Την ημέρα που κάποιος πλήγωσε το παιδί μου – (ιστορίες ανθεκτικότητας) – Γράφει η ψυχολόγος -ψυχοθεραπεύτρια Σουζάνα Παπαφάγου.

Την ημέρα που κάποιος πλήγωσε το παιδί μου – (ιστορίες ανθεκτικότητας)

Η Λ περίμενε με μεγάλη χαρά τον γιό της έξω από την πόρτα του σχολείου. Είχαν πει από την προηγούμενη ημέρα πως θα συναντούσαν τον πατέρα του και θα έτρωγαν στην πλατεία κοντά στην δουλειά του.

Ο μικρός δεν ήταν χαμογελαστός, όπως θα περίμενε η Λ. Μάλιστα, καθώς πλησίαζε την μητέρα του, το σώμα του γινόταν όλο και πιο σκυθρωπό.

Μόλις μπήκαν στο αυτοκίνητο η Λ είπε, «Φαίνεσαι , στεναχωρημένος και λίγο απογοητευμένος… θέλεις να το συζητήσουμε;» Δάκρυα κύλησαν στα μάτια του καθώς απάντησε:

«Ο Κ με αποκάλεσε ηλίθιο σήμερα. Με μισεί. Τι του έκανα; είπε πως απλά δεν του αρέσει που έχω πεταχτά αυτιά».

Είναι δύσκολο. Είναι πολύ δύσκολο να βλέπουμε τα παιδιά μας να πληγώνονται από τους άλλους.

Και είναι σημαντικό να προσφέρουμε παρηγοριά στα μικρά μας και να τους υπενθυμίζουμε πως είναι σημαντικό να μην αφήνουν τις απόψεις των άλλων να τους καθορίζουν.

Και είναι εξίσου σημαντικό να διδάξουμε στα παιδιά μας πώς να ανταποκρίνονται όταν κάποιος τους λέει κάτι προσβλητικό ή αγενές.

Πρώτα από όλα πρέπει να θυμόμαστε να φιλτράρουμε τις σκέψεις και τα συναισθήματα μας, πριν μιλήσουμε στο παιδί. Είναι τόσες πολλές οι φορές που ταραζόμαστε εμείς, γιατί τα βιώματα των μικρών μας αγγίζουν τα δικά μας βιώματα, τις δικές μας άσχημες αντίστοιχες εμεπειρίες.

Είναι εξαιρετικά δύσκολο να τα βοηθήσουμε να είναι ψύχραιμα αν δεν είμαστε εμείς…

Μερικές φράσεις που μπορούμε να πούμε στα μικρά μας:

«Λυπάμαι που αυτό το άτομο σου είπε κάτι τόσο αγενές. Να θυμάσαι ότι τα λόγια του δεν καθορίζουν ποιος είσαι.»

 «Είναι εντάξει να αισθάνεσαι αναστατωμένος ή θυμωμένος όταν κάποιος λέει πράγματα που βλάπτουν. Ας το συζητήσουμε και ας βρούμε έναν τρόπο να το χειριστείς.»

«Είσαι δυνατός και ικανός, και ξέρω ότι μπορείς να το χειριστείς αυτό. Θυμήσου να μείνεις σίγουρος για το ποιος είσαι.»

«Δεν έχει σημασία η γνώμη του καθενός… και ναι, μερικές φορές οι άνθρωποι λένε ενοχλητικά πράγματα επειδή δεν ασχολούνται με τα δικά τους ζητήματα. Αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι πώς νιώθεις για τον εαυτό σου.»

«Δεν χρειάζεται να βάζεις μέσα στο σωματάκι σου τι λένε οι άλλοι για σένα. Είσαι καταπληκτικός όπως ακριβώς είσαι και είμαι τόσο περήφανη/ος για σένα.»

«Ας επικεντρωθούμε στα θετικά πράγματα στη ζωή μας και ας περιτριγυριστούμε από ανθρώπους που μας ανεβάζουν, μας υποστηρίζουν και που μας μιλούν ειλικρινά δίχως όμως να μας προσβάλουν».

«Να θυμάσαι ότι υπάρχουν άνθρωποι που σε αγαπούν και σε εκτιμούν και όσοι πραγματικά νοιάζονται για σένα σε εκτιμούν για αυτό που είσαι».

«Μπορούμε να εξασκήσουμε κάποιες στρατηγικές για να αντιμετωπίσεις αυτές τις καταστάσεις, να αγνοήσεις τα προσβλητικά σχόλια, να απομακρυνθείς ή να μιλήσεις για αυτό που αισθάνεσαι στον άλλον. Να κάνεις μια προσπάθεια να πεις πως δεν σου αρέσει να σου μιλούν έτσι.Ίσως το παιδάκι που σου μίλησε άσχημα να χρειάζεται να ακούσει πως αυτό που κάνει δεν είναι σωστό».

«Αν παρόλαυτά κάποιος συνεχίζει να σου λέει ενοχλητικά πράγματα, είναι σημαντικό να ενημερώσεις έναν έμπιστο ενήλικα, όπως έναν δάσκαλο ή ένας άλλο γονέα που μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της κατάστασης».

«Ό,τι κι αν λένε οι άλλοι, να θυμάσαι πάντα ότι είσαι μοναδικός, ξεχωριστός και αξίζεις καλοσύνη».

