Η Αλληγορία της Άνοιξης

“Η Αλληγορία της Άνοιξης”

Ο Σαντρο Μποττιτσέλλι ήταν ένας διακεκριμένος καλλιτέχνης της Ιταλικής Αναγέννησης. Ένας από τους πιο γνωστούς του πίνακες είναι η Άνοιξη, ή πιο σωστά “Η Αλληγορία της Άνοιξης”.

Ο πίνακας χρονολογείται περίπου το 1478 μ.Χ. και σήμερα εκτίθεται στην Πινακοθήκη Ουφίτσι, στη Φλωρεντία.

Ο Σαντρο Μποττιτσέλλι όπως και οι περισσότεροι αν όχι όλοι, ζωγράφοι της εποχής, ήταν προστατευόμενος κάποιας οικογενείας. Η οικογένεια λοιπόν αυτή, ήταν η οικογένεια των Μεδίκων,οι οποίοι, ξεκίνησαν ως μια ιατρική οικογένεια με μεγάλο πλούτο και  δραστηριοποιήθηκαν στον τραπεζικό τομέα.

(Ο όρος Τραπεζίτης, παρεμπιπτόντως, προήλθε από τους πρώτους που είχαν ως επάγγελμα την ανταλλαγή του νομίσματος. Όσοι λοιπόν είχαν την οικονομική δυνατότητα,τοποθετούσαν ένα τραπέζι στα εκάστοτε λιμάνια και όταν έδεναν τα πλοία που “όργωναν” την υφήλιο,οι ναυτικοί αντήλλασαν τα νομίσματα που είχαν μαζί τους, με το νόμισμα του εκάστοτε κράτους στο οποίο εισέρχονταν).

Οι Μέδικοι ήταν οπαδοί του νεοπλατωνισμού. Ο Πλάτωνας, ήταν πολύ κοντά στον χριστιανισμό και ουσιαστικά ο νεοπλατωνισμός είναι μια σύζευξη της αρχαιότητας με τον χριστιανισμό. Αρα, θα έπρεπε μεν να αναβιωθεί η αρχαιότητα, πάντα όμως σε ένα πλαίσιο στο οποίο θα υπήρχαν χριστιανικά στοιχεία, έστω και αλληγορικά, ειδάλλως, θα μπορούσε να θεωρηθεί ο πινάκας  παγανιστικός, με ότι αυτό συνεπάγετο για τον καλλιτέχνη την εποχή εκείνη.

Ο Σαντρο Μποττιτσέλλι,δημιούργησε μυθολογικές συνθέσεις, αλλά στην ουσία είναι αλληγορικές αναπαραστάσεις οι οποίες περιγράφουν μια φιλοσοφική ιδέα.

Ο πίνακας διαβάζεται κανονικά από αριστερά.

Εμείς θα τον δούμε αναλόγως με τη σπουδαιότητα των φιγούρων . Στο κέντρο είναι η Αφροδίτη,στα δεξιά  ο ζέφυρος.Ο άνεμος, είναι με την γκρίζα μορφή, πιάνει  στα χέρια του τη Χλωρίδα, με τη βία, η οποία προσπαθεί να ξεφύγει και να γλιτώσει από το βιασμό.Από το στόμα της βλέπουμε ότι βγαίνει μια γιρλάντα, γονιμοποιεί λοιπόν τη Χλωρίδα και βγαίνει η επόμενη εποχή της οποίας το κύριο χαρακτηριστικό είναι η ανθισμένη φύση και τα λουλούδια.

Η κεντρική μορφή, από μελέτες ταυτίζεται με την Αφροδίτη ή την Παναγία, εδώ τη βρίσκουμε απομονωμένη με ένα φωτοστέφανο γύρω της. Η Αφροδίτη συμβολίζει τον ανθρωπισμό, συμβολίζει το πνευματικό έργο .Το δεξί της χέρι είναι σηκωμένο συμβολίζοντας πως η ζωή συνεχίζεται.

Παραδίπλα βλέπουμε τις τρεις  Χάριτες -οι Χάριτες ήταν οι θεές της γοητείας, της ομορφιάς, της φύσης, της ανθρώπινης δημιουργικότητας και της γονιμότητας. Ως Χάριτες αναφέρονται η Αγλαΐα η νεότερη, η Ευφροσύνη και η Θάλεια, αλλά ορισμένες φορές αναφέρονται και άλλες, όπως οι Αυξώ, η Χάρις, η Ηγεμόνη, η Φαένα και η Πασιθέα.

Συνήθως, αναφέρονται ως  κόρες του Δία και της Ευρυνόμης, αν και κατ’ άλλους, ήταν κόρες του Διονύσου και της Αφροδίτης ή του Ήλιου και της Ναϊάδας Αίγλης.

Στα αριστερά βλέπουμε και τον Ερμή, ο οποίος, έχει σχηματοποιηθεί ώστε να κάνει μία κίνηση προς τον ουρανό σαν να θέλει να διαλύσει τα σύννεφα.

