Οσα ήθελα να πω – Ευστρατία Γουντουδάκη
“Η ευτυχία δεν βρίσκεται στην ευτυχία αλλά στην προσπάθεια για αυτήν”
Το πρώτο σας βιβλίο με τίτλο «Όσα ήθελα να πω» με ιστορίες από την καθημερινότητα μιας κοινωνικής λειτουργού, είναι βασισμένο σε αληθινά περιστατικά και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πηγή. Υπήρχε η ιδέα της συγγραφής -γενικά- και παλαιότερα, ή μήπως είναι κάτι νέο που προέκυψε βάσει συγκεκριμένων αναγκών και αν ναι, ποιες είναι αυτές;
Καταρχήν, να σας ευχαριστήσω θερμά για αυτή την συνέντευξη και την ευκαιρία που μου δίνετε να μιλήσω για το πρώτο μου «πνευματικό» παιδί. Εγώ και η συγγραφή, λοιπόν. Θα έλεγα ότι η «γνωριμία» μας μετρά πολλά χρόνια, καθώς «πρωτοσυστηθήκαμε» στην εφηβεία μου όπου, ως μαθήτρια Λυκείου έγραφα διηγήματα στην εφημερίδα του σχολείου μου. Ακόμα και μετά την αποφοίτησή μου όμως, ο γραπτός λόγος υπήρχε πάντα στην καθημερινότητα μου μέσω της συγγραφής Κοινωνικών εκθέσεων οι οποίες αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της εργασίας μου ως Κοινωνικής Λειτουργού. Είναι αλήθεια ότι η συγγραφή ενός βιβλίου σχετιζόμενου με την δουλειά μου υπήρχε στο μυαλό μου εδώ και πολλά χρόνια. Ύστερα, όμως, από την βράβευσή μου σε Πανελλήνιο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό το 2021, όπου το διήγημα μου με τίτλο «Είδα το φόβο» στο οποίο αφηγούμαι την έξοδο μιας γυναίκας από μια κακοποιητική σχέση, διακρίθηκε λαμβάνοντας έπαινο, η συγγραφή ολοκληρωμένου βιβλίου πια, άρχιζε να φαντάζει ολοένα και πιο κοντινή. Θα έλεγα όμως ότι, η ανάγκη μου να επικοινωνήσω τους προβληματισμούς και τις ανησυχίες μου ως επαγγελματίας αλλά και να αποτυπώσω την πολυετή εμπειρία μου ώστε να βοηθηθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι άνθρωποι από αυτήν, συνάδελφοι και μη, ήταν εκείνη που με οδήγησε , εν τέλει στο να το πάρω απόφαση και να ξεκινήσω.
Πρόκειται για μια έκδοση διαφορετική. Δεν είναι μόνο μια απλή παράθεση περιστατικών. Γίνεται ανάλυση περιστατικού και συμπεριφοράς των εμπλεκομένων, ανάλυση των επιστημονικών όρων με σαφή λόγο και επίσης, δίνονται σαφείς, υπεύθυνες, εμπεριστατωμένες και τεκμηριωμένες απαντήσεις στα ερωτήματα που προκύπτουν. Τέλος, δίνονται οδηγίες αναγνώρισης, αντιμετώπισης ανάλογων περιστατικών σε περίπτωση εμπλοκής, οδηγίες εύρεσης και επικοινωνίας των αρμόδιων φορέων. Πόσος χρόνος χρειάστηκε για τη συγγραφή, έρευνα και τι είδους προβλήματα αντιμετωπίσατε;
Καθόσον οι ιστορίες μου είναι εμπνευσμένες από πραγματικές περιπτώσεις που κλήθηκα να διαχειριστώ σε όλα τα εργασιακά πλαίσια στα οποία έχω απασχοληθεί κατά την διάρκεια των 20 χρόνων που εργάζομαι ως Κοινωνική Λειτουργός, η «μεταμφίεση» της ταυτότητας των ηρωίδων και του μοναδικού ήρωα των ιστοριών μου για λόγους απορρήτου, ώστε να μην είναι αναγνωρίσιμες-ος, αποτέλεσε μια αρκετά απαιτητική διαδικασία. Η συγγραφή του βιβλίου ολοκληρώθηκε σε 5 μήνες περίπου, ωστόσο χρειάστηκαν ακόμα 3 και αρκετές διορθώσεις σε εκφραστικό και τεχνικό επίπεδο μέχρι οι ιστορίες μου να πάρουν την τελική τους μορφή, Τα παραρτήματα με τις οδηγίες –προτροπές-πληροφορίες προς τους αναγνώστες στο τέλος κάθε ιστορίας μου πήραν αρκετό χρόνο επίσης, καθώς δε θα μπορούσαν , εκ των πραγμάτων να είναι μακροσκελή, γιαυτό και ήταν απαραίτητος ο σωστός διαχωρισμός και η χρησιμοποίηση-αξιοποίηση του καταλληλότερου υλικού μέσα από έναν μεγάλο όγκο πληροφοριών.
