Το Ολοκαύτωμα στα Βαλκάνια – Έκδόσεις Έπίκεντρο.

ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ

Στο βι­βλίο αυτό πε­ρι­έ­χο­νται με­λέ­τες για το Ολο­καύ­τω­μα των Εβραί­ων στις βαλ­κα­νι­κές χώ­ρες και στην Ελ­λά­δα. Συγ­γρα­φείς από πολ­λές βαλ­κα­νι­κές χώ­ρες ερευ­νούν το Ολο­καύ­τω­μα στην Κρο­α­τία, την Σερ­βία, τη Βουλ­γα­ρία, την Υπερ­δ­νει­στε­ρία και την Ελ­λά­δα.

Πα­ράλ­λη­λα εξε­τά­ζο­νται η μνή­μη του Ολο­καυ­τώ­μα­τος στη ση­με­ρι­νή επο­χή και τα προ­βλή­μα­τα έντα­ξης της γε­νο­κτο­νί­ας στη συλ­λο­γι­κή εθνι­κή μνή­μη των βαλ­κα­νι­κών χω­ρών.

Ανά­με­σα στους κοι­νούς στό­χους των με­λε­τών συ­γκα­τα­λέ­γο­νται, εκτός από τη γε­νο­κτο­νία ως μα­ζι­κό έγκλη­μα, η ανά­δει­ξη του ρό­λου των ντό­πι­ων συ­νερ­γα­τών, της υλι­κής δι­ά­στα­σης της γε­νο­κτο­νί­ας με την επι­κέ­ντρω­ση στο ζή­τη­μα των πε­ρι­ου­σι­ών, του ισχυ­ρού – και πά­ντα επί­και­ρου- συμ­βο­λι­σμού της μέ­σω της ανά­δει­ξης της κλη­ρο­νο­μι­άς και της μνή­μης της στις σύγ­χρο­νες κοι­νω­νί­ες, αλ­λά και του νο­μι­κού πλαι­σίου που ανα­πτύ­χθη­κε με­τά το τέ­λος του πο­λέ­μου.

Η επι­κέ­ντρω­ση στο βαλ­κα­νι­κό χώ­ρο επι­δι­ώ­κει να κα­λύ­ψει ένα βι­βλι­ο­γρα­φι­κό κε­νό, με σα­φή την πρό­θε­ση να ανα­δεί­ξει την δυ­να­μι­κή της το­πι­κό­τη­τας ως απο­φα­σι­στι­κού πα­ρά­γο­ντα για τη βα­θύ­τε­ρη κα­τα­νό­η­ση όχι μό­νο της μο­να­δι­κό­τη­τας του Ολο­καυ­τώ­μα­τος στο σύ­νο­λό του αλ­λά και της εν γέ­νει φυ­λε­τι­κής και ρα­τσι­στι­κής βά­σης του γερ­μα­νι­κού εθνι­κο­σο­σι­α­λι­στι­κού κρά­τους.

Ο Γι­ώρ­γος Αντω­νίου είναι Επί­κου­ρος Κα­θη­γη­τής στο Τμή­μα Ιστο­ρί­ας και Αρ­χαι­ο­λο­γί­ας του Αρι­στο­τε­λείου Πα­νε­πι­στη­μίου Θεσ­σα­λο­νί­κης και ήταν δι­δά­κτωρ Ιστο­ρί­ας και Πο­λι­τι­σμι­κών Σπου­δών του Ευρω­πα­ϊ­κού Πα­νε­πι­στη­μι­α­κού Ιν­στι­τού­του της Φλω­ρε­ντί­ας (2007). Είναι ακα­δη­μα­ϊ­κός βο­η­θός στη Σχο­λή Αν­θρω­πι­στι­κών Επι­στη­μών στο Δι­ε­θνές Πα­νε­πι­στή­μιο της Ελ­λά­δος και δι­δά­σκει ευρω­πα­ϊ­κή ιστο­ρία στο Ελ­λη­νι­κό Ανοι­χτό Πα­νε­πι­στή­μιο. Έχει δι­δά­ξει επί­σης στα Πα­νε­πι­στή­μια της Κύ­πρου και του Yale. Δι­ε­τέ­λε­σε επί δι­ε­τία με­τα­δι­δά­κτο­ρας του Foundation for the Memory of the Shoah στο Πα­ρί­σι. Ειδι­κεύ­ε­ται σε θέ­μα­τα με­τα­πο­λε­μι­κής ιστο­ρί­ας και της κλη­ρο­νο­μι­άς του πα­ρελ­θό­ντος στο πα­ρόν. Έχει επι­με­λη­θεί και δη­μο­σι­εύ­σει με­λέ­τες για το Ολο­καύ­τω­μα στα Βαλ­κά­νια («To Ολο­καύ­τω­μα στα Βαλ­κά­νια», «Επί­κε­ντρο», 2011) και για την επι­στη­μο­νι­κή πα­ρα­γω­γή στην Ελ­λά­δα του Ψυ­χρού Πο­λέ­μου («H επο­χή της σύγ­χυ­σης: η δε­κα­ε­τία του ’40 και η ιστο­ρι­ο­γρα­φία», «Εστία», 2008). Έχει δη­μο­σι­εύ­σει άρ­θρα σε δι­ε­θνή και ελ­λη­νι­κά πε­ρι­ο­δι­κά, όπως τα «History and Theory», «Journal of Peace Research», «Memoria e Ricerca», «Επι­στή­μη και Κοι­νω­νία», και έχει ορ­γα­νώ­σει δι­ε­θνείς επι­στη­μο­νι­κές συ­να­ντή­σεις.