Πάνω από την Αφροδίτη είναι Ερωτιδέας,  στοχεύει προς τις τρεις Χάριτες, οι οποίες, φαίνεται να έχουν τα δάχτυλα πλεγμένα, να κοιτιούνται, ενώ ουσιαστικά δεν το κάνουν.

Έχουν μια διάχυτη ψυχρότητα, τα πόδια τους είναι γυμνά και υποτίθεται ότι πατάνε πάνω σε έδαφος, παρόλα αυτά,ουσιαστικά, αιωρούνται. Η βάση είναι εκατοντάδες λουλούδια, κάποια από οποία υπήρχαν εκείνη την εποχή και κάποια συνεχίζουν να υπάρχουν και σήμερα.

Η Αναγέννηση είναι συνώνυμο της μετάβασης,της αλλαγής,της καινοτομίας,της υπέρβασης αλλά και της αναβίωσης.

Με βάση τον Ουμανισμό, εκδηλώθηκε σχεδόν σε κάθε μορφή τέχνης. Θα έχουμε την ευκαιρία να μιλήσουμε σε επόμενα άρθρα εκτενέστερα.

Ένα “ζωντανό” αριστούργημα που μας κληροδότησε η εποχή εκείνη. Ένα αριστούργημα, που όπως και τα περισσότερα είχαν ένα σκοπό ύπαρξης και δημιουργίας για τον οποίο θα μιλήσουμε εκτενέστερα σε επόμενο άρθρο.

Ένα έργο, το οποίο μπορεί να μαγέψει και να ταξιδέψει τον θεατή, τόσο στην κλασική αρχαιότητα και τον  ελληνορωμαϊκό κόσμο

, όσο και στην εποχή της δημιουργίας του,την Αναγέννηση.

Μείνετε συντονισμένοι!

Προτεινόμενα.

Η τέ­χνη του 19ου αιώ­να

Μια κριτική ιστορία

Προ­ϊ­όν συγ­γρα­φής από μια εξαι­ρε­τι­κή ομά­δα έγκρι­των ιστο­ρι­κών, η πέ­μπτη έκ­δο­ση του Η τέ­χνη του 19ου αιώ­να: Μια κρι­τι­κή ιστο­ρία πα­ρου­σι­ά­ζει έγ­χρω­μα έρ­γα τέ­χνης σε όλες τις σε­λί­δες του, νέ­ες εισα­γω­γές σε κά­θε κε­φά­λαιο, δι­ε­ρευ­νή­σεις των αντι­λή­ψε­ων-κλει­δών και χρή­σι­μη εκ­παι­δευ­τι­κή στή­ρι­ξη.

Με έμ­φα­ση στη ζω­ντά­νια της τέ­χνης του 19ου αιώ­να, οι συγ­γρα­φείς απο­δει­κνύ­ουν τον τρό­πο με τον οποίο πί­να­κες, γλυ­πτά, χα­ρα­κτι­κά και σχέ­δια των Ντα­βίντ, Ζε­ρι­κό,Τέρ­νερ, Χό­μερ, Κά­σατ, Ρο­ντέν, βαν Γκογκ και πολ­λών άλ­λων πα­ρα­μέ­νουν ουσι­ώ­δη μέ­χρι σή­με­ρα. Με όχη­μα το συ­ναρ­πα­στι­κό και σα­φές κεί­με­νο τους, οι συγ­γρα­φείς απο­κα­λύ­πτουν τους τρό­πους με τους οποί­ους οι προ­βλη­μα­τι­σμοί σχε­τι­κά με την τά­ξη και το φύ­λο, τη φυ­λή και την εθνι­κό­τη­τα, τη νε­ω­τε­ρι­κό­τη­τα και την πα­ρά­δο­ση του λα­ϊ­κού και του υψη­λού πο­λι­τι­σμού –αντι­λή­ψεις που απα­σχό­λη­σαν όλη τη δι­άρ­κεια του δε­κά­του ενά­του αιώ­να– κι­νη­το­ποί­η­σαν τους καλ­λι­τέ­χνες και προ­ω­θή­θη­καν από τα υπό εξέ­τα­ση κι­νή­μα­τα.

Η πα­ρού­σα πέ­μπτη έκ­δο­ση έχει ανα­θε­ω­ρη­θεί προ­σφέ­ρο­ντας κα­λύ­τε­ρη κα­τα­νό­η­ση και προ­σβα­σι­μό­τη­τα:

Οι εισα­γω­γές στο κά­θε κε­φά­λαιο πα­ρέ­χουν σύ­ντο­μες προ­ε­πι­σκο­πή­σεις που βο­η­θούν τους ανα­γνώ­στες να προ­σα­να­το­λι­στούν ως προς το πε­ρι­ε­χό­με­νο.