Το «Όσα ήθελα να πω» είναι λοιπόν ένας πολύτιμος οδηγός για το φοιτητή, τον επαγγελματία και το ευρύ κοινό, στο οποίο, ούτως η άλλως απευθύνεται. Είναι ένα σύνολο εμπειριών, της πολύχρονης καριέρας σας και περιέχει περιστατικά τα οποία αφορούν ενδοοικογενειακή βία, παιδική κακοποίηση, διαχείριση πένθους και πολλά περισσότερα. Οι ανάγκες της κοινωνίας ατέλειωτες. Υπάρχει το ανάλογο προσωπικό ώστε οι υποθέσεις, να εξυπηρετούνται και να δίνεται ανακούφιση άμεσα; Τι είδους εμπόδια βρίσκει ένας κοινωνικός λειτουργός στο έργο του και από πού αντλεί βοήθεια;
Η υποστελέχωση των περισσότερων Κοινωνικών Υπηρεσιών στην Ελλάδα είναι γεγονός. Τις επιπτώσεις καλούνται να επωμιστούν, δυστυχώς, οι Κοινωνικοί Λειτουργοί στους οποίους αναλογεί πολύ μεγάλος όγκος δουλειάς χωρίς την απαραίτητη στήριξη. Η εποπτεία από εδικούς και εκπαιδευμένους επαγγελματίες , συνιστά, μια απαραίτητη υπηρεσία η οποία θα πρέπει να παρέχεται ανεξαιρέτως σε όλους τους επαγγελματίες των ανθρωποκεντρικών επιστημών, ωστόσο, η πλειοψηφία των συναδέλφων δεν απολαμβάνει μιας τέτοιας υπηρεσίας με αποτέλεσμα σε αρκετές περιπτώσεις να αναγκάζεται να επωμίζεται το οικονομικό βάρος της υποστήριξης από ιδιώτες ο ίδιος-η ίδια. .
Σίγουρα, ο πραγματικά τεράστιος όγκος δουλειάς λόγω της υποστελέχωσης των Υπηρεσιών, οι ιδιαιτερότητες των περιπτώσεων που καλούνται να διαχειριστούν οι Κοινωνικοί Λειτουργοί, η έλλειψη υποστήριξης και συχνά η άγνοια που υπάρχει σχετικά με τον ρόλο της ειδικότητας, καθιστούν το έργο τους ιδιαιτέρως απαιτητικό και εξουθενωτικό. Συνήθως, η επικοινωνία με συναδέλφους είναι ο τρόπος τον οποίο πολλοί από εμάς επιλέγουμε για αποφόρτιση, υποστήριξη και ανατροφοδοτηση.