Ο Στρά­τος Δορ­δα­νάς είναι Επί­κου­ρος Κα­θη­γη­τής Ιστο­ρί­ας στο Τμή­μα Ιστο­ρί­ας και Αρ­χαι­ο­λο­γί­ας του ΑΠΘ. Τα ερευ­νη­τι­κά του εν­δι­α­φέ­ρο­ντα εστι­ά­ζο­νται στη με­λέ­τη των σχέ­σε­ων της Γερ­μα­νί­ας με τις βαλ­κα­νι­κές χώ­ρες τον 19ο-20ο αιώ­να, κα­θώς και σε ζη­τή­μα­τα σχε­τι­κά με την ιστο­ρία του ελ­λη­νι­κού μα­κε­δο­νι­κού χώ­ρου. Ειδι­κεύ­ε­ται στην πο­λι­τι­κή-δι­πλω­μα­τι­κή και κοι­νω­νι­κή ιστο­ρία, στη με­λέ­τη των πο­λε­μι­κών συρ­ρά­ξε­ων και των εμ­φύ­λι­ων συ­γκρού­σε­ων, με ση­μεία ανα­φο­ράς τους δύο πα­γκο­σμί­ους πο­λέ­μους.

O Νί­κος Ζά­ι­κος γεν­νή­θη­κε στη Θεσ­σα­λο­νί­κη το 1966. Ερ­γά­ζε­ται στο Τμή­μα Βαλ­κα­νι­κών Σπου­δών του Πα­νε­πι­στη­μίου Δυ­τι­κής Μα­κε­δο­νί­ας από το 2001, στην αρ­χή ως Ειδι­κός Επι­στή­μο­νας του Ν. 407/1980, από το 2002 ως λέ­κτο­ρας και από το 2007 ως επί­κου­ρος κα­θη­γη­τής του Δι­ε­θνούς Δι­καίου. Είναι πτυ­χι­ού­χος του Τμή­μα­τος Νο­μι­κής της Σχο­λής Νο­μι­κών και Οικο­νο­μι­κών Επι­στη­μών του Αρι­στο­τε­λείου Πα­νε­πι­στη­μίου Θεσ­σα­λο­νί­κης (1989), όπου έλα­βε Με­τα­πτυ­χι­α­κό Δί­πλω­μα στο Δι­ε­θνές Δί­καιο (1991) και ανα­γο­ρεύ­τη­κε Δι­δά­κτωρ Νο­μι­κής (1997). Έχει πα­ρα­κο­λου­θή­σει μα­θή­μα­τα ειδί­κευ­σης στις δι­ε­θνείς σπου­δές με­τα­ξύ άλ­λων στην Ακα­δη­μία Δι­ε­θνούς Δι­καίου της Χά­γης (1993) και στο Ευρω­πα­ϊ­κό Ιν­στι­τού­το της Γάν­δης (1990). Έχει δι­δά­ξει σε προ­πτυ­χι­α­κό επί­πε­δο, εκτός από το Τμή­μα Βαλ­κα­νι­κών Σπου­δών, με­τα­ξύ άλ­λων, στο Τμή­μα Δι­ε­θνών, Ευρω­πα­ϊ­κών, Οικο­νο­μι­κών και Πο­λι­τι­κών Σπου­δών του Πα­νε­πι­στη­μίου Μα­κε­δο­νί­ας (2007, 2004, 2002), στην Ανω­τά­τη Δι­α­κλα­δι­κή Σχο­λή Πο­λέ­μου (2004-) και στο Εθνι­κό Κέ­ντρο Δη­μό­σι­ας Δι­οί­κη­σης (2001-2003). Σε με­τα­πτυ­χι­α­κό επί­πε­δο δι­δά­σκει στο Τμή­μα Βαλ­κα­νι­κών Σπου­δών από το 2005 και δι­ε­τέ­λε­σε Ανα­πλη­ρω­μα­τι­κό