Η Διαρκής Ανασυγκρότηση των Βαλκανίων – Παναγιώτης Πασχαλίδης.
Η Διαρκής Ανασυγκρότηση των Βαλκανίων
Αναπαραστάσεις Πολιτικής και Επικοινωνίας (1999-2004)
Ο τρόπος με τον οποίο ερμηνεύτηκαν οι πόλεμοι που σημάδεψαν τη διάλυση της πρώην Γιουγκοσλαβίας (1991-1999), επιμήκυναν και δυνάμωσαν το συμβολικό τείχος που χωρίζει τα Βαλκάνια από την Ευρώπη. Έδωσαν νέα πνοή και εφαρμογή σε στερεότυπα και αντιλήψεις διαφορετικότητας και χάσματος, πολλές από τις οποίες επιβιώνουν μέχρι σήμερα, αν και με λιγότερη ένταση. Οι προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας και ιδιαίτερα της Ε.Ε. να ανασυγκροτήσουν την περιοχή μετά την επέμβαση του ΝΑΤΟ στο Κόσοβο το 1999, δημιούργησαν αρχικά ένα κλίμα αισιοδοξίας, ευφορίας και ανανέωσης. Ενδεικτική έκφραση αυτού υπήρξε η εντατική χρήση των όρων Δυτικά Βαλκάνια και Νοτιοανατολική Ευρώπη που συνυπάρχουν μέχρι και σήμερα με τον όρο Βαλκάνια.
Η ανασυγκρότηση των Βαλκανίων αποδείχτηκε μια δύσκολη υπόθεση. Παρά την ένταξη της Σλοβενίας, της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας και της Κροατίας στην Ε.Ε. υπάρχει ακόμα μεγάλη αβεβαιότητα για τον χρονικό ορίζοντα μιας μεγαλύτερης διεύρυνσης της Ε.Ε. στην περιοχή. Υπ αυτή την έννοια, η περιοχή μοιάζει να βρίσκεται σε μια διαρκή ανασυγκρότηση. Το βιβλίο αυτό φωτίζει τις συμβολικές πτυχές αυτής της διαδικασίας. Αναμφίβολα, ο καθρέφτης της πρώην Γιουγκοσλαβίας αποτέλεσε ίσως το πιο καθοριστικό στοιχείο για την ανακύκλωση αρνητικών ιδεών σε διεθνή ΜΜΕ. Δεν ήταν όμως το μόνο. Η συσχέτιση της ελληνικής οικονομικής κρίσης με τα Βαλκάνια ήταν ακόμα ένας καθρέφτης. Αντίθετα με προσεγγίσεις που μυθοποιούν την έννοια των Βαλκανίων (γεωγραφία, ιστορία, πολιτισμός), η μελέτη αυτή αποτυπώνει τη δυσκολία της διαμόρφωσης συνολικών αφηγημάτων που να περιλαμβάνουν όλους τους μετασχηματισμούς από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου μέχρι σήμερα.
Ο Παναγιώτης Πασχαλίδης (1979) είναι διδάκτωρ Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Πανεπιστημίου της Σορβόννης (Paris III- Sorbonne Nouvelle). Aπό το 2015 μέχρι σήμερα, είναι ερευνητής στο ΕΛΙΑΜΕΠ (Αθήνα) και, από το 2018 μέχρι σήμερα, ερευνητής στη Μονάδα Ερευνών Κοινής Γνώμης και Αγοράς (Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη). Διδάσκει από το 2020 στο Τμήμα Επικοινωνίας και Ψηφιακών Μέσων του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. Έχει, επίσης, διδάξει στο τμήμα Δημοσιογραφίας και Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης καθώς και στο Τμήμα Βαλκανικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Οι επιστημονικές του δημοσιεύσεις αφορούν ζητήματα όπως οι στάσεις των ελληνικών ΜΜΕ και της κοινής γνώμης ως προς τη διεθνή πολιτική, τις σχέσεις της Ελλάδας με τις γειτονικές χώρες, το μεταναστευτικό και την οικονομική κρίση της δεκαετίας του 2010. Άρθρα του δημοσιεύονται συχνά στον ελληνικό τύπο.
Οι απόψεις του εκάστοτε άρθρου, αντικατοπτρίζουν την προσωπική άποψη του συντάκτη. Προτείνουμε, ο εν δυνάμει αναγνώστης, αφενός να προβαίνει σε έλεγχο αγοράς, για την εύρεση της πιο συμφέρουσας τιμής, αφετέρου κατά την αγορά, να επισκέπτεται οποιοδήποτε βιβλιοπωλείο, ώστε να ελέγξει από μόνος του, κατά πόσο το συγκεκριμένο ανάγνωσμα, καλύπτει τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα του.