Ποιο θεωρείτε το πιο δύσκολο περιστατικό της καριέρας σας, ποιο σας προβλημάτισε περισσότερο ως πολίτη, ως άνθρωπο και για ποιους λόγους;
Είναι αλήθεια ότι, η συγκεκριμένη δουλειά μπορεί, και είναι σίγουρο ότι θα φέρει κάποια στιγμή τους επαγγελματίες αντιμέτωπους με δύσκολες και απαιτητικές καταστάσεις, των οποίων η διαχείριση και η αντιμετώπιση θα είναι άμεσα εξαρτώμενη από την ιδιοσυγκρασία, τα «δυσκολεμένα» κομμάτια και τις τραυματικές εμπειρίες του δικού τους παρελθόντος, τις οποίες ίσως και να μην έχουν τακτοποιήσει μέσα τους. Το τι μας επηρεάζει ως επαγγελματίες, και ως ανθρώπους και μένει στην «μνήμη» μας είναι πολύ διαφορετικό, και εξαρτάται άμεσα από την εμπειρία που έχουμε αποκτήσει, την χρονική φάση στην οποία βρισκόμαστε, και της προσωπικής δουλειάς που έχει κάνει ή συνεχίζει να κάνει ο καθένας από εμάς. Κατά την διάρκεια της επαγγελματικής μου πορείας κλήθηκα να διαχειριστώ πολλά περιστατικά τα οποία, λόγω των ιδιαιτεροτήτων τους αποτέλεσαν την αφορμή ώστε να αναβιώσουν δικές μου παρελθοντικές εμπειρίες, οι οποίες και με κράτησαν αρκετά βράδια ξάγρυπνη. Αυτό που θα μπορούσα σίγουρα να πω είναι ότι, ακόμα και σήμερα, μετά από 21 χρόνια εμπειρίας, σίγουρα κάποιες φορές μπορεί να επηρεαστώ από περιπτώσεις όπου ενυπάρχει κακοποίηση παιδιών αλλά και από περιπτώσεις γυναικών οι οποίες δέχονται βία τέτοιου βεληνεκούς ώστε να κινδυνεύει η ζωή τους. Επίσης, είναι πάντα συγκλονιστικό για εμένα να βλέπω τις οδυνηρές επιπτώσεις της αθέατης βίας σε γυναίκες και τον τρόπο με τον οποίο επηρεάζεται η προσωπικότητα, η βούληση και η ποιότητα της ζωής τους.
Στην αρχή του βιβλίου καλείτε τον αναγνώστη «έστω και για λίγο να βάλει τα χέρια του στη φωτιά». Τα βάζουμε ως κοινωνία; Τι θα μπορούσε να αλλάξει προς αυτή την κατεύθυνση, τόσο από την πλευρά της κοινωνίας, όσο και της πολιτείας;
Θεωρώ πως δεν τα βάζουμε, όχι .Η κουλτούρα της σιωπής, και η νοοτροπία που μας διακρίνει, ήτοι «δεν είναι δική μου δουλειά» ή «γιατί να βγω μπροστά, θα μπλέξω», υπάρχουν ακόμα και σήμερα και χρησιμοποιούνται κατά κόρον προκειμένου να αποποιηθούμε τις ευθύνες που έχουμε ως άνθρωποι και ως ενεργοί πολίτες. Η ενδοοικογενειακή βία, για παράδειγμα, συνιστά το έγκλημα που αποκρύπτεται περισσότερο από κάθε άλλο, σε όλο τον κόσμο, οδηγώντας σε πολλές περιπτώσεις σε πλήρη «απάθεια» μπροστά σε τέτοιου είδους περιστατικά, έντονη κριτική-ενοχοποίηση των θυμάτων και σε συμπεριφορές που καθοδηγούνται από απόψεις τύπου «τα οικογενειακά του καθενός είναι ιδιωτική υπόθεση». Σημαντικό όπλο για την αντιμετώπιση των ζητημάτων αυτών, είναι η παιδεία. Η Ισότητα, τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, η Δημοκρατία, η Ηθική, ο Σεβασμός είναι επιτακτική ανάγκη να μην παραμένουν μόνο έννοιες και ορισμοί ειδικά στους δύσκολους καιρούς που διανύουμε, αλλά να αποτελούν κυρίαρχες αξίες για όλους. Η Πολιτεία και η κοινωνία πρέπει να συμβάλλουν στην διαπαιδαγώγηση των νέων .Η φροντίδα και η μέριμνα για την Τρίτη ηλικία, οι κακοποιητικές συμπεριφορές, η βία σε όλες τις μορφές της σε όλα τα περιβάλλοντα και σε όλες τις εκφάνσεις της καθημερινότητάς μας, μας αφορούν όλους. Το να αντιδρούμε μόνο όταν κάτι φτάσει να αγγίξει μόνο εμάς προσωπικά, ή κάποιον δικό μας δεν είναι λύση .Από εκεί και πέρα, όπως γράφω και στο βιβλίο, πιστεύω πως, σε προσωπικό επίπεδο ο καθένας από εμάς οφείλει να έχει επίγνωση των δικών του προσωπικών στερεοτύπων ώστε να μην τα αφήνει να επηρεάζουν την συμπεριφορά του, να ενημερώνεται συνεχώς, να «εκπαιδεύει» τον εαυτό του με όποιον τρόπο μπορεί, να αποφεύγει τις γενικεύσεις, και να επιδεικνύει σεβασμό και κατανόηση απέναντι σε ο,τι δεν κατανοεί. Για να επέλθει η αλλαγή, χρειάζεται πολλή δουλειά ακόμα.
