα, η επιμονή, η σκληρή δουλειά, η επαγρύπνηση, οι αποφάσεις κι οι επιλογές μας είμαστε εμείς οι ίδιοι. Φυσικά τους εξωγενείς παράγοντες κανένας δεν μπορεί να τους γνωρίζει και πολλές φορές συμβάλλουν στην αναβολή πραγμάτων στα οποία είχαμε επενδύσει χρόνο και κόπο. Όμως τα εμπόδια δεν καθορίζουν τη ζωή μας, απλώς την κάνουν πιο πολύπλοκη.
Κατά τη διαδικασία συγγραφής ποιο ήταν το πιο δύσκολο μέρος, το χτίσιμο των χαρακτήρων ή η πλοκή και η εξέλιξη της;
Από την αρχή ήξερα ότι χρειαζόμουν τέσσερεις γυναίκες, κάθε μία από τις οποίες να εκφράζει κι έναν μοναδικό τύπο με εντελώς διαφορετικό υπόβαθρο και χαρακτήρα. Αυτό με βοήθησε να οριστικοποιήσω την προσωπικότητά τους καθώς και να μπω στον μικρόκοσμό τους.
Ωστόσο ήταν η πρώτη φορά που επιδίωξα να μοιράσω κάποιο βιβλίο μου ανάμεσα στο παρόν και το παρελθόν κι είχα την ανησυχία μήπως οι συνεχείς αναδρομές προκαλούσαν σύγχυση ενώ εγώ αποσκοπούσα σε ένταση του μυστηρίου! Αυτή ήταν η μεγαλύτερη δυσκολία για μένα.
Τι σημαίνει για εσάς το γεγονός μιας έκδοσης;
Το γεγονός της έκδοσης ενός έργου μου είναι για μένα μια γιορτή κάθε φορά. Αποτελεί επιβράβευση της δουλειάς μου κι ανοίγει τον δρόμο προς τις καρδιές των αναγνωστών μου.
Τι σημαίνει πλούσια ζωή για εσάς;
Κατά τη γνώμη μου, πλούσια ζωή είναι αυτή που σου τα προσφέρει όλα σε πληθώρα – καλά και κακά, που σου δίνει μια καρπαζιά να πέσεις και κάπου παραδίπλα σου εμφανίζει ένα χέρι να σε σηκώσει, που σου χαρίζει ένα καλοκαίρι για να αντέξεις άλλους εννιά μήνες, που η χαρά με το δάκρυ είναι σφιχταγκαλιασμένοι εραστές σε ένα ταγκό χωρίς τέλος. Αλλά κυρίως πλούσια ζωή είναι αυτή που σου επιτρέπει να ασχοληθείς με αυτό που πραγματικά μιλάει μέσα σου, είτε λέγεται συγγραφή είτε οτιδήποτε άλλο.
Τι ετοιμάζετε για το μέλλον;
Το τρίτο μου βιβλίο έχει ήδη εγκριθεί από τις εκδόσεις Αγγελάκη κι είναι κάτι φρέσκο και διαφορετικό. Σε αυτό με απασχολεί ιδιαίτερα ο τρόπος που φλερτάρουν σήμερα οι άνθρωποι, το πώς ερωτεύονται, πώς ορίζουν τη φιλία και τέλος πώς επιλέγουν να κάνουν σχέσεις. Όλα αυτά ωστόσο γίνονται με έναν μάλλον ανάλαφρο και διασκεδαστικό τρόπο καθώς στόχος μου είναι να κάνω τον αναγνώστη όχι μόνο να προβληματιστεί αλλά και να χαμογελάσει.
Η Κέλλυ Νικολαΐδου είναι καθηγήτρια Αγγλικών και ζει στην Αθήνα με την οικογένειά της.
Από το 2016 ως το 2019 παρακολούθησε μαθήματα δημιουργικής γραφής και επιμέλειας στο Harmony and Creativity του Δημήτρη Μπογιατζή και απέκτησε Ανώτερο Δίπλωμα Δημιουργικής Γραφής. Διηγήματά της έχουν δημοσιευθεί στον ηλεκτρονικό τύπο και έχουν διακριθεί σε διαγωνισμούς.
Το πρώτο της βιβλίο με τίτλο «Το χρώμα της ελπίδας», κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβριο του 2020 από τις εκδόσεις Πνοή. Το 2021 το διήγημά της «Για πάντα μαζί» συμπεριλήφθηκε στη συλλογή «Ταξίδια στη μυθοπλασία» του Harmony and Creativity και, την ίδια περίοδο, Χαϊκού της επιλέχθηκαν για τη συλλογική έκδοση «Τα Χαϊκού της άνοιξης» από τις εκδόσεις Ανεμολόγιο. Τον Δεκέμβριο του 2022 το διήγημά της «Όχι αύριο» επιλέχθηκε και συμπεριλήφθηκε στο Λογοτεχνικό Ημερολόγιο 2023 των εκδόσεων Κέφαλος ενώ το διήγημά της «Το μυστικό του Άλκη» συμπεριλήφθηκε στο διπλό τεύχος (15ο-16ο) του λογοτεχνικού περιοδικού “ΚΕΦΑΛΟΣ”.
Το μυθιστόρημα «Το παρελθόν σου μου ανήκει» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αγγελάκη είναι το δεύτερο προσωπικό βιβλίο της.
Οι απόψεις του εκάστοτε άρθρου, αντικατοπτρίζουν την προσωπική άποψη του συντάκτη. Προτείνουμε, ο εν δυνάμει αναγνώστης, αφενός να προβαίνει σε έλεγχο αγοράς, για την εύρεση της πιο συμφέρουσας τιμής, αφετέρου κατά την αγορά, να επισκέπτεται οποιοδήποτε βιβλιοπωλείο, ώστε να ελέγξει από μόνος του, κατά πόσο το συγκεκριμένο ανάγνωσμα, καλύπτει τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα του.
