«Μεσεγγυούχοι και Δοσίλογοι»: Παρουσίαση του βιβλίου του Γιάννη Καρατζόγλου στην ΕΣΗΕΑ.
Μεσεγγυούχοι και Δοσίλογοι και το τέλος της εβραϊκής επιχειρηματικότητας στην κατοχική Θεσσαλονίκη
Ιστορικό Δοκίμιο
Η Θεσσαλονίκη των τελευταίων ετών πριν από τον Β’ΠΠ προσπαθούσε να απορροφήσει τις αναταράξεις της περασμένης 15ετίας: την έλευση των προσφύγων σε μια κατεστραμμένη από πυρκαγιά πόλη, την οικονομική κρίση, τον διάχυτο αντισημιτισμό, τα συνεχή πραξικοπήματα κ.ο.κ.
Η 5ετία της Δικτατορίας του Ι.Μεταξά έφερε την διάλυση της ΕΕΕ και των χαλυβδόκρανων, των προσκόπων και παρεμφερών οργανώσεων, μια οικονομική σταθερότητα και μια επιβαλλόμενη κοινωνική γαλήνη που βασίζονταν στην εκτόπιση-εξορία των αριστερών «ταραξιών» του μεσοπολέμου, παράλληλα με μυστική προετοιμασία της χώρας εν όψει ενός προβλεπόμενου πολέμου.
Πώς ανατράπηκαν όλα με τη Γερμανική Κατοχή 1941-1944; Πώς αντέδρασε η κοινωνία και οι πολιτικές δυνάμεις της πόλης στον αφανισμό των Εβραίων κατοίκων της; Πού βρέθηκαν τόσες ύαινες να πέσουν πάνω στην εβραϊκή περιουσία; Ποιοι ήταν οι δοσίλογοι που συνεργάστηκαν με κάθε τρόπο με τον κατακτητή, πώς έδρασαν και τι απεκόμισαν; Πώς συμπεριφερθήκαν τα θεσμικά όργανα της πόλης σε όλη αυτή την κρίσιμη περίοδο; Πώς αντιμετώπισε τον δοσιλογισμό η Δικαιοσύνη μετά την Απελευθέρωση; Τι απέγινε με τους «κατά την Κατοχήν πλουτίσαντας»; Ποιοι ήταν οι νέοι «εύποροι» στο τέλος της δεκαετίας 1941-1949; Έγινε μια αναδιανομή του πλούτου στην πόλη; Λειτούργησαν πάλι οι παλιές Ισραηλιτικές επιχειρήσεις; Ιδρύθηκαν νέες;
Τις απαντήσεις επιδιώκει να δώσει το ιστορικό αυτό δοκίμιο, το οποίο βασίζεται στη Διδακτορική Διατριβή του συγγραφέα που εγκρίθηκε από το Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ τον Ιούλιο 2022.
Ο Γιάννης Καρατζόγλου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1946. Σπούδασε Οικονομικά και Διοίκηση Επιχειρήσεων (ΜΒΑ) και είναι κάτοχος Masters από το Brunel University και Διδακτορικού στις Πολιτικές Επιστήμες από το ΑΠΘ. Μέλος της Εταιρείας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης, έχει δημοσιεύσει 7 ποιητικές συλλογές, όπως και δοκίμια κριτικής. Eίναι τακτικός συνεργάτης του περιοδικού Θεσσαλονικέων πόλις με ιστορικές μελέτες και άρθρα. Από το Επίκεντρο κυκλοφορούν τα ακόλουθα βιβλία, που έγραψε ή επιμελήθηκε: 1) Ο Αφανισμός των Θεσσαλονικέων Εβραίων της Γαλλίας, ένα kadish για τους «δικούς μας» Γάλλους, 2014. 2) Το Ημερολόγιο Κατοχής του Βενιαμίν Καπόν, 1446 μέρες αγωνίας, 2018. 3) Εκλογική γεωγραφία και εθνοτικές-κοινωνικές μεταβολές της Θεσσαλονίκης 1915-2019, 2019. 4) Οι Ντονμέ της Θεσσαλονίκης, 2020 5) Μεσεγγυούχοι και Δοσίλογοι και το τέλος της εβραϊκής επιχειρηματικότητας στην κατοχική Θεσσαλονίκη, 2023.
Οι απόψεις του εκάστοτε άρθρου, αντικατοπτρίζουν την προσωπική άποψη του συντάκτη. Προτείνουμε, ο εν δυνάμει αναγνώστης, αφενός να προβαίνει σε έλεγχο αγοράς, για την εύρεση της πιο συμφέρουσας τιμής, αφετέρου κατά την αγορά, να επισκέπτεται οποιοδήποτε βιβλιοπωλείο, ώστε να ελέγξει από μόνος του, κατά πόσο το συγκεκριμένο ανάγνωσμα, καλύπτει τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα του.