Διαβάζοντας το βιβλίο εντυπωσιάστηκα με τον τρόπο προσέγγισης των εξυπηρετούμενων. Την ταχύτητα με την οποία καταφέρνατε να κερδίζετε την εμπιστοσύνη τους και να δημιουργείτε τις προϋποθέσεις, ώστε οι συνομιλητές-εξυπηρετούμενοι να σας θεωρούν σε μικρό χρονικό διάστημα πρόσωπο οικείο και έμπιστο, να σας εκμυστηρεύονται πολλές φορές σχεδόν αβίαστα, τον πόνο, το φόβο, το παράπονο. Πόσο εύκολο μπορεί να είναι κάτι τέτοιο;
Σίγουρα, η εκπαίδευση και οι γνώσεις που λαμβάνουμε κατά την διάρκεια των σπουδών μας, βοηθούν πολύ σε αυτό το κομμάτι. Για παράδειγμα, τεχνικές όπως η άνευ όρων αποδοχή των εξυπηρετούμενών μας, η εξασφάλιση ενός ασφαλούς περιβάλλοντος κατά την διάρκεια των συνεδριών, η αντανάκλαση του συναισθήματος, η ενεργητική ακρόαση, η παράφραση συνιστούν πολύ βοηθητικές τεχνικές που συμβάλλουν και βοηθούν πολύ στο «χτίσιμο» της σχέσης με τον εξυπηρετούμενούς μας. Πέρα όμως από την εκπαίδευση και την εφαρμογή των όσων έχουμε διδαχθεί , η αγάπη για την δουλειά μας και για αυτό που κάνουμε, ο σεβασμός και η αγάπη για τον άνθρωπο, η ευαισθησία και η ενσυναίσθηση, το γνήσιο ενδιαφέρον για όλα όσα έχουν να μας καταθέσουν οι άνθρωποι που ζητούν την βοήθειά μας είναι τα χαρακτηριστικά εκείνα όπου μπορεί, πραγματικά να κάνουν θαύματα
Σταματώ στα περιστατικά που αναφέρονται στο βιβλίο και αφορούν το γυναικείο φύλο. Μια γυναίκα η οποία έχει υποστεί σεξουαλική επίθεση ή βιασμό, συνήθως δυσκολεύεται να το επικοινωνήσει. Για ποιους λόγους και πως μπορεί να αλλάξει αυτό;
Η ντροπή, οι ενοχές και συχνά η πεποίθηση πως η ίδια προκάλεσε ο,τι της συνέβη είναι οι πιο συνηθισμένοι λόγοι για τους οποίους οι γυναίκες που έχουν βιώσει σεξουαλική βία δεν το επικοινωνούν. Επίσης, ακόμα και εάν μια γυναίκα προχωρήσει σε καταγγελία, συχνά η διαδικασία είναι αρκετά επώδυνη για την ίδια. Συνεπώς, θα αναφερθώ ξανά στον ρόλο της Πολιτείας και της κοινωνίας ως προς την διαπαιδαγώγηση και ευαισθητοποίηση των νέων σε τέτοια ζητήματα, σε αυστηροποίηση των ποινών για τους δράστες και στην διαμόρφωση μιας διαδικασίας που θα είναι όσο το δυνατόν πιο διευκολυντική για τα θύματα προστατεύοντάς τα από την περαιτέρω κακοποίηση που συνεχίζουν να υφίστανται μέσα στα δικαστήρια αλλά και δημόσια από τα ΜΜΕ (όταν πρόκειται για καταγγελίες που βγαίνουν στο φως της δημοσιότητας). Τέλος, στο βιβλίο αναφέρομαι πολύ αναλυτικά σε αυτά που μπορούμε να κάνουμε τόσο ως επαγγελματίες όσο και χωρίς την επαγγελματική μας ιδιότητα, για να υποστηρίξουμε μια γυναίκα θύμα σεξουαλικής βίας, αλλά και σε όλα όσα πρέπει να αποφεύγουμε σε τέτοιες περιπτώσεις.