Τα έν­θε­τα/συ­μπλη­ρω­μα­τι­κά κεί­με­να υπο­γραμ­μί­ζουν τις κα­τα­βο­λές και τη ση­μα­σία βα­σι­κών αντι­λή­ψε­ων του δε­κά­του ενά­του αιώ­να, όπως της φυ­λής, της οικο­λο­γί­ας, της πρω­το­πο­ρί­ας και της εξέ­λι­ξης.

Οι ερω­τή­σεις προς πε­ραι­τέ­ρω συ­ζή­τη­ση δί­νουν έμ­φα­ση σε ιστο­ρι­κές δι­α­μά­χες και θέ­μα­τα για συ­ζή­τη­ση μέ­σα στην τά­ξη.

Το γλωσ­σά­ρι, η βι­βλι­ο­γρα­φία και η γε­νι­κή εισα­γω­γή έχουν ανα­θε­ω­ρη­θεί για να προ­σφέ­ρουν πε­ρισ­σό­τε­ρη υπο­στή­ρι­ξη και σα­φέ­στε­ρη δι­α­τύ­πω­ση.

Ο Στί­βεν Φ. Άι­σεν­μαν είναι κα­θη­γη­τής της Ιστο­ρί­ας της Τέ­χνης στο Πα­νε­πι­στή­μιο Northwestern. Είναι συγ­γρα­φέ­ας των The Temptation of Saint Redon και Gauguin’s Skirt. Έχει επι­με­λη­θεί πλή­θος εκ­θέ­σε­ων, όπως Design in the Age of Darwin, The Ecology of Impressionism και William Blake in the Age of Aquarius. Ο Αισεν­μαν είναι συν-ιδρυ­τής και δι­ευ­θυ­ντής πο­λι­τι­κής και επι­κοι­νω­νί­ας στην πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κή ΜΚΟ Anthropocene Alliance.

Ο Brian Lukacher δι­δά­σκει στο Τμή­μα Τέ­χνης τουVassar College από το 1986. Η δι­δα­σκα­λία επι­κε­ντε­ώ­νε­ται στον κοι­νω­νι­κό σχη­μα­τι­σμό της ευρω­πα­ϊ­κής οπτι­κής κουλ­τού­ρας και τις φι­λο­σο­φι­κές και λο­γο­τε­χνι­κές της σχέ­σεις από το Δι­α­φω­τι­σμό μέ­χρι το κα­τώ­φλι του μο­ντερ­νι­σμού.

Ο Thomas E. Crow είναι Αμε­ρι­κα­νός ιστο­ρι­κός τέ­χνης και κρι­τι­κός της τέ­χνης γνω­στός για τις με­λέ­τες του πά­νω στον ρό­λο της τέ­χνης στη σύγ­χρο­νη κοι­νω­νία και τον πο­λι­τι­σμό. Από το 2007, ο Crow υπη­ρε­τεί ως κα­θη­γη­τής Σύγ­χρο­νης Τέ­χνης στο Ιν­στι­τού­το Κα­λών Τε­χνών της Νέ­ας Υόρ­κης.

Η Linda Nochlin (1931–2017), που χα­ρα­κτη­ρί­στη­κε από τους The New York Times ως «εφευ­ρέ­της της ιστο­ρί­ας της φε­μι­νι­στι­κής τέ­χνης», ήτα κα­θη­γή­τρια της σύγ­χρο­νης τέ­χνης στο Ιν­στι­τού­το Κα­λών Τε­χνών του Πα­νε­πι­στη­μίου της Νέ­ας Υόρ­κης. Έγρα­ψε εκτε­νώς για θέ­μα­τα φύ­λου στην ιστο­ρία της τέ­χνης και για τον Ρε­α­λι­σμό του 19ου αιώ­να.

Η Frances K. Pohl, είναι κα­θη­γή­τρια Ιστο­ρί­ας της Τέ­χνης στο Pomona College στο Κλά­ρε­μοντ της Κα­λι­φόρ­νια. Έί­ναι Κα­να­δή που ζει στις Ηνω­μέ­νες Πο­λι­τεί­ες. Έχει γρά­ψει δύο βι­βλία και πολ­λά δο­κί­μια για τον Αμε­ρι­κα­νό καλ­λι­τέ­χνη Ben Shahn. Εν­δι­α­φέ­ρε­ται επί­σης για την τέ­χνη και την πο­λι­τι­κή, ιδι­αί­τε­ρα στις Ηνω­μέ­νες Πο­λι­τεί­ες του 20ού αιώ­να.

Οι απόψεις του εκάστοτε άρθρου, αντικατοπτρίζουν την προσωπική άποψη του συντάκτη. Προτείνουμε, ο εν δυνάμει αναγνώστης, αφενός να προβαίνει σε έλεγχο αγοράς, για την εύρεση της πιο συμφέρουσας τιμής, αφετέρου κατά  την αγορά, να επισκέπτεται  οποιοδήποτε βιβλιοπωλείο, ώστε να ελέγξει από μόνος του, κατά πόσο το συγκεκριμένο ανάγνωσμα, καλύπτει τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα του.