Μέ­λος της Υπο­ε­πι­τρο­πής των Ηνω­μέ­νων Εθνών για την Προ­α­γω­γή και Προ­στα­σία των Αν­θρω­πί­νων Δι­και­ω­μά­των (Γε­νεύη, Ελ­βε­τία). Από το 2006, είναι Ακα­δη­μα­ϊ­κός Συ­ντο­νι­στής (Academic Coordinator) του Τμή­μα­τος Βαλ­κα­νι­κών Σπου­δών του Πα­νε­πι­στη­μίου Δυ­τι­κής Μα­κε­δο­νί­ας στο Επι­στη­μο­νι­κό Πρό­γραμ­μα CLIOHnet (Network of Excellence, European Commission, 6th Framework Programme (A Programme of the Directorate General for Research). Έχει πραγ­μα­το­ποι­ή­σει δι­α­λέ­ξεις και έχει συμ­με­τά­σχει με ανα­κοί­νω­ση σε δε­κά­δες συ­νέ­δρια και ερευ­νη­τι­κά προ­γράμ­μα­τα στην Ελ­λά­δα και στο εξω­τε­ρι­κό. Το συγ­γρα­φι­κό έρ­γο και τα ερευ­νη­τι­κά εν­δι­α­φέ­ρο­ντά του επι­κε­ντρώ­νο­νται σε ζη­τή­μα­τα που αφο­ρούν τη θε­ω­ρία και την ιστο­ρία του δι­ε­θνούς δι­καίου, το δί­καιο των ενό­πλων συ­γκρού­σε­ων, τη δι­ε­θνή με­τα­νά­στευ­ση και το δι­ε­θνές αθλη­τι­κό δί­καιο. Επί­σης, έχει ασχο­λη­θεί με την ιστο­ρία του αθλη­τι­σμού. Έχει εκ­δώ­σει τρεις αυτο­τε­λείς μο­νο­γρα­φί­ες, ένα βι­βλίο με άλ­λο συ­νερ­γά­τη και δώ­δε­κα εκτε­νείς με­λέ­τες σε επι­στη­μο­νι­κά πε­ρι­ο­δι­κά και συλ­λο­γι­κούς τό­μους, δύο από τις οποί­ες στην αγ­γλι­κή γλώσ­σα. Έχουν κα­τα­γρα­φεί δε­κά­δες ετε­ρο­α­να­φο­ρές στο έρ­γο του από τους ση­μα­ντι­κό­τε­ρους έλ­λη­νες δι­ε­θνο­λό­γους, κα­θώς και σε δι­ε­θνείς δη­μο­σι­εύ­σεις.

Ο Νί­κος Μα­ρα­ντζί­δης είναι κα­θη­γη­τής στο Πα­νε­πι­στή­μιο Μα­κε­δο­νί­ας στη Θεσ­σα­λο­νί­κη και επι­σκέ­πτης κα­θη­γη­τής στο Πα­νε­πι­στή­μιο του Κα­ρό­λου στην Πρά­γα και στο Πα­νε­πι­στή­μιο της Βαρ­σο­βί­ας. Βα­σι­κά του ερευ­νη­τι­κά εν­δι­α­φέ­ρο­ντα απο­τε­λούν ο κομ­μου­νι­σμός (πο­λι­τι­κή ιδε­ο­λο­γία, κόμ­μα­τα και κα­θε­στώ­τα), η πο­λι­τι­κή και εκλο­γι­κή συ­μπε­ρι­φο­ρά και οι εμ­φύ­λιοι πό­λε­μοι με έμ­φα­ση στον ελ­λη­νι­κό Εμ­φύ­λιο Πό­λε­μο (1943 -1949).