Οι γυναικοκτονίες -διότι περί αυτού πρόκειται- συνεχώς βρίσκονται στα δελτία του αστυνομικού ρεπορτάζ. Προφανώς, δεν υπάρχουν θεσμοθετημένα, ισχυρά αποτρεπτικά μέτρα, τα οποία, προστατεύουν τις γυναίκες. Τι θα έπρεπε να αλλάξει εδώ κατά τη γνώμη σας;
Οι γυναικοκτονίες έχουν την ρίζα τους σε βαθιά εδραιωμένες πατριαρχικές αντιλήψεις. Στο σήμερα, παρά την ύπαρξη επαρκούς νομικού πλαισίου, το οποίο πρέπει να αναφέρουμε ότι, προς το παρόν, δεν έχει αναγνωρίσει την γυναικοκτονία ως νομικό όρο, παρά τις μεγάλες κινητοποιήσεις στο πλαίσιο των φεμινιστικών διαδηλώσεων και το κίνημα Me Too,η έμφυλη βία (με θύμα την γυναίκα) που καταλήγει σε δολοφονία, δεν φαίνεται να μπορεί να ελεγχθεί ή να μειωθεί. Ίσως, λοιπόν, τώρα να είναι η στιγμή που θα πρέπει να αναρωτηθούμε όλοι μας σχετικά με τους ορατούς ή αόρατους εκείνους μηχανισμούς οι οποίοι φαίνεται να δρουν καταλυτικά στην διαιώνιση ή την όξυνση του φαινομένου. Πιστεύω πως η καλλιέργεια και η συνεπακόλουθη εμπέδωση μιας νέας αντίληψης όπου η ισότητα των φύλων θα αποτελεί βασική αξιακή αρχή σε όλους τους τομείς της ζωής μας, ανεξαιρέτως είναι, πια, μονόδρομος προκειμένου να επέλθει πρόοδος σε αυτό το ζήτημα. Η αλλαγή όμως, προϋποθέτει χρόνο αφενός, αφετέρου απαιτεί την ενεργή συμμετοχή όλων μας (άτομα, αρχές, φορείς), αναδεικνύοντας ως βασικούς πρωταγωνιστές τους κοινωνικούς θεσμούς, (όπως για παράδειγμα η οικογένεια και η εκπαίδευση), ώστε να καταρρίπτονται έγκαιρα τα έμφυλα στερεότυπα και οι σεξιστικές συμπεριφορές. Πολύτιμη, δε, είναι και η συνδρομή των ΜΜΕ που μπορούν και ασκούν επίδραση στην διαμόρφωση της κοινής γνώμης. Πρώτα και πριν απ’ όλα όμως, το βασικότερο είναι ότι πρέπει να κατανοήσουμε, πια, όλοι μας, ότι η βία κατά των γυναικών ακόμα και μέσα στο πλαίσιο της οικογένειας, δεν είναι ιδιωτική υπόθεση!
