Ευτυχώς Ηττηθήκαμε, Σύντροφοι… – Τάκης Λαζαρίδης.
Ευτυχώς Ηττηθήκαμε, Σύντροφοι…
Τάκης Λαζαρίδης.
Ανήκω στη γενιά των κομμουνιστών που πλήρωσαν τον λογαριασμό χωρίς ποτέ να τον ελέγξουν. Τετάρτη Αυγούστου, Κατοχή, Δεκέμβρης, Εμφύλιος, τα χρόνια που ακολούθησαν τον Εμφύλιο. Κοντύλια, όλα, από τον ίδιο παραφουσκωμένο λογαριασμό…
Δραματικά ερωτήματα και τραγικά διλήμματα μας ζώνουν. Ποιος είναι ο κόσμος όπου ζούμε; Πού βαδίζει η ανθρωπότητα; Ποιο είναι το χρέος του ανθρώπου που αγαπά την ελευθερία, τη δημοκρατία και την κοινωνική πρόοδο; Στα ερωτήματα αυτά απάντηση μπορεί να δώσει μόνο η «συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης». Είναι φανερό ότι η «λενινιστική» ηγεσία μας δεν έχει καμιά διάθεση να ρίξει «πετριές στα βαλτονέρια». Ούτε σκοπεύει να δώσει ποτέ απάντηση στα αμείλικτα «Γιατί» της Κατοχής και του Εμφυλίου. Το χρέος πέφτει σε όλους μας και στον καθένα χωριστά. Οι γραμμές που ακολουθούν, προσπαθούν να ανταποκριθούν σ’ αυτό το χρέος.
Δήλωσαν για το βιβλίο
…Το βιβλίο που κρατά στα χέρια του ο αναγνώστης άνοιξε νέους δρόμους, που στη συνέχεια ακολούθησαν και άλλοι και γι’ αυτό το Ευτυχώς ηττηθήκαμε, σύντροφοι… δεν αποτελεί πλέον μόνον τον τίτλο ενός βιβλίου.
Αποτελεί στο επίπεδο της ιστοριογραφίας έναν οδηγό, μια τομή, έχοντας συγχρόνως και μια αδαμάντινη ηθική διάσταση, μια στάση ζωής απέναντι στα γεγονότα που σημάδεψαν όχι μόνον τον ίδιο τον Τάκη Λαζαρίδη και την οικογένειά του, αλλά και ολόκληρο τον ελληνικό λαό.
Αποδεικνύει πως τα ανήσυχα και ασυμβίβαστα πνεύματα αναζητούν τις κρυμμένες αλήθειες και δεν διστάζουν να αναθεωρήσουν προηγούμενες παραδεδεγμένες αξίες. Ο άνθρωπος εξελίσσεται μέσα από μια διαδικασία διαρκών αναθεωρήσεων.
Το βάλτωμα και η εμμονή σε ιδέες που έχουν ξεπεραστεί από τα γεγονότα, συνιστά μια άκρως συντηρητική στάση, που έχει ως γενεσιουργό αιτία τον δογματισμό. «Ο τσαγκάρης δεν κόβει το πόδι στα μέτρα του παπουτσιού», γράφει ο Τάκης Λαζαρίδης… — Σάκης Μουμτζής
– Και τώρα τι γράφεις; τον ρώτησα.
Μου έδωσε έναν φάκελο με δακτυλογράφο και άρχισα να φυλλομετράω.
– Ήρθα για να μου πεις τη γνώμη σου, είπε.
Δεν άργησα να καταλάβω ότι κρατούσα στα χέρια μου το καταστάλαγμα της σκληρής ζωής του και την ίδια την ψυχή του. Αλλά και ότι αυτός κι εγώ, που ξεκινήσαμε σε διαφορετικές εποχές και από εντελώς διαφορετικές αφετηρίες, βρισκόμαστε τώρα στο ίδιο μήκος κύματος.