Η αντιμετώπιση των προσβλητικών λέξεων και του εκφοβισμού μπορεί να απαιτεί συνεχείς προσπάθειες. Παρέχοντας συναισθηματική υποστήριξη, διδάσκοντας στρατηγικές αντιμετώπισης, εμπλέκοντας το σχολείο και τους επαγγελματίες ψυχικής υγείας εάν χρειάζεται, μπορούμε να προστατέψουμε το παιδί μας και να το εξοπλίσουμε με τα εργαλεία ώστε να χειριστεί δύσκολες καταστάσεις.

Βήματα που μπορούμε να ακολουθήσουμε για να προστατέψουμε το παιδί μας από τέτοιες καταστάσεις.

1. Ανοικτή επικοινωνία:

Διατηρούμε μια ανοιχτή και μη επικριτική γραμμή επικοινωνίας με το παιδί μας. Το ενθαρρύνουμε να μιλήσει για τις εμπειρίες, τα συναισθήματά του και τυχόν περιστατικά όπου χρησιμοποιήθηκαν προσβλητικές λέξεις.

2. Ενεργή ακρόαση:

Όταν το παιδί μας μιλάει για τις εμπειρίες του, ακούμε προσεκτικά χωρίς να το διακόπτουμε. Δείχνουμε ενσυναίσθηση και κατανόηση για τα συναισθήματα και τις ανησυχίες του.

3. Διδάσκουμε την Ανθεκτικότητα:

Βοηθάμε το παιδί μας να αναπτύξει συναισθηματική ανθεκτικότητα διδάσκοντάς του δεξιότητες αντιμετώπισης. Εξηγούμε ότι οι άνθρωποι μερικές φορές λένε ενοχλητικά πράγματα επειδή είναι δυσαρεστημένοι ή αντιμετωπίζουν τα προβλήματά τους. Ενθαρρύνουμε το παιδί μας να επικεντρωθεί στην αυτοεκτίμησή του και να μην αφήνει τις ενοχλητικές λέξεις να το καθορίζουν.

4. Παίζοντας ρόλους:

Εξασκούμε το παιδί μας ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί σε προσβλητικά σχόλια. Διδάσκουμε δυναμικές επικοινωνιακές δεξιότητες ώστε να εκφράζει τα συναισθήματά του με ηρεμία και αυτοπεποίθηση, χωρίς να καταφεύγει στην επιθετικότητα.

5. Ενδυναμώνουμε το παιδί μας:

Ενδυναμώνουμε το παιδί μας βοηθώντας το να καταλάβει ότι έχει το δικαίωμα να διεκδικεί χώρο για τον εαυτό του και να λέει όχι στον εκφοβισμό. Το ενθαρρύνουμε να ζητήσει βοήθεια από δασκάλους, σχολικούς συμβούλους ή έμπιστους ενήλικες, εάν αντιμετωπίσει εκφοβισμό.

6. Το εκπαιδεύουμε για τον εκφοβισμό:

Ας βεβαιωθούμε ότι το παιδί μας κατανοεί τι είναι ο εκφοβισμός και ότι τα προσβλητικά λόγια δεν είναι αποδεκτή συμπεριφορά. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε βιβλία, βίντεο ή συζητήσεις κατάλληλα για την ηλικία του για να το εκπαιδεύσουμε σχετικά με τον εκφοβισμό και τις συνέπειές του.

7. Παρακολούθηση διαδικτυακής δραστηριότητας:

Εάν το παιδί μας είναι αρκετά μεγάλο για να είναι στο διαδίκτυο, παρακολουθούμε τη δραστηριότητά του στο διαδίκτυο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Θα είναι καλό να του μιλήσουμε για την ασφάλεια στο διαδίκτυο, τις ρυθμίσεις απορρήτου και πώς να αναφέρει τον διαδικτυακό εκφοβισμό.

8. Διατηρούμε ένα υποστηρικτικό περιβάλλον:

Δημιουργούμε ένα στοργικό και υποστηρικτικό περιβάλλον στο σπίτι όπου το παιδί μας νιώθει ασφάλεια και αξία. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στην οικοδόμηση της αυτοεκτίμησης και της ανθεκτικότητάς του.

9. Μιλάμε με τις σχολικές αρχές:

Εάν το παιδί μας βιώνει εκφοβισμό στο σχολείο, επικοινωνούμε με δασκάλους, διευθυντές ή σχολικούς συμβούλους. Συνεργαζόμαστε με το σχολείο για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα και να διασφαλίσουμε την ασφάλεια του παιδιού μας.

10. Επαγγελματική βοήθεια:

Εάν η συναισθηματική ευημερία του παιδιού μας επηρεάζεται σημαντικά από προσβλητικά λόγια ή εκφοβισμό, είναι καλό να σκεφτούμε να αναζητήσουμε επαγγελματική βοήθεια από έναν σύμβουλο, θεραπευτή ή ψυχολόγο που ειδικεύεται σε θέματα παιδιών και εφήβων.

11. Προώθηση υγιών φιλιών:

Ενθαρρύνουμε το παιδί μας να χτίσει θετικές φιλίες με συνομηλίκους που το αντιμετωπίζουν με καλοσύνη και σεβασμό. Οι υγιείς φιλίες μπορούν να προσφέρουν συναισθηματική υποστήριξη και αίσθηση του ανήκειν.

12. Με βάση το παράδειγμα:

Ας γίνουμε εμείς το πρότυπο, επιδεικνύοντας συμπεριφορά με σεβασμό και ενσυναίσθηση στις αλληλεπιδράσεις μας με τους άλλους. Τα παιδιά συχνά μαθαίνουν παρατηρώντας τους γονείς τους.