Νέοι όροι μπήκαν στη ζωή μας τα τελευταία χρόνια,gaslighting,bullying κτλ. Τους γνωρίζαμε ενδεχομένως με άλλη ορολογία; Είναι κάτι καινούργιο στη ζωή μας; Υπήρχαν πάντα τέτοιου είδους ζοφερές καταστάσεις; Φαντάζουν πολλές, λόγω της δημοσιότητας που λαμβάνουν μέσω της προβολής από τα πολλά πλέον κοινωνικά δίκτυα;
Οι όροι στους οποίους αναφέρεστε, όπως και πολλοί άλλοι που μπήκαν στην ζωή μας τα τελευταία χρόνια, (negging, silent treatment, Κλπ) χρησιμοποιούνται σήμερα για να περιγράψουν μια σειρά από κακοποιητικές συμπεριφορές οι οποίες δεν είναι τωρινές, δυστυχώς. Για παράδειγμα, μπορεί σε πρότερα χρόνια να ακούγαμε έναν άνθρωπο να περιγράφει την αλληλεπίδρασή του με κάποιον άλλο λέγοντάς μας πως «η επαφή του με τον Χ. τον κάνει να αμφισβητεί συνεχώς τον εαυτό του, να αμφιβάλλει για την μνήμη του, να μην νιώθει πια ο εαυτός του-gaslighting. Ή, να ακούγαμε ένα παιδί να μας λέει ότι στο σχολείο ο συμμαθητής του «του πουλάει μαγκιά, τον απειλεί, τον ενοχλεί, τον τραμπουκίζει-bulling. Όλοι γνωρίζουμε πως η πιο αναγνωρίσιμη μορφή βίας είναι η σωματική. Όμως, λόγω της επαγγελματικής μου εμπειρίας, μπορώ να σας βεβαιώσω πως η βία μπορεί συχνά να πάρει μορφές που είναι εξαιρετικά δύσκολο να αναγνωριστούν (αθέατη βία), οι οποίες έχουν συχνά ολέθριες επιπτώσεις στην ψυχοσυναισθηματική υγεία των θυμάτων. Λόγω της δυσκολίας αναγνώρισης αλλά και του δισταγμού καταγγελίας των κακοποιητικών συμπεριφορών, η αλήθεια είναι ότι οι ζοφερές καταστάσεις που βιώνουν πολλοί συνάνθρωποι μας λόγω της βίας τελικά είναι πολύ περισσότερες από αυτές που βλέπουν το φως της δημοσιότητας και από αυτές τις υποθέσεις που φτάνουν, τελικά, στις Αρχές.
Πολλές φορές, παραμένουμε σε μια λανθασμένη, δίχως μέλλον, ή επικίνδυνη σχέση, κάποιες φορές χρόνια ολόκληρα, με την ελπίδα να αλλάξουμε τον ή την σύντροφο μας. Αλλάζει ο άνθρωπος;
Είναι αλήθεια ότι ο καθένας από εμάς ορίζει και νοηματοδοτεί με διαφορετικό τρόπο το «λάθος» ή το «επικίνδυνο». Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ωστόσο, πως οτιδήποτε βάζει σε κίνδυνο την σωματική η ψυχική μας υγεία και μας κάνει να νιώθουμε ότι «κάτι δεν πάει καλά» σε μια σχέση, σίγουρα είναι κάτι το οποίο θα πρέπει να διερευνήσουμε περαιτέρω. Στην δουλειά μου συναντώ καθημερινά γυναίκες οι οποίες βρίσκονται σε κακοποιητικές σχέσεις πιστεύοντας ότι είναι δική τους ευθύνη να «αλλάξουν» τον σύντροφό τους και παραμένουν σε τοξικές καταστάσεις για χρόνια, θέτοντας την σωματική και ψυχική τους υγεία σε κίνδυνο, συχνά με ολέθριες για εκείνες συνέπειες. Ο άνθρωπος αλλάζει μόνο όταν έχει προσωπικό κίνητρο, επιθυμία και διάθεση να δουλέψει με τον εαυτό του. Οποιαδήποτε άλλη συνθήκη που αφορά την «προσπάθεια αλλαγής»¨η οποία δεν περιλαμβάνει την προσωπική επιθυμία ή το προσωπικό κίνητρο, είναι καταδικασμένη σε αποτυχία.