Κάτι περισσότερο: Όπου οι απόψεις μας δεν ταυτίζονται, ο πιο κατηγορηματικός στην καταδίκη της «σοφής ηγεσίας» είναι αυτός, χωρίς να κρατάει την παραμικρή επιφύλαξη, χωρίς να διατηρεί την παραμικρή αμφιβολία.
Του ζήτησα να μου μιλήσει για τη ζωή του. Και είδα αμέσως πως είχα να κάνω με έναν από εκείνους τους ανθρώπους που δεν τους συναντάς κάθε μέρα στον δρόμο.
Δεν θα είναι υπερβολή αν προσθέσω πως μπροστά σ’ αυτόν τον άνθρωπο με τα σταράτα λόγια, τα γεμάτα θάρρος, αξιοπρέπεια και τετράγωνο πατριωτισμό, ένιωσα το δέος που νιώθει όποιος σε κάποια στιγμή αναρωτιέται αν ο ίδιος υπό τις ίδιες ακριβώς συνθήκες θα έβρισκε τη δύναμη να εκπληρώσει με τον ίδιο τρόπο αυτό το ίδιο χρέος. — Γιάννης Βούλτεψης
Ο νεαρός Τάκης Λαζαρίδης υπηρετούσε κανονικά τη στρατιωτική θητεία του όταν, τον Νοέμβριο του 1951, ξέσπασε στην Αθήνα η υπόθεση των ασυρμάτων του ΚΚΕ, με εξέχοντα κατηγορούμενο τον Νίκο Μπελογιάννη. Η δίκη, με την κατηγορία της κατασκοπείας (Α.Ν. 375/1936) έγινε το Φεβρουάριο του 1952. Οκτώ από τους 29 κατηγορουμένους καταδικάστηκαν σε θάνατο: Νίκος Μπελογιάννης Δημήτρης Μπάτσης, Ηλίας Αργυριάδης, Νικόλαος Καλούμενος, Έλλη Ιωαννίδου, στρατιώτης Φιλάρετος (Τάκης) Λαζαρίδης, Χαράλαμπος Μπισμπιάνος. Οι καταδικασμένοι σε θάνατο της δίκης Μπελογιάννη κρατήθηκαν στις φυλακές Καλλιθέας ολόκληρο τον Μάρτιο του ’52. Ο Λαζαρίδης δεν ήταν στο ίδιο κελί με τον Μπελογιάννη και τον Μπάτση. Δεν τον έβαλαν χωρίς λόγο σε εκείνο το κελλί. Στη δίκη ο Τάκης «υπερασπίστηκε με επανασταστική συνέπεια και αδιαλλαξία την τιμή και την υπόληψη του κόμματος, όπως έγραψαν τα κομματικά έντυπα. Το βράδυ της 31ης Μαρτίου 1952 πήραν από τη φυλακή τους Μπελογιάννη, Μπάτση, Αργυριάδη και Καλούμενο και τους εκτέλεσαν στο Γουδί αφού φώτισαν το χώρο με τους προβολείς των καμιονιών. Σκόρπισαν τους επιζήσαντες σε διάφορες φυλακές της Κεφαλλονιάς, επέζησε χάρις στο νεαρό της ηλικίας του, αλλά και χάρις στο γεγονός ότι ο πατέρας του εκτελέστηκε από τους Γερμανούς και η μητέρα του για την αντιστασιακή της δράση και καταδικάστηκε σε ισόβια δεσμά από βουλγαρικό στρατοδικείο…
Οι απόψεις του εκάστοτε άρθρου, αντικατοπτρίζουν την προσωπική άποψη του συντάκτη. Προτείνουμε, ο εν δυνάμει αναγνώστης, αφενός να προβαίνει σε έλεγχο αγοράς, για την εύρεση της πιο συμφέρουσας τιμής, αφετέρου κατά την αγορά, να επισκέπτεται οποιοδήποτε βιβλιοπωλείο, ώστε να ελέγξει από μόνος του, κατά πόσο το συγκεκριμένο ανάγνωσμα, καλύπτει τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα του.