Πόσο εύκολο είναι να μη μεταφέρει ένας κοινωνικός λειτουργός το ψυχικό βάρος που δέχεται στην οικογενειακή εστία; Πόσο εύκολο είναι όλη αυτή η πίεση να επηρεάσει ένα νέο επιστήμονα η ακόμη και να αποθαρρύνει κάποιον από τη συγκεκριμένη επιστήμη; Είναι ένα στοιχείο το οποίο αναγνωρίζεται από την υπηρεσία σας;
Στα πρώτα χρόνια της επαγγελματικής πορείας ενός κοινωνικού λειτουργού, είναι σίγουρο ότι θα υπάρξουν πολλές στιγμές όπου θα γυρίσει σπίτι προβληματισμένος και, καμιά φορά, βαθιά επηρεασμένος, από όλα όσα έχει δει και έχει ακούσει στο εργασιακό του περιβάλλον. Είναι η φύση της δουλειάς τέτοια. Ωστόσο, με την εμπειρία, την ανάπτυξη και καλλιέργεια της ψυχικής ανθεκτικότητας που επέρχεται σταδιακά, την αναζήτηση βοήθειας από συναδέλφους ή από επαγγελματίες κάποιες φορές, το ψυχικό βάρος ελαχιστοποιείται κατά πολύ. Θα έλεγα ότι, ένας από τους βασικότερους λόγους για τους οποίους πολύ συχνά συναντάται η επαγγελματική εξουθένωση, το λεγόμενο “burn out” στα ανθρωποκεντρικά επαγγέλματα, είναι ακριβώς γιατί σπανίως αναγνωρίζεται από τις Δημόσιες Υπηρεσίες η δουλειά και η προσπάθεια των επαγγελματιών να κάνουν το καλύτερο που μπορούν, έχοντας ελάχιστα μέσα στην διάθεσή τους, και ακόμα σπανιότερα προβλέπονται μέτρα στήριξης για τους επαγγελματίες στην Δημόσιες Δομές (όπως πχ εποπτεία, ειδικές άδειες , κλπ).
Στο τέλος της παρουσίασης του κάθε περιστατικού-κεφαλαίου, ο αναγνώστης θα διαβάσει στίχους ενός τραγουδιού. Για ποιο λόγο έγινε αυτού του είδους η προσθήκη;
Υπήρξα λάτρις της μουσικής παιδιόθεν. Στην πρώτη μου συγγραφική προσπάθεια, θέλησα να βρω έναν τρόπο ώστε να καταφέρω να συνδυάσω τις δυο μεγάλες μου αγάπες, την συγγραφή και την μουσική κάνοντας τις ιστορίες μου πιο «ελκυστικές» και ενδιαφέρουσες στο κοινό. Οι στίχοι γνωστών και μη τραγουδιών με βοήθησαν να «πω» με έναν διαφορετικό τρόπο όλα όσα ήθελα τόσο στις ηρωίδες των ιστοριών μου αλλά και να καταδείξω το πώς , μέσω της ενσυναίσθησης, νιώθω και καταλαβαίνω όλα όσα εκείνες προσπαθούν να μου πουν, όχι μόνο λεκτικά, αλλά κυρίως με την σιωπή τους.
Το «Όσα ήθελα να πω» είναι ένα βιβλίο που σίγουρα εγείρει όχι μόνο ζωηρές συζητήσεις, αλλά και έντονους προβληματισμούς. Ήταν το ζητούμενο σας εξαρχής ;Για ποιους λόγους; Θα πρέπει η λογοτεχνία να μας κινεί προς αυτή την κατεύθυνση;
Μέσα από την συγγραφή του συγκεκριμένου βιβλίου, ο στόχος μου ήταν να αποδώσω μέσω των ιστοριών μου την «ανθρώπινη» πλευρά του επαγγελματία, για αυτό και αποφάσισα να μοιραστώ με τους αναγνώστες κάποιες πλευρές του εαυτού μου και της επαγγελματικής μου ταυτότητας που δεν ήταν γνωστές. Μέσα από την αποτύπωση προσωπικών βιωμάτων και πεποιθήσεων στις ιστορίες μου διαφαίνεται, εκτός των άλλων, έντονα και η επιθυμία μου, να «μπουν στο τραπέζι» ζητήματα τα οποία εμείς οι επαγγελματίες δεν αγγίζουμε συχνά μεταξύ μας, όπως για παράδειγμα το πώς οι προσωπικές μας δυσκολίες –τα προσωπικά μας βιώματα, η ιδιοσυγκρασία μας και τα προσωπικά μας στερεότυπα μπορούν να επηρεάσουν την δουλειά μας. Γενικότερα, ωστόσο, είχα στο μυαλό μου και φρόντισα ώστε η παρουσίαση της κάθε περίπτωσης εξυπηρετούμενου-συμβουλευόμενης που παρατίθεται στο βιβλίο μου, να γίνει με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορέσει να κρατήσει το ενδιαφέρον όλων των αναγνωστών, κοινωνικών λειτουργών και μη, να τους συγκινήσει, να τους προβληματίσει και να τους ευαισθητοποιήσει σε κοινωνικά ζητήματα τα οποία είναι πιο επίκαιρα από ποτέ. Από την άλλη, είναι αλήθεια ότι, το τι επιλέγει ο κάθε αναγνώστης να διαβάσει την δεδομένη χρονική στιγμή εξαρτάται από τις προσωπικές του επιλογές και προτιμήσεις και σίγουρα την φάση στην οποία βρίσκεται. Υπάρχουν χρονικοί περίοδοι όπου χρειαζόμαστε να χαλαρώσουμε, σε άλλες είμαστε πιο δεκτικοί να προβληματιστούμε, κάποιες φορές ίσως απλά να επιθυμούμε να περάσουμε το χρόνο μας, κάποτε πάλι μπορεί να θέλουμε και να έχουμε την διάθεση να εντρυφήσουμε περισσότερο σε πιο απαιτητικά αναγνώσματα. Συνεπώς, θεωρώ πως είναι δόκιμο να υπάρχουν βιβλία για όλα τα γούστα ώστε να μπορούν να καλύπτουν τις διαφορετικές ανάγκες των αναγνωστών σε κάθε χρονική στιγμή. Ο κάθε συγγραφέας, άλλωστε, έχει να δώσει διαφορετικά πράγματα στο αναγνωστικό κοινό.
Έχετε εικόνα από την μέχρι σήμερα πορεία του βιβλίου; Υπάρχει η προσδοκώμενη αποδοχή του αναγνωστικού κοινού; Τι μηνύματα λαμβάνετε;
Ένα χρόνο περίπου μετά την κυκλοφορία του (Ιούλιος 2022) και το βιβλίο μου βρίσκεται κοντά στην εξάντληση της πρώτης έκδοσης. Ένα χρόνο μετά και ακόμα νιώθω τον ενθουσιασμό της πρώτης ημέρας που ξεκίνησα να γράφω, συνεχίζω να λαμβάνω εξαιρετικά θετικά και ενθαρρυντικά σχόλια όχι μόνο από συναδέλφους μου Κοινωνικούς Λειτουργούς συμπεριλαμβανομένων και των φοιτητών Κοινωνικής Εργασίας αλλά και από το ευρύ κοινό, και αυτό με γεμίζει ικανοποίηση, χαρά και δύναμη για την συνέχεια.
Τι ετοιμάζετε για το μέλλον;
Εκτός από τον προγραμματισμό παρουσιάσεων του βιβλίου μου στην Ξάνθη, Δράμα και Θεσσαλονίκη, και τις συνεργασίες με συγκεκριμένους φορείς για ενημέρωση και ευαισθητοποίηση αναφορικά με κοινωνικά ζητήματα , βρίσκομαι παράλληλα στην συγγραφή του δεύτερου κατά σειρά βιβλίου μου! Σας ευχαριστώ θερμά.
Οι απόψεις του εκάστοτε άρθρου, αντικατοπτρίζουν την προσωπική άποψη του συντάκτη. Προτείνουμε, ο εν δυνάμει αναγνώστης, αφενός να προβαίνει σε έλεγχο αγοράς, για την εύρεση της πιο συμφέρουσας τιμής, αφετέρου κατά την αγορά, να επισκέπτεται οποιοδήποτε βιβλιοπωλείο, ώστε να ελέγξει από μόνος του, κατά πόσο το συγκεκριμένο ανάγνωσμα, καλύπτει τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα του.
